Mooi geconstrueerd verhaal met een plotontwikkeling die daarbij past

Inktzwart is het tweede deel in de 'Dark Iceland'-serie van de IJslandse auteur Ragnar Jónasson, prachtig vertaald door Willemien Werkman. Het speelt geruime tijd na het eerste deel, Sneeuwblind. Politieagent Ari Thór Arason woont en werkt nog steeds in het afgelegen dorpje Siglufjörður. Het team is klein en bestaat naast Ari Thór uit zijn chef Tómas en zijn collega Hlydun.

De emoties lopen hoog op in het boek: gevoelens van spijt, liefde, wraak, jaloezie en zelfmedelijden strijden om voorrang. Alle personages hebben wel íets waar ze mee worstelen. Die kolkende brij aan gevoelens komt bij elkaar in de speurtocht naar de moordenaar van aannemer Elías, die wordt gevonden bij een huis dat hij aan het verbouwen was. Het huis is van een uit zijn beroep gezette arts, die een aantal slachtoffers heeft gemaakt door zijn drankzucht. Maar er zijn meer mensen die iets hadden te verhapstukken met de vermoorde: een man die is veroordeeld voor drugsdelicten, en een werknemer die een groot geheim met zich meedraagt en gebukt gaat onder zijn geweten. En wat te denken van de tas met een vermogen aan geld dat wordt gevonden in de flat van Elías. Waar komt dat geld vandaan?

Wanneer Tómas het onderzoek naar de moord op Elías aan Ari Thór geeft in plaats van aan Hlydun, raakt de sfeer in het politiebureau steeds meer gespannen. Hlydun vindt dat hij als senior in leeftijd en dienstjaren deze belangrijke zaak had moeten krijgen en worstelt tegelijkertijd met zijn eigen demonen. Ragnar Jónasson geeft in Inktzwart veel ruimte aan de persoonlijke ontwikkeling van de personages. Niet alleen de hoofdpersonen komen hierbij uitgebreid aan bod, maar ook bijfiguren – zoals bijvoorbeeld verslaggeefster Isrún die zich in de moordzaak vastbijt – worden uitgebreid belicht.

Het verhaal begint met allemaal verschillende lijntjes uit heden en verleden, waarbij maar met moeite is vast te stellen wat hun rol in het geheel is. Dat maakt het zeker in de eerste helft van het boek lastig om gefocust te blijven. Pas wanneer de lijntjes naar elkaar toe beginnen te buigen en zich aaneen rijgen tot een logische ‘oorzaak en gevolg’-draad, loopt ook de spanningsboog steeds verder op.

De titel van het boek, Inktzwart, is niet zonder reden gekozen. De letterlijke duisternis door de dreigende uitbarsting van de vulkaan Eyjafjallajökull, maar ook de diepe, donkere emoties van bijna iedereen in het boek, maken duidelijk waar de titel naar verwijst. Vergis je echter niet; het is geen zwaar, moeilijk boek, geen 'thriller noir'. Er is op het eind ook sprake van hoop, van gerechtigheid, van openheid. Inktzwart is een mooi geconstrueerd verhaal met een plotontwikkeling die daarbij past.

Ragnar Jónasson heeft met Sneeuwblind en Inktzwart mooie, interessante thrillers geschreven. Hij heeft een hele eigen, persoonlijke manier van schrijven waarbij de ontwikkeling van zijn personages net zo belangrijk is als de speurtocht naar de daders van de misdrijven. Hij heeft (nog?) niet de impact van zijn illustere voorganger Arnaldur Indriðason; wiens boeken aan de top van Scandinavische thrillers staan. Aan de andere kant is Inktzwart al in 2011 geschreven (originele titel: Myrknætti) en nu pas vertaald in het Nederlands. Hopelijk worden de volgende 3 delen in deze serie ook vlot vertaald, zodat we de ontwikkeling van Jónasson beter kunnen plaatsen in de tijd.