Een zoektocht naar begrip
‘Dit lichaam is mijn zoon niet, dit is een man die ik niet ken.’
Dit is de openingszin van Hier is alles veilig, de fascinerende debuutroman van Anneleen Van Offel (1991). Ze studeerde Woordkunst aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen en is onder meer Letterzetter (stadsdichter) van Kortrijk. Van Offel heeft zo’n zeven jaar aan de roman gewerkt en gedegen onderzoek gedaan. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de roman fictionele non-fictie is.
‘Kom naar Israël, Mama’ is het berichtje dat Lydia Lamont, na tien jaar stilte van haar stiefzoon Immanuel krijgt. ‘Vier woorden en ik heb vier weken niet durven antwoorden.’ Dan besluit ze naar hem toe te gaan. Ze is te laat, hij heeft een einde aan zijn leven gemaakt. Ze vraagt zich af wat er gebeurd is en of ze zijn dood had kunnen voorkomen. Lydia gaat het leven van Immanuel reconstrueren; ze bezoekt de plekken in Israël waar hij geweest is, gaat onder meer naar zijn ex-vriendin, komt in contact met een soldaat uit het leger en spreekt haar ex, Joachim. Ze komt erachter dat Immanuel door alles wat hem overkomen is geen grip meer had op zijn leven. Die zoektocht naar haar ‘verloren’ zoon is bovendien een vorm voor het rouwproces dat ze doormaakt.
Het huwelijk van Lydia Lamont, neonatoloog in Edegem (waar het Universitair Ziekenhuis van Antwerpen is gevestigd; Van Offel wilde aanvankelijk ook arts worden) is voorbij. Ze was getrouwd met Joachim Polak, een Jood van Poolse afkomst. Ze ontmoette hem toen ze als arts zijn zoontje Immanuel verzorgde. De moeder van de jongen is in het kraambed overleden. Joachims Joodse verleden krijgt steeds meer impact op hoe hij zich voelt en waar hij wil leven. Als Immanuel elf jaar is, vertrekt Joachim naar Israël en zijn zoon gaat mee.
De titel Hier is alles veilig is goed gekozen. De Joden voelen zich in Israël thuis, veilig: daarom wil Joachim daarheen. Maar ook het moederschap houdt bescherming in. Dat is het aspect dat past bij Lydia. Immanuel zit tussen die werelden in en moet zijn eigen keuzes maken, zijn eigen weg vinden. Op de cover van het boek zie je ook twee werelden. Twee landschappen (een omgekeerd), met daarop twee wegen. Alle drie de personages verwachten iets anders van het leven.
‘Het is een misverstand dat je een relatie hebt met een persoon. Je hebt een relatie met wie die persoon wordt door de relatie.’
Deze roman kent meerdere lagen, die ingenieus met elkaar verweven zijn. Het is een verhaal over de zoektocht naar wat Immanuel is overkomen, maar het gaat ook over schuldgevoel, over wat (stief)moederschap betekent, liefdesverdriet, wat het betekent om zelfstandig door het leven te gaan én over het complexe Israëlisch-Palestijns conflict (waarin het verleden het heden bepaalt). Kan Lydia haar stiefzoon begrijpen, die leefde in een wereld die zij zelf helemaal niet kende? Hoeveel macht hebben we over de inrichting van ons leven en zijn het niet andere factoren die bepalen hoe wij ons ontwikkelen? Een barst is het element dat steeds terugkomt: hij loopt tussen ideologieën, mensen, leven en dood. Hier is alles veilig is een roman over mensen, en over het oneens zijn met elkaar.
Het verhaal wordt voornamelijk vanuit het perspectief van Lydia verteld. Er zijn ook passages waarin Immanuel aan het woord komt en je zijn twijfels en eenzaamheid ervaart.
‘Misschien miste ik dat het meest. Door iemand gemist te worden.’
Van Offel is pas 29 jaar, maar heeft met rijpheid, diepgang en emotie geschreven. Ze schakelt soepel tussen heden verleden. Haar personages overtuigen, zijn mooi uitgewerkt. Het eerste hoofdstuk, waarin Lydia haar dode zoon ziet, is aangrijpend. Van Offel observeert scherp, haar taal is vaak poëtisch. Zo voegt ze in de beschrijving van de stad Hebron het huiveringwekkende van de plek toe:
‘Hoge melkwitte flatgebouwen liggen tegen de heuvelflanken. Intimiderend doemen ze achter elke bocht op, als snijtanden onder blinkend rode daken, hun wortels in de grond verankerd. De settlements.’
Een rijke roman over verwachtingen en begrip.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
