Economie volgens een vrijzinnig marxist
Yanis Varoufakis is een zeer gewaardeerd econoom, die aan diverse grote universiteiten heeft gedoceerd. Zijn specialiteit is de speltheorie. Als econoom noemt hij zich vrijzinnig marxist. Inmiddels heeft hij een korte loopbaan als minister van financiën van Griekenland achter de rug. Vooral door deze functie is hij wereldberoemd geworden als onbuigzaam politicus die een ramkoers heeft gevolgd ten opzichte van diverse instituties en politici van andere EU-landen.
In het boek De economie zoals uitgelegd aan zijn dochter heeft hij zijn gedachten over economie willen overbrengen op zodanige wijze dat deze vorm van wetenschap de interesse zou kunnen opwekken van die dochter, die hij zelf omschrijft als een recalcitrante tiener. Hij doet dat in acht korte hoofdstukken die elk een afgerond geheel zijn, maar waarbij hij wel regelmatig verwijst naar teksten uit andere hoofdstukken.
Het begint met het ontstaan van economie. Volgens zijn inzichten was het allereerste begin daarvan dat er ruilhandel ontstond van goederen waarvan de ene persoon een overschot had en een ander een tekort. Om elkaar niet tekort te doen werd op primitieve wijze geregistreerd wat de partijen wederzijds aan elkaar verschuldigd waren. Hiervoor was wel een waardemiddel nodig, het begin van geld. Dit ging goed totdat handelaren zich hiermee gingen bemoeien die winsten wilden behalen en daarmee de ruilverhoudingen verstoorden.
In andere hoofdstukken laat Varoufakis zien tot welke ongewenste gevolgen dit heeft geleid. Zo legt hij haarfijn en op simpele wijze uit hoe staatsschulden zijn ontstaan en wat daarvan de achterliggende gedachte is. Hetzelfde geldt voor het ontstaan van het primaat van de ruilwaarde ten koste van de belevingswaarde van goederen. Deze methode hanteert hij ook voor de ongewenste gevolgen daarvan, zoals de onvermijdelijkheid van economische crises, oorlogen, milieuvervuiling en uitputting van natuurlijke hulpbronnen.
Het boek geeft mooi weer hoe eenvoudig economische principes in elkaar kunnen steken, maar dat de mens door winstbejag en behoefte aan macht er iets ongelooflijk ingewikkelds van heeft weten te maken met desastreuze gevolgen voor de kernwaarden waaraan de samenleving in zijn ogen zou moeten voldoen. Het bijzondere is dat je gedurende het lezen steeds meer overtuigd raakt van de waarde van zijn opvattingen. De wereld zou zo mooi en vredig kunnen zijn als de mens minder geneigd zou zijn om altijd maar meer te willen, zeker ten opzichte van anderen. Nobele gedachten, mooie praatjes, maar wat zijn deze waard in het besef dat hijzelf een leven leidt in relatieve rijkdom?
Zijn verhaal vertelt hij heel overtuigend. Het zou niet verrassend zijn als hij zijn dochter inderdaad enthousiast heeft kunnen maken voor economie. Op sommige momenten slaat hij helaas door in zijn toonzetting en stelligheid. Van overtuigend wordt het dan heel belerend, je kunt het geheven vingertje zo voor je zien. Het grootste probleem van zijn visie op de economie is de kloof met de realiteit. Het kost weinig moeite om te erkennen dat zijn visie vaak interessante en geloofwaardige standpunten bevat en dat hij op veel punten simpelweg het gelijk aan zijn zijde heeft. Maar er is een welhaast onoverbrugbare kloof tussen gelijk hebben en gelijk krijgen. Hoezeer hij op een aantal punten ook gelijk heeft, hij zal het niet krijgen, domweg omdat de economische realiteit zo is dat economische en politieke machthebbers te groot en te krachtig zijn geworden en zijn gelijk niet willen en zullen erkennen.
Het beeld dat beklijft is dat van iemand die vecht tegen de bierkaai en dat zijn hele leven vol overtuiging zal blijven doen. De waarde van dit boek is dat Varoufakis heeft laten zien dat hij wel degelijk veel begrip heeft van economie en dit helder en overtuigend weet over te brengen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
