Indrukwekkend familieverhaal zonder poespas verteld
Het idee voor de roman De oorlog van mijn moeder ontstond al in 1990 toen Yaël Vinckz studeerde aan de School voor de Journalistiek. De tijd was toen echter nog niet daar om het idee ook daadwerkelijk uit te werken. Ze was druk met haar werkzaamheden bij NRC Handelsblad en met het schrijven van de boeken Joegoslavië achter de schermen, afscheid van een land en Mensensmokkel. Pas als haar dochter Yara negen is, ongeveer net zo oud als haar moeder tijdens de Slag om Arnhem, wordt het oude verlangen weer aangewakkerd. Na een uitgebreid onderzoek en vele gesprekken met nog levende betrokkenen heeft ze dit boeiende familieverhaal op papier gezet.
Bijzonder is het wel als je als 13-jarige kan zeggen dat je al tien keer bent verhuisd! Dit alles overkomt Inge, de moeder van de schrijfster, tijdens haar kinderjaren. Inge leren we kennen als de dochter van Carl en Hubertina Brainich von Brainich-Felth en als zusje van Carl jr. Het zijn bijzondere tijden; het is 1940 en de eerste verhuizing van Vlissingen naar Scheveningen is het gevolg van een evacuatie vanwege de komst van de Duitsers. Vervolgens moet nog worden gevlucht naar Arnhem en Amsterdam, waarna in 1946 de oversteek naar Nederlands-Indië plaatsvindt, waar haar vader als marineofficier wordt gestationeerd. De gebeurtenissen die ze in deze oorlogstijden heeft meegemaakt hebben nog steeds invloed op haar leven. "Slaat er een deur dicht, knalt er een uitlaat of wordt er plots geschoten in een film, dan roept ze heel hard ‘Jezus!’, knijpt haar ogen dicht en slaat haar handen voor haar oren. Ik heb op deze manier al menig kop koffie over haar blouse zien gaan."
Maar meer nog dan deze oorlogservaringen heeft Inges positie binnen het gezin tijdens de oorlogsjaren, haar nadrukkelijk gevormd. De schrijfster is vooral op zoek naar dát verhaal. "Wij willen het hele verhaal horen. Wij willen weten hoe het echt was. Wij hoeven geen vastgeroeste verhaaltjes, laten ons niet langer afschepen met schouderophalen." En na lang en nadrukkelijk vragen komt naar buiten waarom ze in de jaren tachtig plotseling niet meer bij oma Hubertina op bezoek gingen en dat er al jaren geen contact meer is met mama’s broer, oom Carl.
Wanneer een volwassene de gebeurtenissen vanuit de ogen van een kind beschrijft vervalt het al gauw in dramatiek en worden kinderen ‘volwassen’ zinnen in de mond gelegd. Men vergeet vaak dat een kind veel flexibeler is en heel goed in staat is de dingen te nemen zoals ze zijn. Inge is niet anders. "In de afgelopen jaren waren ze eraan gewend geraakt zich de meest uiteenlopende plekken in snel tempo toe te eigenen. Binnen een dag voelde Inge zich er (op de 'ms. Oranje') goed." Deze nuchterheid weerspiegelt zich ook in de daadkrachtige schrijfstijl: de korte, sobere zinnen zorgen ervoor dat je de gebeurtenissen in het verhaal ook daadwerkelijk vanuit de ogen van een kind beleefd. Dit maakt het lezen prettig, wat mede wordt versterkt door de relatief kleine hoofdstukken die het verhaal chronologisch vertellen en vooral in de beginhoofdstukken een aantal subtiele cliffhangers bevatten. Bovendien is Vinckx, door haar journalistieke achtergrond en heldere, eenvoudige schrijfstijl, heel goed in staat de lezer mee te nemen in de politieke kwesties die rond Nederlands-Indië speelden.
Belangrijkste is natuurlijk toch het verhaal van haar moeder die enerzijds de oorlog levend is doorgekomen maar anderzijds wel door de oorlogsjaren gevormd is. Een dubbel verhaal dat perfect wordt gereflecteerd in de titel van het boek.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan M. Jorna
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
