Niet verrassend, wel intrigerend

Voor liefhebbers van thrillers met een geschiedenisachtergrond is Steve Berry (USA, 1955) geen onbekende naam meer. Zijn serie met voormalig geheim agent Cotton Malone, die nu als antiquair in Denemarken werkt maar nog regelmatig betrokken raakt bij geheimzinnige zaakjes, omvat inmiddels 17 boeken. Daarnaast heeft hij nog een vijftal standalones geschreven, waarvan het laatste boek, The Omega Factor, nu als Het geheim van Gent in het Nederlands verschenen is. Voor de vertaling tekende Gert-Jan Kramer.

Geschiedenis is de grote passie van Steve Berry, wat wordt weerspiegeld in al zijn boeken. Of het nu over kunstroof gaat, over verdwenen documenten of over verborgen schatten: er is altijd een link met het (christelijke) verleden. In Het geheim van Gent grijpt Berry terug op de aloude tragiek van de Katharen, die in de vroege Middeleeuwen werden uitgeroeid door de Inquisitie – de machtige, gewelddadige arm van de Katholieke Kerk die optrad tegen alles wat in hun ogen ketters was.

In Gent werkt de non en kunstrestaurateur Kelsey aan het herstel van één van de panelen die samen het schilderij Het Lam Gods vormen, geschilderd door de beroemde schilders en broers Hubert en Jan van Eyck. Zij heeft een afspraak met haar vroegere vriend Nicholas Lee, werkzaam voor de afdeling van UNESCO die zich bezighoudt met verloren gegane of gestolen kunstwerken. Wanneer hij bij haar aankomt, is hij net te laat om Kelsey te helpen: bij een overval op haar atelier is het paneel vernietigd en gaat de dief er vandoor met haar laptop met gevoelige informatie over het schilderij. Nicholas achtervolgt de dief, die tot zijn verwondering een non blijkt te zijn behorend bij een schimmige orde die zich niet alleen met bidden bezighoudt. Hij weet de laptop te heroveren, maar daarmee zijn de problemen niet afgelopen. Integendeel zelfs.

Berry heeft een mooi, complex en interessant verhaal gecomponeerd langs de voor zijn fans inmiddels bekende lijnen van een misdaad in het heden gebaseerd op gebeurtenissen of artefacten uit het verleden. En toch weet hij ook nu weer een nieuwe invalshoek te vinden met interessante personages en een plot die zich langs allerlei omwegen ontvouwt rond aloude thema’s als machtswellust, haat jegens andersdenkenden, verraad maar ook trouw en liefde.

Hij schrijft niet alleen een spannend verhaal maar vindt het ook leuk om zijn lezers iets te leren. In dit geval bijvoorbeeld over de schildertechnieken van Jan van Eyck en de interessante historie van het veelluik Het Lam Gods. Feiten en fictie worden door elkaar gehusseld, zoals onder andere over het verloren gegane paneel 'De rechtvaardige rechters', dat onderdeel was van het veelluik en dat de basis is geworden van dit boek. Dat doet hij op zo’n boeiende manier dat je direct naar Gent wilt afreizen om het schilderij met eigen ogen te gaan zien.

Het resultaat is een intrigerend verhaal. Het is wel zaak om je aandacht er goed bij te houden vanwege de vele personages die ten tonele worden gevoerd en de verschillende plotlijnen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Dat vertraagt het tempo soms en kan verwarrend werken. Dat ondervangt Berry op kundige wijze door gebruik te maken van korte hoofdstukken, perspectiefwisselingen van plaats (het boek speelt zich afwisselend af in Gent en in Zuid-Frankrijk) en tijd, en veel actie, waardoor je als lezer geboeid blijft.

Het is echter niet alleen maar rozengeur en maneschijn: door alle actie is het ook een beetje een rommelig boek geworden. Er gebeurt haast te veel en een aantal zaken is bijna clichématig in de plot verwerkt, zoals een konkelende kardinaal en een niet helemaal zuiver op de graat zijnde bisschop. Dat maakt dat het verhaal, ondanks de originele invalshoek, niet echt verrassend is.