onbreekbaar: een bundel om te zoenen
De vormgeving van de nieuwe bundel gedichten van Hans Hagen (1955) is opvallend. Bubbeltjesplastic omhult, beschermt als het ware, de kostbare inhoud. Die bestaat niet alleen uit gedichten, maar ook uit illustraties die uiteen lijken te vallen, maar toch één geheel blijven vormen: een herfstblaadje, een vlinder, kersen, bloempluisjes, een kammetje. Onbreekbaar dus. Dat onderlijnt de gedachte die de bundel oproept: er kan van alles met je gebeuren, maar het gaat erom stand te houden, niet te breken. In 'kam' komt de titel van de bundel terug: 'onbreekbaar / staat er op mijn oude kammetje'. Als er twee letters vervagen staat het woord er nog steeds: 'onbreekbaar.'
Illustraties (van de hand van Deborah van der Schaaf) en gedichten vormen een eenheid en leiden tot een bundel 'om te zoenen.' Terecht dat er voorafgaand aan de gedichten een illustratie van een rood blaadje in de vorm van een paar rode lippen te vinden is.
De bundel past precies bij de Young Adult-groep waarin jongeren soms gevoelig, breekbaar, op zoek naar zichzelf zijn, worstelen met hun emoties, op zoek zijn naar hun plek in de klas, in de maatschappij, twijfelen en kritiek op de omgeving hebben. Maar uiteindelijk zullen ze sterker worden, groeien. Deze bundel is zeker ook voor volwassenen geschikt.
De dichter gebruikt in deze bundel geen hoofdletters, laat interpunctie weg, gebruikt eenvoudige woorden, schrijft gedichten zonder veel opsmuk, is op zoek naar de kern van de taal, maakt zinnen soms niet af. De lezer krijgt daardoor alle ruimte voor eigen verbeelding en reflectie. Hagen blijft in deze bundel dicht bij zichzelf, maar zijn poëzie is niet anekdotisch, overstijgt dat juist.
Het openingsgedicht 'mooi' handelt over dat je alleen geboren wordt en ook alleen zult sterven:
"(…)
maar tussen die twee punten
kun je verbinding maken
met jezelf en met anderen
dat maakt het leven mooi"
Tussen die twee punten bewegen zich de gedichten en passeren de thema's van het leven.
Het ontdekken van liefde komt regelmatig terug. Rachelle en Regina zijn twee jongedames die zoveel verliefdheid doen opwekken dat je in de klas wegdroomt, ‘een heel grote eend' antwoordt op de vraag wat gans betekent in gans het land en vervolgens verder droomt:
"ik fluisterde hun namen
tijdelijk doof van verlangen
dat kan"
Regina, ontmoet bij het kampvuur, heeft hem getroffen als een blikseminslag en hij is het beeld nooit meer kwijtgeraakt toen hij haar bloesje mocht open knopen en voor het eerst 'het vlammend goud mocht kussen'. In de koplamp van zijn fiets blijkt dan de merknaam Regina gestanst:
"en toen kwam ik haar elke dag tegen
(…)
tot ze gestolen werd
alleen nog het sleuteltje
verder niets"
Hans Hagen weet alledaagse dingen fraai een poëtische lading te geven. Als hij ganzen in de bekende V-vorm ziet vliegen associeert hij dat met de onbeantwoorde brieven aan Regina en wordt het een boodschap van de ganzen: 'de v van vergeet.' Knap hoe hij beelden en gevoelens met elkaar combineert.
Hagen kijkt op een andere manier naar de wereld, is kritisch, geeft zo lezers een ander inzicht. In ‘briefje’ staat:
"vervang alsjeblieft
alle geloven vol ideeën
(…)
door het geloof in liefde
bevrijd het woord"
De vluchtelingenproblematiek komt aan de orde in een aantal gedichten en er wordt opgeroepen tot begrip voor elkaar. Het mooiste voorbeeld is 'letspo', een gedicht dat je van rechts naar links moet lezen en begrip vraagt voor andere culturen waarin van rechts naar links of van boven naar beneden gelezen wordt. De vreugde om met taal te spelen spat er vanaf.
Tot slot is er de confrontatie met de dood. Zoals bij al zijn gedichten wordt het ook hier niet zwaar, maar blijft de lichtheid domineren. Indrukwekkend is 'inhalen' dat gaat over het overlijden van een oudere broer:
"morgen haal ik hem in
morgen sterft hij voor de vierde keer
ben ik dan groter
word ik ouder
wordt mijn grote broer mijn kleine
mijn ogen vind ik in de spiegel
waar zijn de zijne"
Zo voelt het als je afscheid hebt moeten nemen van iemand die vlakbij stond. Vaak loopt het leven anders dan gepland. Maar toon je je onbreekbaar.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
