Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Propje is allerminst verfrummeld!

Jan Stoel 08 juli 2024
Propje van auteur Marit Kok (1996) is een van de meest ingenieuze prentenboeken die ik de laatste jaren onder ogen heb gekregen. Kok prikkelt de fantasie, schrijft heerlijke teksten (vaak met een dieper laagje), stelt op een speelse manier het thema van ‘weggooien kan altijd nog’ aan de orde en doet dat in een vormgeving die verpletterend mooi is. De auteur maakte n.a.v. het idee dat ze had allerlei props (dat zijn de rekwisieten, de voorwerpen die ze voor het verhaal nodig heeft) van papier. Maar dan niet in het platte vlak, maar driedimensionaal. Daarmee ging ze het decor bouwen en vervolgens maakte ze er een stopmotion-animatiefilm van. Kok studeerde in 2020 af aan de Willem de Kooning Academie als filmmaker. En dat zie je aan dit boek. Het lijkt alsof je naar de stills van een stopmotion animatiefilm kijkt.

“Stuitert, strompelt, struikelt”
Het begint natuurlijk altijd met een idee voor een verhaal. Ken je dat? Dat je iets zit te bedenken op papier en je bent niet tevreden. Dan frommel je het stukje papier tot een propje op en smijt het weg. Hiermee heb je het uitgangspunt van het verhaal. Je ziet op de eerste bladzijde van het boek Propje uit het raam vliegen en landen op de straat. Kok heeft die valbeweging geaccentueerd door zwierige lijnen. “Op een doodgewone dag, in een stadje zonder naam, / valt een klein papieren propje zomaar uit het raam.” Propje belandt op straat en “stuitert, strompelt, struikelt” verder en komt allemaal afgedankte spullen tegen. Zwerfafval. Zoals een knoop, een theepot zonder tuit, een krukje zonder poot en een vertrapte voetbalschoen en een kapotte kar. Propje krijgt het idee om deze afgedankte spullen een nieuw leven te geven in een knutselplaats. En dat ziet er fantastisch uit. Je krijgt meteen zin om zelf aan de slag te gaan!

Alles in het boek is tot in detail uitgewerkt in papier: een openklappend raam, een tuinhekje, een fiets voor het huis, een lantaarnpaal, geparkeerde auto’s, de wolken in de lucht. Maar ook de emoties van de personages: met twee eenvoudige streepjes wordt het verdriet van de knoop weergegeven, tranen spatten van de zolen van de afgedankte voetbalschoen af. Propje zelf heeft wijd opengesperde ogen (nieuwsgierig en alert als hij is). Lijnen geven beweging aan en er wordt ingezoomd op elementen die belangrijk zijn. Het is inderdaad of je naar een animatiefilm kijkt.

Marit Kok speelt op natuurlijke wijze met taal. Een zin als “Verfrummeld kijkt hij om zich heen. Is hij hier dan echt ALLEEN” sluit helemaal aan op de belevingswereld van kinderen en het woord verfrummeld kan zomaar een gesprekje opleveren over hoe het voelt om verfrummeld te zijn en of een kind dat ook wel eens ervaren heeft. Het verhaal is op rijm, maar rijmdwang kom je niet tegen. Het ritme van de tekst is ook het ritme van de tocht van Propje. De summiere tekst ‘loopt’ heel lekker. Jonge kinderen kunnen helemaal in het verhaal opgaan. Maar er is ook aan de oudere kinderen/de volwassenen gedacht door de diepere lagen die in het boek zitten. Zo zie je op de muur het woord Trash staan, is de knutselplaats niet voor niets gevestigd in de Puinstraat. De van verdriet sniffende knoop zegt dat hij zojuist zijn jas verloren is; de vertrapte voetbalschoen die huilt “Ik word nooit meer kampioen” en daarmee verwijst naar het bekende voetballied Op een slof en een oude voetbalschoen dat Johnny Hoes in 1966 schreef. De mooiste verwijzing vind je bij al die afgedankte spullen die achter elkaar over het zebrapad lopen. Subtiel staat daarbij de tekst Come together. Natuurlijk een referentie aan de hoes van de Beatlesplaat Abbey Road waarvan het eerste nummer Come Together is. En het woord Propje lijkt ook wel op wat het eigenlijk is: een prop in een filmpje.

Voor wat oudere kinderen inspireert het boek ongetwijfeld tot het maken van een stopmotionfilmpje. En misschien is het motto van Propje een mooi uitgangspunt: “Stap eens naar buiten. Wat vind jij voor moois op straat? “

En zonder dat de kinderen er erg in hebben zijn ze bezig met het thema om oude, afgedankt spullen een nieuw bestaan te geven, met taal en media-educatie. Cultuureducatie ten voeten uit. Propje is een boek voor jong en oud, een boek dat vonkt.




Recensie is eerder gepubliceerd op Bazarow

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Jan Stoel

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.