Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Zo ver van elkaar en toch zo dichtbij

Jan Stoel 21 mei 2024
Ik wou dat ik een man was heet het eerste deel van Gentlemen, de tweede roman van de Vlaamse auteur Patricia Jozef. Het is een roman die over gevoelens gaat, over liefde, lust, eenzaamheid, spanning, tederheid en intimiteit. Aspecten als warmte, respect, kwetsbaarheid, je veilig voelen, jezelf zijn, zijn motieven die daarbij een rol spelen.

Samen maar toch alleen
Marieke is al sinds haar collegetijd samen met Vik. Ze waren toen veertien jaar. Het duo is getrouwd en heeft na een intensief IVF-traject twee dochters op de wereld gezet. Ze zijn een twee-eenheid, dragen zelfs elkaars kleren. “Als Marieke geen kortere benen had, zou ze Viks broeken dragen.” Vik ondervindt druk van zijn ouders, met name van zijn moeder, die hij Mamino noemt. Zij vindt dat hij ambitieus moet zijn en ze stelt zich ook dwingend op tegen Marieke. Vik wil vrijheid en wil het liefst weg uit de stad waar ze wonen. Marieke houdt van Vik, maar is een stadsmens. Daarbij komt dat het IVF-traject bij Vik zijn sporen heeft achtergelaten. Hij heeft zijn interesse in seks verloren. Voor Marieke geldt dat niet. Ze hunkert naar seks met Vik, maar ook naar intimiteit. Ze hebben dus allebei ‘lucht’ nodig en zoeken een plek om ‘opnieuw te beginnen.’ Die vinden ze in een bouwval, Le Hameau de la rêne. De kinderen gaan er naar school. Vik begint er een keramiekpraktijk, voelt zich vrij, werkt keihard, daarbij ondersteund door Marieke. Maar ’s avonds valt hij steevast in slaap, tot grote teleurstelling van Marieke. “Hun relatie wordt puur praktisch”, maar ze blijven bij elkaar. Marieke voelt zich steeds meer alleen. Er is sleet gekomen op hun relatie.

Lust en tederheid
Marieke wil haar begeerte, lust, geilheid kwijt, maar wil ook bij Vik blijven. Ze maakt buiten zijn medeweten een plan en gaat op zoek naar betaalde seks. “Een dienst kopen is geen overspel, toch”, denkt ze. Twee dates leveren een teleurstelling op. Zo is er Melvin, die zich liever gezelschapsheer, Gentleman, noemt. “Haar lichaam laat hij niet spreken. Het blijft doods in zijn aanwezigheid.” Maar dan krijgt ze contact met Rocco, een dure escort, een gigolo. Die laat haar echt genieten op seksueel gebied en gaat steeds een stapje verder. Spelen Rocco en Marieke een rol? Of is er meer? Rocco’s echte naam is John. Is Rocco nu een deel van zijn persoonlijkheid? Hoewel Mariekes leven door de ontmoetingen met Rocco op haar kop staat blijft er toch altijd afstand. Het gaat immers om betaalde ‘liefde.’ En Marieke “haat het deel van zichzelf dat van hem houdt.” Kan ze van Rocco loskomen? Hij maakt haar iedere keer weer nieuwsgierig, bindt haar aan zich. Aan de andere kant blijft hij een gigolo en is er van echte intimiteit geen sprake. Of kan een gigolo toch op een klant verliefd worden? Marieke weet op een gegeven moment niet wat er nu echt tussen haar en Rocco is. Is er sprake van een gesofisticeerd spel of niet? Waar is het spel en waar echte verliefdheid? En hoe verklaart ze aan Vik haar geldopnames? Hoe reageren de twee dochters? Dan is er die kanteling in de roman als we erachter komen wat Vik voelt. Ook zijn kwetsbaarheid komt nu in beeld. De titel Gentlemen (let op het meervoud) krijgt ineens een heel andere betekenis, verschuift van ‘keurige heer’ naar ‘man vol tederheid’.

Zachte mannen
Jozef heeft voor een mooie opbouw in vier delen gekozen. In het eerste deel Ik wou dat ik een man was pelt ze af wat het voor een gewone vrouw betekent als die op zoek gaat naar betaalde seks, wanneer de vlam van de relatie uitgedoofd lijkt. Er is veel aarzeling in dit gedeelte. Immers ze laat los wat vertrouwd is. In het tweede deel gaat het om de poging om op het platteland een nieuwe start te maken. Dan volgt Leid ons in bekoring en wordt inzichtelijk hoe de nieuwe passie Marieke volledig in zijn greep krijgt. En dan is er het slotgedeelte, Zachte mannen: Gentlemen.

De auteur kiest ervoor om het verhaal vanuit een auctorieel perspectief te vertellen. Dat zorgt voor afstand. Tegelijkertijd slaagt ze erin om haar personages levensecht te maken. De lezer voelt wat zij voelen en wordt meegenomen in hun gedachten. De seksscènes zijn behoorlijk zintuiglijk geschreven en expliciet. Dat is functioneel. De lichamelijke behoeften van Marieke worden zo niet weg gestopt. Naarmate de lust bij Marieke toeneemt, worden de seksscènes ook steeds heftiger. Jozef verbergt niets. Ze toont ons iets van de min of meer verborgen gigolo wereld. Ze loopt niet weg voor clichés als koosnaampjes die de gigolo noemt, de zogenaamde veilige situatie waarin alles kan, de dienstbaarheid, de interesse, het obligate woord ‘interesting’ als Marieke iets aan Rocco vertelt. Jozef verwerkt het allemaal zo vanzelfsprekend, organisch en subtiel in haar verhaal.

Originele invalshoek
Het is een vondst om het tweede deel Het leven is elders: Le Hameau de la rêne te noemen. Dit is de plek waar Marieke en Vic een nieuw leven willen opbouwen, ver van de stad met al zijn gedoe. Het verwijst ongetwijfeld naar Le Hameu de la Reine, het namaakdorpje in de buurt van het Kasteel van Versailles. Koningin Marie Antoinette liet het bouwen in 1785. Ze wilde daar leven als een boerin, ver van alle decadentie aan het hof. Jozef speelt met het laatste woord. Rêne betekent ‘beteugeling’ en dat is wat Marieke op die plek zoekt.

Patricia Jozef heeft een vlotte pen en gebruikt efficiënt metaforen. Zo heeft Vik niets met de stad: “Zonnebrillen die volgens hem nergens anders zoveel worden gedragen als in de stad. Om af te schermen tegen het teveel, een filter tegen lelijkheid.” Of het gevoel van Marieke als ze op het platteland het keramisch atelier uitbouwen: “ze zijn een keramieken gezin geworden.”
Gentlemen is verfijnd, gelaagd, bloedstollend, gaat over wellust en begeerte enerzijds en zuiverheid aan de andere kant. Patricia Jozef heeft daarbij voor een originele invalshoek gekozen. Dat levert een meeslepend verhaal dat na de laatste bladzijde nog lang natrilt.


Recensie verscheen eerder op Bazarow.com

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jan Stoel

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!