Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Fascinerende roman

Janneke Bouwman 10 april 2013

Jeanette Winterson (Manchester, 1959) is sinds haar debuut Oranges are not the only fruit (1985), dat haar de Whitbread Prize opleverde, een geliefd auteur. Is haar debuut nog sterk autobiografisch, haar latere werk kenmerkt zich door postmodernisme, met als meest in het oog springende kenmerk het in twijfel trekken van vaststaande ideeën over waarheid en authenticiteit. Ze schrijft naast romans ook essays en kinderboeken, en speelt daarin graag met de begrippen tijd en ruimte, fictie en werkelijkheid.

De Schemerpoort is de tijd tussen daglicht en avond waarin het volgens de overlevering mogelijk is een blik te werpen in een andere tijd, om in contact te komen met wat niet bestaat.

Pendle Hill is een desolaat oord in het noorden van Engeland van waaruit je het hele graafschap Lancashire kunt zien. Het is woest land, donker, dreigend en niet te temmen. Hier heeft in 1612 een groot heksentribunaal plaatsgevonden, opgetekend door de jurist Thomas Potts, die in dienst was van de papenhatende koning James I. Zijn geschrift The Wonderfull Discoverie of Witches in the Countie of Lancaster wordt beschouwd als de beroemdste en meest gedetailleerde beschrijving van een heksengericht. Het is de tijd waarin het levensgevaarlijk is om af te wijken van de norm. Een bochel of scheve ogen konden al genoeg zijn om je in de kerkers te doen belanden, waar je werd geradbraakt, gemarteld, gevild, de ogen uitgestoken — alles om je tot een bekentenis te dwingen, waarna executie wachtte.

Alice Nutter is een welgestelde vrouw, die jarenlang in Londen heeft gewoond waar ze heeft samengewerkt met een alchemist. Hoewel het protestantisme tot staatsgodsdienst is verheven, is bijgeloof wijdverbreid in alle lagen van de bevolking. Niemand is veilig wanneer de verdenking van hekserij op je is gevallen, zelfs niet wanneer je geld hebt. Alice is een wat oudere vrouw, maar ze ziet er dankzij een elixer nog prachtig uit. Dat wekt argwaan op; net als de bescherming die zij biedt aan een haveloze familie, armer dan arm. Zij heeft hiervoor haar redenen — de mater familias Elizabeth Southern was vroeger haar vriendin. Er wordt echter gefluisterd dat Elizabeth een heks is en de mensen zijn bang voor haar. Wanneer een boer ziek wordt en de schuld bij Elizabeth en haar familie wordt gelegd, slaat de vlam in de pan met grote gevolgen.

Jeanette Winterson brengt dat allemaal in korte, heftige hoofdstukken tot leven. Hoewel ze zich ook enige dichterlijke vrijheden permitteert, drukt ze haar lezers met de neus op de feiten van de donkere Middeleeuwen. De grote armoe, de willekeur, het grove onrecht of, zoals Winterson het beschrijft: "Alleen mensen kunnen weten wat het is om een mens te ontdoen van het menselijke." Een ander mooi citaat wordt aan Shakespeare toegedicht, die ook zijn opwachting maakt in het boek: "Maar, mevrouw, zorg dat u niet te ver van de werkelijkheid wordt gezien die zichtbaar is voor anderen, of u zult worden beschuldigd van de werkelijkheid die zichtbaar is voor u."

Fascinerende roman, geschreven in een prachtige, tot de verbeelding sprekende stijl. Omdat het boek geen thriller is in de gewone zin van het woord, is het niet goed mogelijk spanning en plot te beoordelen. Voor de rest kan ik alleen maar zeggen: lees en huiver.

(Tot op de dag van vandaag spreekt het duistere, waargebeurde verhaal van de heksen van Pendle tot de verbeelding en komen er toeristen op af. Er zijn boeken over geschreven en via websites zijn poppetjes te koop van Alice Nutter, Elizabeth Southern en de andere slachtoffers van die vreselijke tijd.)

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Janneke Bouwman

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.