Wat zit er achter het masker van Jona Van Rein?
‘In ieder goed mens woont een god, waarvan wij de aard niet kennen’ (Seneca), staat in de opdracht vooraan in het boek Ninja Nero van de Vlaamse schrijver Bart Koubaa (1968).
Maar wie is nou die god die huist in Jona Van Rein? Vanuit het perspectief van Jona wordt diens zoektocht door het leven beschreven. De auteur heeft zich goed ingeleefd in de verschillende levensfases van zijn hoofdpersoon.
Jona’s moeder is met een vriend naar Amerika vertrokken, zijn vader koestert wrok tegen haar. Als er zich maar iets van geluk aandient reageert hij zich steevast met een pak slaag af op Jona. Die holt dan voor beschutting naar een bunker vlakbij in het bos.
Niets lijkt Jona te lukken. Op de kermis probeert hij met een grijpmachine vruchteloos een 'vrijheidsbeeldje' binnen te halen. Dat beeldje 'Liberty' is het symbool voor de vrijheid die hij zoekt. Op een aantal momenten komt dit 'beeld' terug: als hij in Amerika het Vrijheidsbeeld ziet, als hij een 'relatie' met de prostituee Liberty krijgt. Jona zoekt aandacht en geborgenheid, wil het geluk grijpen. Hij wordt verliefd op zijn juffrouw biologie. Ze heeft aandacht voor hem, maar is natuurlijk niet verliefd op hem. En als ze met haar vriend de wereld in trekt blijft Jona teleurgesteld achter.
Van Overbeecke, een leraar klassieke talen, wordt Jona's nieuwe klassenleraar. Hij betoogt dat het beeld dat iedereen van de (klassieke) wereld heeft niet altijd klopt. Zo vertelt hij dat keizer Nero niet populair was, maar wel zijn paleizen openstelde voor daklozen en voedsel liet uitdelen. Van Overbeecke beweert dat het niet Nero was die Rome in brand gestoken heeft, maar de christenen. De elite heeft hem na zijn dood een masker opgeplakt.
Als dertienjarige steekt Jona, met het beeld van Nero in gedachten, zijn ouderlijk huis in brand in de hoop zijn ouders weer bij zich te krijgen. Zwaargewond wordt hij door zijn vader, die brandweercommandant is, uit het pand gehaald. Zijn moeder komt over en leest aan het ziekenhuisbed Jona voor uit Michael Strogoff van Jules Verne. Ogenschijnlijk zomaar een boek. Net zoals Jona een moeilijke opdracht heeft in het leven, heeft Strogoff dat als koerier van de tsaar ook. Ze moeten sterk en onverschrokken zijn om hun doel te bereiken. Dit soort verbindingen legt Koubaa in het hele boek. Dat maakt het boek zo rijk.
Jona is zo verbrand dat hij een deel van zijn gezicht moet bedekken met een masker. Een groot verschil met het engelengezicht dat hij voorheen had.
"Mijn persoonlijkheid wordt dus bepaald door wat de omgeving van mij ziet, maar mijn ziel is onzichtbaar."
Het Latijnse woord 'persona' betekent naast 'persoonlijkheid' ook 'masker'.
Als Jona terugkeert op school zegt Van Overbeecke dat Jona er met dat masker als een ninja uitziet en hij koppelt het aan Nero: Ninja Nero. Nero nam als wagenmenner deel aan de Olympische spelen. Dat biedt Jona het uitzicht op nieuwe uitdagingen. Hij gaat zijn grenzen verleggen. Hij gaat in militaire dienst, gaat rechten studeren in Gent en komt uiteindelijk in aanraking met Mevrouw Willems, een atletiekcoach. Hij heeft altijd moeten rennen op zoek naar de veiligheid. Op de Olympische Spelen van Atlanta wint hij op de 800 meter de zilveren medaille en constateert:
"Er is geen weg naar geluk, geluk is de weg, de reis is belangrijker dan je bestemming."
Je zou Ninja Nero als een ontwikkelingsroman kunnen zien. De filosofische bespiegelingen leiden er wel toe dat de spanning die vooral in het begin aanwezig is wat wegzakt. Interessant zijn passages over de doodstraf, het verschil tussen een misdadiger in oorlogstijd en in vredestijd. Mooi hoe Koubaa ook de races van de 800 meter in Atalanta gebruikt. De nationaliteiten van de deelnemers, de tijden, de plek die ze behalen: het klopt allemaal, behalve dan dat de naam Jona Van Rein niet voorkomt op de uitslagenlijst.
Als Jona in aanmerking komt voor een gezicht transplantatie weigert hij.
"Je heb je masker nu eenmaal aanvaard, dus moet je ook je rol spelen."
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
