Fikse tegenvaller

Nadat ik met veel plezier de avonturen van Hendrik Groen in het verzorgingstehuis en zijn Omanido-club had gelezen, waren mijn verwachtingen over dit boek hooggespannen. Helaas kan het daar totaal niet aan voldoen.

Geurt Putmans is een 47-jarige, mensenschuwe vrijgezel die met zijn moeder in Beverwijk woont. Zijn leven is strikt gereguleerd, en als boekhouder beheersen getallen zijn leven. Maar dan overlijdt zijn moeder. Zij laat Geurt op haar sterfbed beloven dat hij een mooie reis gaat maken. Als hij dan ook nog eens ontslagen wordt, besluit hij deze belofte in te lossen. Hij boekt een 12-daagse busreis naar het topje van Noorwegen, om het noorderlicht te zien. Een reis vol ontberingen begint...

Het gegeven van het boek sprak mij direct aan, en ik kon al allerlei scenario's bedenken die zich tijdens de reis zouden voordoen. Ik mijn hoofd had ik al allerlei plotwendingen en ontwikkelingen bedacht. Maar wat een teleurstelling. Elke dag van de reis verloopt volgens een identiek stramien. Geurt (die zich nu Gert laat noemen) probeert alle andere mensen in de bus te ontwijken. Hij koopt dagelijk zijn Twix en cola light om maar niet te hoeven aanschuiven bij het ontbijt. In de bus zet hij het liefst zijn koptelefoon op, zodat hij niet met de passagier naast hem hoeft te praten. Voor het avondeten zoekt hij het liefst een tafeltje alleen. En ondertussen houdt hij statistieken bij over gemiddelde snelheid, afwijking van vertrek en aankomsttijd e.d. Dat is één keer leuk, maar niet 12 keer! Na een reisdag of twee kun je het verloop van alle volgende dagen bijna feilloos voorspellen, en verliest het verhaal alle aantrekkingskracht.

Wat ook niet helpt, is dat de medereizigers van Gert nogal clichématig worden neergezet; een Amsterdams gezin met luidruchtige en platte humor, twee oudere dames die over alles en nog wat klagen, drie luid kwebbelende vriendinnen, en een echtpaar dat nauwelijks nog met elkaar communiceert, het komt allemaal plat en eendimensionaal over. In geen enkel karakter zit een ontwikkeling, verdieping of wending. Op zeker moment had ik nog de hoop dat een van de drie vriendinnen, die regelmatig naast Gert zit, hem wat zou kunnen ontdooien of er misschien zelfs iets moois zou opbloeien, maar elk begin van een conversatie wordt na een paar zinnen in de kiem gesmoord en we zijn weer terug bij af. Het enige vermakelijke lichtpuntje zijn nog de paar stukjes waarin Geurt terugdenkt aan zijn schooljaren, waar hij steeds het pispaaltje van de klas was.

Het einde komt dan toch nog onverwacht, en hoewel niet heel expliciet benoemd, heb je wel een idee wat er uiteindelijk gebeurt. Hoewel dit in mijn beleving niet echt bij het type persoon ala Gert past, zit er wel een zekere logica in.

Al met al dus een flinke tegenvaller na de eerdere Hendrik Groen-boeken. Jammer, want het basisgegeven van het verhaal heeft zoveel mogelijkheden om er wat moois van te maken.