Hilarisch, verbluffend, ontroerend, surrealistisch
De honderd levens van Nemesio is het allereerste boek van de in Milaan geboren schrijver Marco Rossari (1973) dat in het Nederlands vertaald is. Miram Bunnik en Mara Schepers hebben daar ongetwijfeld een stevige kluif aan gehad. In het boek komen veel woordgrappen voor en tal van culturele en historische verwijzingen. Het is een complex, rijk, maar ook absurd, surrealistisch verhaal dat vaak ontroert.
Kunstschilder Nemesio, geboren in 1899, is honderd jaar oud geworden en wordt in Milaan geëerd met een expositie in het Palazzo Reale, recht achter de zalen waar Nemesio jr. als suppoost werkt en iedere dag naar dezelfde drie schilderijen kijkt. Zijn vader heeft ervoor gezorgd dat hij dat baantje kreeg. Nemesio jr. heeft allang afstand genomen van zijn vader en noemt zich daarom Nemo. Nemesio heeft zoveel meegemaakt, en Nemo nauwelijks iets. Om moedeloos van te worden. Nemo werd geboren toen zijn vader zeventig jaar oud was.
‘Ik ben geboren uit een oud zaadje. (…) Hij was restmateriaal, levend afval, de verbleekte uitloper van een vorig leven.’
Nemesio heeft deelgenomen aan twee wereldoorlogen en het daar levend van af gebracht, heeft (de opkomst van) het fascisme meegemaakt, vocht aan de zijde van de partizanen, was een van de grote namen bij het futurisme, werd orthodox communist, vertaalde in de oorlog Rilke, ontmoette beroemdheden als Madame Curie, Hemingway, Picasso, bokser Prima Carnera en Billy Wilder, beleefde intens de zestiger jaren en de Koude oorlog, woonde in Parijs, Milaan en Berlijn én was een womanizer. Eigenlijk was hij overal bij betrokken in de twintigste eeuw. Nu wordt hij verzorgd door zijn huishoudster Pita die bij hem inwoont (‘die van het bediendenkamertje naar de slaapkamer verhuisde. Haar helende hand was veranderd in hand-in-hand’). Op de vernissage krijgt hij een beroerte en wordt hij afgevoerd naar het ziekenhuis. Nemo is zijn enige nabestaande en voelt zich verplicht naar het ziekenhuis te gaan.
Dan begint er iets wonderlijks. Nemo, die om de haverkap Diazepam neemt, herbeleeft in zijn dromen chronologisch zijn vaders leven. Het is een episch verhaal waarin de geschiedenis in snel tempo voorbijkomt en waarin Nemesio steeds op cruciale punten geluk heeft. Als Nemo ’s ochtends wakker wordt voelt hij zich ongemakkelijk: is het echt zo gegaan, of is het de Diazepam die hem ‘gestuurd’ heeft?
Rossari is een echte verteller, heeft de karakters mooi uitgewerkt en schrijft op lichtvoetige wijze. Humor, ironie en cynisme zijn nooit ver weg. Bijvoorbeeld wanneer de zwarthemden van Mussolini Nemesio in elkaar geslagen hebben:
‘Misschien was het de bedoeling dat alle slachtoffers van de fascisten op hun opdrachtgever zouden lijken, want Nemesio’s onderkaak was gezwollen waardoor hij een zeer mannelijke en wilskrachtige kaaklijn had gekregen.’
Het zijn de vele terzijdes, die organisch in het verhaal verwerkt zijn, die je constant aanzetten iets op te zoeken en je verder in de geschiedenis te verdiepen: een ‘stralende’ Maria Sklodowska is Madame Curie, Samuel Wilder is de echte naam van filmregisseur Billy Wilder en de gevechten van bokser Prima Carnera vind je op YouTube.
De roman gaat vooral over hoe Nemo zijn eigen weg kan vinden, zonder steeds vergeleken te worden met zijn vader. Hij ontdekt steeds meer wie hij is en als hij de autobiografie van zijn vader uiteindelijk heeft bemachtigd, kijkt hij op een heel andere manier naar hem. Hij kan dan pas loskomen van zijn vader en komt erachter wat zijn eigen roots zijn. Het blijkt dat zijn dromen niet altijd waar zijn, dat alles wat verteld wordt niet waar hoeft te zijn.
Je kunt de roman lezen als de vergelijking van twee levens, als die van een relatie van ouder tot kind, als een roman om jezelf te vinden.
‘Het verleden is een plek die niet meer bestaat. De geschiedenis bestaat, maar de gebaren, de geuren, de geluiden bestaan niet meer. Die moeten we reconstrueren. Alles was interpretatie.’
Het is een boek dat je bijna vijfhonderd bladzijden lang van de sokken blaast en lang bijblijft, aanzet tot verder zoeken, tot kritisch nadenken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
