Myron en de zoektocht naar zichzelf
Vrachtbrief van de Nederlandse auteur Miriam Guensberg (1950) is na Poolse tranen en Ooit het derde boek waarin de geschiedenis van haar Pools-joodse vader verweven is. Steeds kiest ze daarbij voor een andere invalshoek. In Vrachtbrief gaat het om twee verhaallijnen. De ene gaat over de geschiedenis van Polen en de tocht van het 1e Poolse Pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. De vader van de auteur was in die divisie arts. In de tweede verhaallijn staat het hoofdpersonage, de Poolse jood Myron Kaminski, centraal. Hij spreekt als 96-jarige in 2009 zijn levensverhaal in op een dicteerapparaat, iedere dag een stukje. Hij wil goedmaken wat hij in het verleden heeft nagelaten.
Het bijzondere van Vrachtbrief is dat oldtimers als kapstok dienen om de episodes uit het leven van Myron nader te belichten. Daarnaast koppelt de auteur het aan muziek uit die periode (kijk op de website van het boek). Myron is na een bewogen leven succesvol geworden als belegger en is oldtimers gaan verzamelen. Iedere oldtimer is een metafoor voor de vrouw die Myron in zijn leven heeft bemind. Wisla, zijn eerste relatie, ‘het meisje dat de naam van een rivier droeg’, pakte hij af van zijn vriend Tanek toen die in Italië voor arts studeerde. Hij aanbad haar puurheid. Hij koppelt dat aan een iconische auto, de Tatra 87. Detail: Myron werd geboren aan de voet van het Tatra-gebergte en Taneks ouders bezaten een Tatra. Hij noemt het zijn meermin, de lokkende sirene.
Myron komt uit een arm gezin. Zijn tweelingzusje is gestorven, hij is een bastaard en door de dirigent van het knapenkoor, pater Mazur misbruikt. Dankzij de oma van zijn buurjongen Tanek krijgt Myron de kans zich te ontwikkelen. Tanek en Myron worden vrienden. Tanek gaat voor arts studeren en Myron voor priester.
‘De kerk betekende voor mij ontsnappen aan de ongeletterdheid, aan de grauwe armoede en aan mijn tirannieke vader, die mijn uitgewoonde moeder en mijn arme zuster behandelde alsof ze stukken vee waren.’
Later vluchten ze voor het nazigeweld en sluiten ze zich aan bij de Poolse divisie van Maczek. Ze landen in Normandië en trekken met het leger mee. De frustratie van de Polen, die enerzijds streden voor de vrijheid, maar uiteindelijk niet terug konden keren naar hun vaderland omdat Stalin het bezet had, is een terugkerend element in de roman. Na de oorlog gaat Myron (zijn naam betekent verzoening) voor het Vaticaan werken en komt hij erachter dat misbruik in de katholieke kerk stelselmatig in de doofpot gestopt wordt. Hij bijt zich erin vast.
‘Werp het mes en dat priesterleed van je weg en word verdomme wie je echt bent!’
Myron is aanvankelijk geen sympathiek personage. Hij is een charmeur en dol op vrouwen. Hij maakt ze zwanger. Het celibaat staat hem daarbij niet in de weg. Hij onttrekt zich steevast aan de verantwoordelijkheid van het vaderschap. Maar door in te gaan op de achtergronden in zijn leven ontstaat begrip voor wat hij doet. Aan het eind van zijn leven wil hij zijn fouten goedmaken. Dat gebeurt door zeven oldtimers uit zijn verzameling middels een vrachtbrief aan de nazaten van zijn minnaressen te ‘verkopen’.
De titel van de roman heeft een dubbele betekenis: het afleveren van de oldtimers met een vrachtbrief, maar de vrachtbrief is ook een beeld voor ‘de vracht van het leven’ die Myron met zich mee gedragen heeft. De roman is een raamvertelling van de Odyssee van Myron op zoek naar zichzelf. Maar met een paar oldtimers minder had de roman aan kracht gewonnen.
‘Auto’s zijn voor mij gestolde tijdsbeelden. Met hun iconische krachten laten ze me in gedachten terugkeren naar gekoesterde momenten.’
Thema’s als misstanden in de kerk, het zich ontheemd voelen, inkeer, recht en onrecht spelen in deze roman. Guensberg weet feit en fictie op een heel natuurlijke manier met elkaar te verbinden in een heldere, toegankelijke taal en weet de spanningsboog goed vast te houden. Myron vindt zichzelf en constateert:
‘Ik was gevangen in mijn eigen tekorten.’
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jan Stoel
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
