Kun je iemand vertrouwen?
Zaun heet het schilderij van Armando dat op de cover van Schipper & Zn., de debuutroman van Cobi van Baars (1976) prijkt. Zaun betekent ‘hekwerk’, ‘afrastering’, ‘omheining’. In het Duits is er de uitdrukking ‘über den Zaun klettern’. Dat betekent ‘over het hek klimmen.’ Armando is onder meer schrijver en beeldend kunstenaar. Cobi van Baars is ook zo’n dubbeltalent en studeerde af op de relatie tussen literatuur en beeldende kunst.
Emotie is een belangrijk aspect in het beeldende werk van de auteur, maar ook in haar schrijversdebuut. Met Schipper & Zn. ‘penseelt’ Van Baars trefzeker een prachtige roman. De cover dekt meteen de lading van het boek: blijven de personages opereren binnen hun eigen grenzen of ‘klimmen ze over het hek’? Het verhaal speelt zich af in een week in november. Iedere dag van die week krijgt een hoofdstuk.
Het is ‘vies weer’ en er moet een tuin aangelegd worden bij het nieuwe huis van Ad en Eef. Die woning wordt hun nieuwe omheinde stek. Schipper, een barse hovenier, moet die klus klaren. Hij vloekt, tiert, snauwt zijn bevelen, is kortaangebonden. Er moet gegraven worden, hekwerken moeten geplaatst worden, een haag geplant, een kippenhok gezet. Allemaal omheiningen. Zijn zoon, die net als hij Jan heet, is niet betrokken bij de aanleg. Hij is in beeld om het onderhoud van de tuin te doen. Ieder heeft dus zijn eigen terrein.
In de proloog beveelt Schipper sr. dat Eef (de opdrachtgeefster) altijd op het werk aanwezig moet zijn. Vanaf dat moment ontwikkelt zich een verhaal dat echt onder de huid gaat zitten, dat meeslepend is, dat innerlijke en onderlinge strijd laat zien. Centraal staat het contrast tussen vertrouwen en wantrouwen.
Schipper & Zn. leest als een spannend boek, maar is toch echt literatuur. Dat kun je zien aan de ontwikkeling van de hoofdpersonages, die worstelen met zichzelf. Het hoofdpersonage is Eef. Zij vertelt het verhaal. We komen er achter dat de relatie tussen Schipper en Zoon niet geweldig is, maar ook de verhouding tussen Ad en Eef kent de nodige spanningen. Ad zit als commando in het droge Afghanistan (contrast met het slechte weer in Nederland) en is ook daar verwikkeld in een strijd. Hij zit in een afgebakende compound (een Zaun). In de correspondentie tussen Ad en Eef ontstaat verwijdering. Dat heeft te maken met een gebeurtenis in hun relatie die het onderlinge vertrouwen geschaad heeft. Dat laat zich niet repareren met de koop van een nieuw huis en een mooie tuin. Eef laat zelfs gebroken grind met scherpe randjes op het tuinpad aanbrengen.
Eef probeert tijdens haar verblijf in de caravan, die op de plek staat waar de tuin aangelegd wordt, het probleem van zich af te schrijven in een verhaal over de broers Jesse en Klaas. In dat verhaal gaat het eveneens om vertrouwen en de strijd om wat ‘echt’ en ‘fake’ is in menselijke relaties. Dat verhaal krijgt een eigen dynamiek en raakt steeds meer vervlochten met wat Eef zelf doormaakt. Deze twee verhalenlijnen worden op een subtiele manier aan elkaar geknoopt en brengen een diepere laag aan in de roman.
De auteur schildert met woorden. Kort en bars zijn de zinnen die Vader Schipper uitspreekt. Dat contrasteert sterk met prachtige zinnen als “Zijn adem raakte mijn hals en leek via de col onder mijn trui te kruipen” die juist weer ruimte scheppen.
Cobi van Baars legt stap voor stap de onderlinge relaties bloot, waardoor ze de lezer in haar greep houdt. Vanaf dag twee voelt Eef zich tot Zoon Schipper aangetrokken en ontwikkelt zich een spel van afstoten (je kunt toch geen verraad plegen tegenover je vriend?) en aantrekken (Zoon Schipper is toch wel aantrekkelijk). Maakt Eef dezelfde ‘fout’ als Ad? Is de ander te vertrouwen of moet er wraak genomen worden? Hoe loopt het met Jesse en Klaas af? Je voelt dat er iets onverwachts gaat gebeuren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
