Politiek engagement

John Schwarz, zanger bij een dansorkest op een Zweedse veerboot, kan het niet langer aanzien hoe een dronken passagier een jonge vrouw blijft lastigvallen en reageert impulsief door hem een trap in zijn gezicht te verkopen. Commissaris bij de Stockholmse citypolice, Ewert Grens, kan niet anders dan de man te laten oppakken maar komt al snel tot de verbazingwekkende vaststelling dat hij een dode heeft gearresteerd. Zes jaar eerder werd John Schwarz als John Meyer Frey terechtgesteld in de staatsgevangenis van Marcusville, Ohio voor moord op een minderjarige. De Amerikaanse overheid is er als de kippen bij om onmiddellijke uitlevering te eisen. Alle morele dilemma’s ten spijt zit John Frey luttele uren later op een vliegtuig richting USA.
De plot van De uitlevering kan moeilijk anders dan bijzonder origineel genoemd worden. Het eerste deel van het boek steunt volledig op de schijnbare paradox van de levende dode. Maar Roslund & Hellström slagen er niet in om dit sterke punt volledig uit te buiten en een sterke thriller neerzetten. De auteurs zorgen er onbewust (?) voor dat je als lezer de hoofdpersonages altijd een stap voor bent. Wanneer de acteurs schijnbaar nog geloven in een bovennatuurlijke herrijzenis, vraag je je af hoe Frey er in geslaagd is aan zijn lot te ontkomen en in Zweden terecht is gekomen. Op die manier wordt het boek veelal eerder een saaie “howdunit” dan wel een volbloedthriller.
Het boek wordt bevolkt door ongeloofwaardige hoofdrolspelers: Finnigan als de erg wraakzuchtige gouverneurshulp, de gefrustreerde, botte Grens als efficiënte politieman met schlagerobsessie en suïcidaal meesterbrein Vernon Eriksen als dodencelbewaker. Hoe die het al die jaren volhouden is onbegrijpelijk. Bovendien dragen al die personages zo’n getroebleerde geschiedenis met zich mee en vergeten Roslund & Hellström een minimum aan humor in te bouwen dat je interesse wel eens durft verzwakken.
Het relaas van John Frey’s tweede terechtstelling wordt meeslepend verteld, met een mooi opgebouwde spanning, die evenwel inherent is aan het onderwerp. Het morele dilemma waarvoor de Zweedse regering gesteld wordt door het uitleveringsverzoek van Amerika zou stof kunnen zijn voor een gezonde discussie. De uiteindelijke uitkomst waarmee Roslund & Hellström voor de dag komen, draait echter al te simplistisch, al te zwart/wit in het nadeel van de verschillende overheden uit. Daarmee reduceren de schrijvers De uitlevering tot een éénzijdig politiek pamflet tegen de doodstraf en schuwen ze er niet voor op een goedkope manier op het gemoed van de lezer te werken om hun stelling kracht bij te zetten, woord zonder wederwoord. De achtergrond van beide schrijvers (Börge Hellström is bijvoorbeeld zelf ex-gevangene en tevens oprichter van een non-profitorganisatie die gevangenen helpt te reïntegreren na hun straftijd) kan dit vermoeden alleen maar bevestigen.
De uitlevering: te veel politiek engagement, te weinig thriller...