Prachtige terugblik op het korte leven van Maribel Sastre

Edwin Winkels, die sinds 1988 in Barcelona woont en werkt, wordt in 2006 uitgenodigd voor het bijwonen van een begrafenis. Het betreft de broer van een goede vriendin en op dit reusachtige kerkhof toont zij hem het graf met de buste van de 18-jarige Maribel Sastre. Hij raakt geïntrigeerd door het verhaal rond haar dood en besluit verder onderzoek te doen. Dit leidt in eerste instantie tot een historisch verhaal in een Spaanse krant El Periódic, dat hij vervolgens heeft gebruikt als basis voor zijn tweede roman Haar laatste vlucht.

Het verhaal is gebaseerd op waargebeurde feiten en kent daardoor een bekende afloop. Het is voor de schrijver dan ook een uitdaging om de lezer tot het eind aan zich te binden. Edwin Winkels is hier ontzettend goed in geslaagd door het verhaal vanuit een drietal perspectieven te vertellen. De gekozen perspectieven zijn precies goed en laten de lezers op deze wijze alle emoties beleven die een dergelijk tragische gebeurtenis met zich meebrengt.

“Het toestel Languedoc MB-161…, verongelukte op 4 december 1958 tussen 18.15 en 18.20…, toen het tegen de wand van de berg Pico Pasapán vloog, ook wel de knie van de Dode Vrouw genaamd. Alle zestien passagiers en 5 bemanningsleden kwamen om het leven.” Zo dicteert de schrijver de koude feiten in zijn nawoord. Eén van deze bemanningsleden is Maribel Sastre die op dat moment zes maanden stewardess is. Door de ogen van Maribel beleven we de laatste dag van de bemanning en passagiers. Als lezer proef je duidelijk de ongerustheid, onzekerheid, twijfel, maar toch ook de hoop dat het goed komt. Daarnaast volgen we haar moeder Ana, die ruim 40 jaar later haar verhaal vertelt. Er is berusting maar de periode definitief afsluiten zal haar niet lukken. Zo houdt ze Maribels slaapkamer nog steeds in de oude staat. “Maribel is niet teruggekeerd, dat weet ze ook wel. Ze zal nooit terugkeren. Maar Ana is er niet toe in staat de kamer op te geven en daarmee deze eeuwige duisternis te ontheiligen.”

Dramatisch is ook het verhaal van het echtpaar Emilia en Rafael Gesteira. Zij zijn de ouders van Josefa en Esther die na vijf jaar weer met hun ouders herenigd zullen worden. De meisjes vliegen onder de hoede van Maribel naar Madrid. Hun schuldgevoel en verslagenheid zijn voelbaar.

De keuze voor verschillende vertelperspectieven leidt ertoe dat alle kanten van deze gebeurtenis worden belicht: Maribel die de vlucht bewust meemaakt, het echtpaar Gesteira als hoopvolle wachtende op de aankomst en tenslotte Ana die terugblikt op het hele gebeuren. De drie invalshoeken zorgen ervoor dat er ruimte ontstaat; als lezer leer je op die manier de hoofdpersonen goed kennen en daardoor kun je je beter inleven in hun gevoelens, waardoor het leesplezier wordt gestimuleerd. Maribel is desondanks de onbetwiste hoofdpersoon. Tussen de regels door voel je het respect van de schrijver voor dit meisje, dat tijdens het Franco-regime toch maar haar droom verwezenlijkt. Een hele prestatie in het Spanje van 1958 waar vooral de meisjes dom gehouden moesten worden. “Alle lessen waren erop gericht hen voor te bereiden op hun toekomst als echtgenote en moeder achter het aanrecht, het fornuis en de kinderwagen.” 

Een prachtige terugblik die begint met een afscheidsgedicht en eindigt met foto’s van de betrokkenen, waardoor je er als lezer toch weer even van bewust wordt dat de tragedie echt heeft plaats gevonden.