Klimaatfictie, filosofie en maatschappijkritiek in een mooi evenwicht.
Satire met humor
Er is genoeg gewaarschuwd voor een pandemie zoals die de wereld inmiddels in haar greep heeft. Nog steeds wordt er niet geluisterd naar wetenschappers die al jaren waarschuwen dat zonder maatregelen ook de vogelgriep over zal slaan op mensen en eenzelfde pandemie zal veroorzaken. De ernst van de zeespiegelstijging wordt maar deels erkend zolang er geen acute dreiging is voor Nederland. Dat intussen in andere delen van de wereld mensen in hun bestaan bedreigd worden krijgt weinig aandacht.
Misschien was het die combinatie die Eva Meijer ertoe bracht de zee een belangrijke rol te geven in haar verhaal. Niet als wrede, woeste, wraakzuchtige zee, maar als een stukje van de natuur dat zijn eigen weg gaat. Niemand begrijpt wat er gebeurt, maar de zee overspoelt stukje bij beetje Nederland. Het wordt vloed, maar nooit meer eb, na elke vloed volgt een volgende en zo wordt Nederland vanaf de kust elke dag een km meer overspoeld. Wetenschappers snappen het ook niet, willen het graag onderzoeken en bieden hun hulp aan, maar worden door de overheid genegeerd. De overheid wil vooral paniek voorkomen en wacht daarom zolang mogelijk met evacuatieplannen.
Maar wat als?
Het eerste deel van het boek, waarin langzaam maar zeker heel Nederland onderloopt en de regering zich steeds verder terugtrekt, tot in Duitsland aan toe, is een milde satire. De overeenkomsten met de gebeurtenissen tijdens de COVID-periode zijn zeer herkenbaar en zorgen voor de nodige humor in het verhaal. Maar het wringt ook. Je kunt er om glimlachen, maar stel dat dit echt gebeurt (of dat een andere nog onbekende rampspoed ons treft). Je gaat je steeds ongemakkelijker voelen bij het verdere verloop van het verhaal. De ministers, op één na, zitten aanvankelijk hoog en droog in Duitsland. Als het land definitief verloren lijkt, hebben ze allemaal al snel een baantje gevonden bij buitenlandse multinationals of in Brussel. De koning zonder land leeft zonder geldzorgen verder in Mozambique.
Met enige regelmaat somt Eva Meijer de rommel op die in het water drijft. Het is een combinatie van emotioneel waardevolle zaken en echte troep. Typerend zijn ook de terugkerende reclameboodschappen van de Action, toegepast op de situatie: aanbieding vier reddingsvesten voor de prijs van drie.
En de landgenoten? Die worden aan hun lot overgelaten. Velen beginnen een nieuw bestaan in Duitsland of België. Ook Murat, die tussen de alinea's van het verhaal de ruimte krijgt om geruststellende brieven te schrijven aan zijn moeder in Noord-Afrika. Sommige achterblijvers verdrinken, anderen zoeken naar mogelijkheden om nieuwe gemeenschappen te stichten op daken van gebouwen of andere hooggelegen delen te midden van het water.
De wetenschapper, de activist en het meisje
Aanvankelijk spelen ze een bijrol, de wetenschapper Steen, de activiste Arie van Zee Nu en het veertienjarige meisje Wilg. In het tweede deel van het boek krijgen ze meer een gezicht. Met z'n drieën krijgen ze een boot van de universiteit, zodat Steen toch iets van onderzoek naar de oorzaak van de blijvende vloed kan doen. Maar ze wil ook op zoek naar haar kater die achterbleef bij de overhaaste vlucht voor het water. Arie wil terug naar Amsterdam om haar actiegroep op te zoeken en te zien wat er van de stad is overgebleven, maar ook zij heeft daarnaast een persoonlijk motief: ze wil haar geliefde terug proberen te vinden. Voor Wilg geldt net zoiets: ze hoopt dat haar moeder niet is verdronken en wil haar zoeken. Door het hele boek heen heeft Wilg gedichten over de zee geschreven die een extra dimensie aan het verhaal geven. In het laatste deel schrijft ze een ontroerende en filosofisch doordachte brief aan haar moeder.
Hoe het afloopt met het drietal na deze tocht over de eindeloze zee laat ik graag open. Vaak is de weg belangrijker dan het doel. Zo is het lezen van deze mild satirische, filosofische, dystopische, ontroerende en met humor geschreven roman ook een weg die je via de verbeelding een uitzicht biedt op een mogelijke toekomst. En je laat nadenken over de mogelijkheden die binnen je bereik liggen om die te eventueel veranderen.
Citaat: (Steen wordt geëvacueerd per bus naar een droog stuk land)
Steen staarde naar het land aan de andere kant van het raam, het deed haar denken aan het polderlandschap van haar jeugd. Gelukkig waren haar ouders dood. Dat dacht ze vaker, omdat ze in een wereld hadden geleefd die nu verloren ging, het begon lang voordat de zee kwam en had te maken met het verlies van het geloof dat dingen steeds beter worden, dat de mensen steeds gelukkiger zouden worden en veiliger en rijker - niet echt rijk maar rijk genoeg om niet bang te zijn en niet te lijden. Ze wisten niet dat de manier waarop we rijker en veiliger werden het evenwicht verstoorde. Ze wisten niet dat sommigen zo rijk zouden worden dat ze haast eigenhandig het evenwicht verstoorden. Dat er een evenwicht was, werd pas duidelijk toen het al zo verstoord was.
Met Zee Nu heeft Eva Meijer een belangrijk, zeer toegankelijk en prettig leesbaar boek aan haar oeuvre toegevoegd. Van harte aanbevolen. Zie ook het interview over dit boek in Brommer op Zee.
Eerder verschenen op Mijn Boekenkast: https://mijnboekenkast.blogspot.com/2022/04/eva-meijer-zee-nu.html
Reageer op deze recensie
Meer recensies van JannieTr
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
