Het is nu wel mooi geweest

‘De labyrintrenner’ van James Dashner was oorspronkelijk een trilogie, maar de reeks is inmiddels uitgedijd tot vijf delen. Niet vreemd. De trilogie had nogal wat vragen onbeantwoord gelaten, een prequel lag voor de hand. Toch was het nog niet genoeg en inmiddels is de tweede prequel verschenen, De viruscode. Chronologisch ligt die tussen de eerste prequel, De moordopdracht en deel één van de trilogie, De labyrintrenner.  

De volgers van de serie weten inmiddels hoe de razend besmettelijke en dodelijke ziekte, de Vuring, is verspreid. Het was de bedoeling dat de verspreiding gecontroleerd zou gaan, maar helaas. De Vuring lijkt niet te stoppen en is uitgegroeid tot een bedreiging voor het voortbestaan van de mensheid. Gelukkig zijn er enkelen immuun, vooral kinderen. Ze worden opgespoord, bij hun ouders weggehaald en op een afgesloten plek verzameld. Daar worden ze gehersenspoeld, hun verleden moeten ze vergeten, zelfs hun naam mogen ze niet houden.  

De verantwoordelijken? WICKED, de organisatie waar we eindelijk meer van te weten komen. Ook Stephen overkomt dat. Zijn ontvoerders van WICKED slagen er maar nauwelijks in om hem zijn identiteit af te nemen. Het verzet van Stephen is nauwelijks te breken, maar het lukt uiteindelijk. Het kost veel moeite om hem te laten wennen aan een andere identiteit en naam, Thomas. Inderdaad, degene die de hoofdrol in de trilogie speelt.  

Hij heeft buitengewone talenten en krijgt een uitzonderingspositie. Een eigen kamer en een speciaal trainingsprogramma. Er is nog iemand die zo’n training krijgt, een meisje met de naam Teresa. Haar kennen we ook, zij is één van de andere latere hoofdrolspelers. De twee zijn bijzonder belangrijk en krijgen gaandeweg een zeer hechte band. Hun betekenis voor de plannen van WICKED is groot. Zij lijken voorbestemd voor een nieuw begin van de mensheid.  

De viruscode is een waardevolle aanvulling op datgene wat we al weten van de belevenissen van Thomas en zijn vriend(inn)en. Het vult veel van de gaten op die er nog steeds waren na de vorige delen. In andere delen had Dashner nogal eens de gewoonte om te veel gebeurtenissen in een verhaal te stoppen. Het tempo dat hij hanteerde werd in elk boek na een rustig begin gaandeweg steeds hoger, maar het ging ten koste van de structuur. Geregeld werden de verhalen enigszins chaotisch en was er een teveel aan zich herhalende gebeurtenissen en beschrijvingen. In De viruscode is dat anders. Het boek begint rustig en dat blijft het nu ook. Het is even wennen, maar wel prettig om te zien dat het ook anders kan. Zijn stijl blijft verder min of meer overeind. Korte zinnen, niet al te ingewikkelde taal, kortom prima geschikt voor de doelgroep, hoewel ook andere lezers dan young adults zich prima kunnen vermaken met De viruscode.  

Het interessante aan De viruscode is dat Dashner weer enkele morele dilemma’s oproept. Hoe ver moeten en kunnen de jongeren gaan, welke morele grenzen moeten zij overschrijden voor het hogere doel? Het is wel jammer dat hij dat niet wat diepgaander behandelt. Dashner laat hier kansen liggen, terwijl het verhaal genoeg ruimte biedt. Immers, hij heeft nogal eens de neiging om in herhaling te vervallen, bijvoorbeeld door (te) vaak terug te komen op de dagelijkse sleur van de geïsoleerde Thomas.  

Nu de serie compleet lijkt kun je je afvragen waarom er is gekozen voor twee prequels. Van de eerste had zonder problemen een deel geschrapt kunnen worden, te veel herhalingen. In De viruscode gebeurt weer wat te weinig en zijn er evengoed te veel herhalingen. Beide prequels zouden prima kunnen worden samengevoegd en compacter kunnen zijn. Het zou een krachtig boek hebben opgeleverd dat een waardige aanvulling van de trilogie zou zijn geweest. Nu blijf je toch met het gevoel zitten dat het net even teveel is uitgemolken.