Zet je aan het denken

Het is januari en een ijzige kou teistert IJsland. Voor een groot, armoedig appartementencomplex in Reykjavik wordt een dood Thais jongetje, Elias, in de bebloede sneeuw gevonden. Rechercheurs Elendur, Elínborg en Sigurður Óli doen onderzoek naar deze gruwelijke moordzaak. De gesloten maatschappij van IJsland wordt in beeld gebracht. Het vermoeden gaat dan ook al snel dat Elias om racistische redenen is vermoord. De zaak grijpt Erlendur extra aan, omdat het hem doet denken aan de verdwijning van zijn broertje. Toen Erlendur klein was kwam hij met zijn broertje terecht in een sneeuwstorm, waarbij alleen hij werd gevonden. Het blijft tot het eind van het boek een raadsel wie een zachtaardig, dromerig jongetje als Elias om het leven heeft gebracht. De andere verhaallijn in dit boek gaat over een verdwijning van een vrouw. Liefde en overspel spelen hierbij de hoofdrol.
Indriðason zet een ijzige, donkere en spannende sfeer neer. Tijdens het lezen krijg je de neiging een dikke trui aan te trekken. Ook geeft hij in het boek een kritisch beeld van de samenleving in IJsland. Zijn kritiek is scherp en zet je als lezer aan het denken.
Alleen het personage van rechercheur Erlendur wordt echt uitgediept. Zijn levenlange worsteling met de verdwijning van zijn broertje, zijn gevoelens bij de dood van zijn baas en het opnieuw opbouwen van contact met zijn kinderen geven hem iets zachts en persoonlijks. Steeds meer wordt de verbitterde rechercheur, gehard door moord en geweld waar hij tijdens zijn werk mee te maken krijgt, een man met gevoelens en onzekerheden.
De verhaallijn van de verdwijning van de vrouw loopt als een stippellijn door het verhaal heen. Soms is deze echter eerder verwarrend dan spannend. Maar het is een zijlijn.
In de rest van het boek wordt de spanning zorgvuldig opgebouwd. De lezer wordt steeds op het verkeerde been gezet. De ontknoping is meer dan verrassend. Winternacht is een mooi en sfeervol boek. Menselijk en maatschappijkritisch. Een vleugje warmte uit het koude Noorden.