De geboorte van Rebus

Als je net als ik pas kennismaakte met John Rebus in zijn meest recente verhalen (Lazarus, Gedenk de doden...) en door Ian Rankin’s schrijverschap overdonderd werd, kan je er niet buiten om terug te gaan tot de roots. Kat & muis dus...
Edinburgh is in de ban van een seriemoordenaar die het heeft gemunt op jonge meisjes. Inspecteur John Rebus wordt op het onderzoek gezet. Het duurt een hele tijd voor Rebus een link legt tussen de moorden en de geheimzinnige brieven die hij al een tijdje ontvangt en die steevast een lusje touw of een kruisje in lucifers bevat. Rebus’ verleden blijkt de sleutel van het raadsel te zijn...
De korte inleiding door Ian Rankin die aan het verhaal voorafgaat is meer dan belangrijk. Kat & muis is het eerste verhaal met John Rebus in de hoofdrol en aanvankelijk was het blijkbaar een eenmalig project: Rebus zou het verhaal niet overleven! 20 jaar later en 15 Rebussen verder, met John Rebus aan zijn pensioen kan je niet anders dan opgelucht zijn dat dat niet doorgegaan is...
Zonder rekening te houden met wat nog komen zou en als je het verhaal van Kat & muis op zijn eigen waarde beoordeelt, kan je uitsluitend vaststellen dat het allemaal een beetje gekunsteld voorkomt. En dat is tenslotte waar het hier écht om gaat! Rebus’ ruwe SAS-verleden en zijn worsteling met zijn geloof vormen alvast een erg bizarre mix, vooral wanneer er ook nog eens een hypnosesessie aan te pas komt.
Ondanks Rankins’ bewering dat dit een eenmalig optreden van Rebus zou horen te zijn, is het verbazend hoeveel aandacht er naar Rebus’ achtergrond gaat. Pas erg laat (je bent al een stuk voorbij de helft van de 230 blz.) komt het onderzoek echt op gang. Valse bescheidenheid?
Hoe dan ook bevat dit boek alle ingrediënten of tenminste het DNA dat de latere Rankins zo boeiend maken, met natuurlijk Rebus’ haast anarchistische karakter als leidraad. Hoewel alles wat je te weten komt over Rebus’ verleden, zijn broer Michael (de aanzet tot Cafferty?), en Rebus’ romance met Gill Templar best interessant is, vormt dit alles geen noodzakelijke achtergrond om te kunnen genieten van Rankins’ latere verhalen.
Kat & muis is als Steve Jobs’ garagelegendes, als het optreden van U2 op Rock Werchter in 1982, als George Lucas’ THX 1138: de oorsprong van de geschiedenis!