Fascinerende geschiedenis
Over de Duitse geschiedenis is al veel geschreven, met name over de laatste eeuw. Degene die denkt dat alles nu wel is verteld komt bedrogen uit. Thomas Harding beschrijft die periode in Het huis aan het meer vanuit een bijzondere invalshoek. Het gaat om de geschiedenis van een huis, de lotgevallen van de bewoners daarvan en mensen die aan hen verwant zijn. Het resultaat is een prachtig en zorgvuldig uitgewerkt stuk geschiedschrijving en een bijzonder fascinerend portret van de families die het huis hebben bewoond.
Het begint met het einde van de Eerste Wereldoorlog, de val van het Duitse keizerrijk en de Weimarrepubliek die daarna ontstond. De nasleep en de, achteraf gezien, onhandige afwikkeling van die oorlog vormden de kiem van de Tweede Wereldoorlog. Die oorlog beheerst de geschiedenis die in Het huis aan het meer wordt verteld.
Het huis is gelegen aan de Gross Glienicke See en is gebouwd op initiatief van een welvarende Joodse arts met een hoge positie. Hij wilde een buitenhuis om de zomers buiten Berlijn te kunnen doorbrengen. Toen hij hoorde dat er percelen werden verhuurd aan het meer vlak bij Berlijn greep hij zijn kans.
Hij heeft er niet lang van kunnen genieten. Na een paar jaar kwamen de nazi’s aan de macht. Hij vluchtte met zijn familie naar Engeland, het gevaar was te groot geworden. Het huis werd voor een habbekrats ingepikt door een beroemde componist in dienst van de nazi’s. Sindsdien is het door verschillende families bewoond. De discussie over wie de rechtmatige eigenaar is, is een rode draad in het verhaal.
Thomas Harding beschrijft de levens van de bewoners gedetailleerd. Hij is er uitstekend in geslaagd om met bedrieglijk eenvoudige middelen elke belangrijke bewoner te schetsen. Gezien de hoeveelheid personages die het boek bevolken is dat een niet geringe prestatie. Je leeft mee met de mensen, je gaat van ze houden of je gaat ze haten en alles daar tussenin.
Bindende factor is het huis. Een zomerhuis met negen kamers dat groter is dan het van buiten lijkt. Prachtig gelegen aan de rand van het meer in een omgeving die aanvankelijk idyllisch was.
Als het huis zou kunnen praten zou het kunnen verhalen over de nazi’s die ook hier de omgeving terroriseerden. Over de Russen die zich manifesteerden als moordenaars en brute verkrachters. Over het nabijgelegen vliegveld Gatow dat een groot strategisch belang had in de oorlog en daarna een belangrijke schakel was in de luchtbrug naar Berlijn. Over de Berlijnse Muur die door de tuin heen liep en de toegang naar het meer gedurende 28 jaar versperde. Over het meer zelf dat onderdeel was van diezelfde muur en aan de éne oever West-Duits en aan de andere oever, twee kilometer ver slechts, Oost-Duits was. Over de val van de muur en de eindelijk weer vrije doortocht naar het meer. Doch vooral over de bewoners die dat alles hebben meegemaakt.
Maar ook over datgene wat met het huis zelf is gebeurd in die krappe eeuw. Verbouwd, verwaarloosd en op het laatst een vervuilde ruïne. Tot Thomas Harding het idee kreeg om het voor de sloop te behoeden. Hij had daarvoor een persoonlijk motief: zijn joodse grootmoeder, die ook naar Londen was gevlucht, heeft haar hele leven met een weemoedig verlangen over het huis gesproken. Het boek is aan haar opgedragen: ‘Voor Elsie.’
Harding heeft een stevig gevecht moeten voeren. Hij is erin geslaagd om enkele overgebleven familieleden warm te maken. Het is hem gelukt om dorpsbewoners te mobiliseren en samen met hen het huis en de omgeving weer toonbaar te maken. Inmiddels is het beschikbaar voor rondleidingen en de bedoeling is dat het in 2020 wordt opengesteld voor publiek.
Non-fictieboeken lees je zelden in één ruk ademloos uit. Het huis aan het meer is hierop een uitzondering. Het voortreffelijk gedocumenteerde verhaal is een groots monument, een spannend en aangrijpend relaas over Duitsland in de twintigste eeuw.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
