Makkelijk leven past op één A4’tje of toch niet?
Onder alle omstandigheden jezelf blijven, in de spiegel kijken en tegen jezelf zeggen dat je goed bezig bent, je niet druk maken, problemen voor je uitschuiven want die worden immers vanzelf opgelost, wijze levenslessen, denk aan je persoonlijke groei. Deze thema’s kom je tegen in de zogenaamde zelfhulpboeken, boeken waarin het vooral gaat om jezelf te ontdekken.
In Makkelijk leven van Herman Koch (1953), het Boekenweekgeschenk van 2017, is Tom Sanders de hoofdpersoon. Hij is een succesvol schrijver van zelfhulpboeken en van zijn boeken zijn er wereldwijd meer dan 40 miljoen verkocht. Na de eerste vijftien bladzijden van Makkelijk leven heb je een enorme hekel aan die zelfingenomen, laffe man. Toms geheim:
"De werkelijke boodschap van mijn filosofie, als je het filosofie mag noemen, past op één A4’tje. (…) Het gaat erom dit alles uit te smeren over een boek van krap driehonderd pagina’s."
En de mensen moeten daar dan € 19,99 voor neertellen. Kassa.
Tom is het mannetje en het succes is hem naar het hoofd gestegen, al vindt hij dat zelf niet. Hij zegt normaal gebleven te zijn, dicht bij zichzelf, zit goed in zijn vel en wordt nog maar zelden tot nieuwe inzichten gebracht. Hij heeft een Jaguar gekocht, maar die past eigenlijk niet in het straatbeeld. Dan verkoop je die auto toch en koop je een nieuwe een Range Rover Sport? Tom vindt dat hij het helemaal voor elkaar heeft en met een forse bankrekening is het makkelijk leven. Tom past zijn ‘filosofie’ op zijn eigen leven toe. Achter in het boek staat dat A4’tje met ‘Makkelijk leven’-tips. Ze komen terug in dit boek van Koch. Maar is het leven wel echt zo makkelijk?
Als de vrouw van Tom, Julia, haar 59e verjaardag viert staat ineens Hanna, de vrouw van hun zoon Stefan, voor de deur. Tom en Julia hebben een hekel aan haar. Hanna blijkt door Stefan geslagen te zijn en niet voor de eerste keer. Tom vangt Hanna op. Hij kan zich niet voorstellen dat zijn oogappel Stefan Hanna zonder reden geslagen heeft. Niemand van de verjaardagsgasten ziet Hanna.
Tom neemt zich voor zijn zoon op zijn gedrag aan te spreken maar onderneemt wekenlang niets. “Hoe verder iets in het verleden ligt, hoe vager het wordt.” Steeds grijpt hij terug op wat hij in zijn bestseller ‘Makkelijk leven’ heeft beschreven: ruzie is de smeerolie om een goed huwelijk in stand te houden; nietsdoen is de kern van een gelukkig leven; we moeten geen lijstjes maken; alles kan tot morgen wachten.
Tom spreekt met Hanna af in een café en hij krijgt met haar te doen. Hij maakt een ‘project’ van haar. Hij vindt Hanna een ontevreden vrouw en vergelijkt haar huwelijk met Stefan met een espressoapparaat. Aanvankelijk ben je er enthousiast over, maar je wordt er al snel ontevreden over. Zijn gedrag ten opzichte van Hanna verandert. Dan neemt Hanna het initiatief over, met voor Tom onaangename gevolgen.
Het is verleidelijk om parallellen met Herman Koch en zijn werk te trekken. Hij is succesvol schrijver en achter in het Boekenweekgeschenk staat ‘auteur van de wereldberoemde roman Het diner, die aan meer dan 40 landen werd verkocht.’ Een leuke knipoog naar Tom Sanders. Koch had ook een Jaguar. Was het in Het diner ook niet zo dat er iets verborgen moest blijven? Maar dat is natuurlijk toeval.
Herman Koch schrijft beeldend. Steeds lijkt het of je naar korte sketches met een ondertoon van humor zit te ‘kijken’. Het tempo in het boek loopt gelijk met de ontwikkelingen: in het begin langzaam en naar het einde toe, als de spanning toeneemt, sneller. Koch heeft zijn taalgebruik aangepast aan het nietszeggende taalgebruik van Tom, kabbelend van de ene vage waarheid naar de andere dooddoener. En overal in het boek kom je ‘bespiegelende waarheden’, ‘zelfhulpoplossingen’ tegen. De zelfhulpspecialist Tom Sanders kan zichzelf uiteindelijk niet redden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
