Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Hoopvol betoog, helder verhaal

JannieTr 23 september 2022
Soms lijkt het alsof diegenen die het luidruchtigst van zich laten horen het voor het zeggen hebben in de politiek. Of in elk geval de meeste invloed hebben en het meest voor elkaar krijgen. In dit essay, met de ondertitel Over politieke stiltes, onderzoekt schrijfster en filosoof Eva Meijer op een heel toegankelijke manier of dat zo is en wat er zou moeten veranderen om iedereen een stem te geven.

Taal

Taal lijkt een noodzakelijk instrument in het publieke en politieke domein. Maar de manier waarop deze gebruikt wordt, kan ook een belemmering blijken te zijn voor een gelijkwaardige deelname aan onze democratie. Daarnaast is wie er kan meebeslissen over belangrijke zaken in de loop van de geschiedenis nogal eens veranderd. Veelal was dat het gevolg van machtsverhoudingen. Denk aan slaven, vrouwen en dieren waarover beslist wordt zonder hun inbreng. Maar naast onderdrukking kunnen politieke stiltes ook een vorm van verzet zijn, groepen die niet mee willen praten om zich te voegen naar een onrechtvaardig script.


Vier families van politieke stiltes

In vier hoofdstukken licht Eva Meijer toe welke politieke stiltes ze onderzocht en wat haar bevindingen zijn. Allereerst de negatieve: de uitsluiting waarmee hele groepen buitenspel gezet kunnen worden. Ten tweede de manier van spreken, het formele en instrumentele taalgebruik dat het onmogelijk maakt om bijvoorbeeld bepaalde perspectieven zichtbaar te maken. Dan is er de stilte als verzet, soms het enige wapen dat iemand heeft. Tenslotte stiltes die samenhangen met verandering: luisteren en zwijgen kan helpen om bestaande politieke praktijken en instituties te verbeteren.

Om te concluderen:

"Politiek gezien is het belangrijk dat we het meer over stilte hebben en verder onderzoeken hoe stiltes vastzitten aan de taal. Omdat de manier waarop politieke taal nu is afgebakend zo karig is, vanuit het oogpunt van rechtvaardigheid, en om te begrijpen wat politiek is en kan zijn. We moeten dus meer en beter stil zijn. Maar dat houdt ook in dat we ons meer moeten uitspreken. Over de stiltes die verdoezelen of geweld inhouden, over luisteren, over taal die zoveel meer kan zijn dan alleen een uitwisseling van boodschappen. Want beter met elkaar spreken kan alles veranderen."

Verhelderend verhaal

Een essay van een filosoof kan voor sommigen klinken als een ingewikkeld boekje. Maar Eva Meijer is een goede schrijver en dat laat ze in dit doordachte betoog ook zien. Het leest prettig, de voorbeelden slaan aan en voor wie nog meer of nadere duiding wil is er een uitgebreide Notenlijst. Dat er iets moet veranderen in de politieke praktijk wordt steeds duidelijker. Dit essay is een geslaagde poging daaraan iets bij te dragen.

Deze recensie verscheen eerder op https://mijnboekenkast.blogspot.com/2022/09/eva-meijer-verwar-het-niet-met.html

Reageer op deze recensie

Meer recensies van JannieTr

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!