Te veel van het goede
Het begon ooit met een voorwoord van John le Carré in Philby, de meesterspion die een generatie bedroog. Sciencefiction- en fantasyschrijver Tim Powers (1952) las het, verdiepte zich in de persoon Philby, en ging daarna zelf aan de slag. Hij schreef De openbaring, een niet-alledaagse roman waarin de rol van de memorabele spion, die het Britse imperium van binnenuit sloopte, uit de doeken wordt gedaan. In 2001 werd hij voor zijn spionagethriller beloond met de World Fantasy Award.
De openbaring speelt zich af gedurende twee tijdperken: de Tweede Wereldoorlog en 1963-64. Hoofdpersoon Andrew Hale is een dubbelagent die tijdens de oorlog opdrachten voor de communisten uitvoert. Hij wordt opgeleid tot radiotelegrafist, moet oproepen ontcijferen en heeft geheime ontmoetingen met koeriers. De vurige communiste Elena werkt enige tijd met Hale samen en hij wordt algauw verliefd op haar. De sluwe dame verdwijnt echter van het toneel om haar werkzaamheden elders voor te zetten. Hale wordt ondertussen verzocht een opmerkelijke opdracht uit te voeren, operatie Openbaring genaamd. Hij moet hiervoor naar de berg Ararat in de Arabische woestijn reizen, gewapend met een ankh (ijzeren kruis). Hij krijgt met bovennatuurlijke krachten te maken en is op die momenten aangewezen op zijn ankh waarmee het kwaad kan worden geweerd.
Hale heeft bovendien elk jaar op oudejaarsdag vreemde dromen. Deze krijgen pas echt betekenis als hij de band, die hij met meesterspion Philby heeft, leert kennen.
Gecompliceerd. Dit is het eerste woord dat je te binnen schiet na het lezen van De openbaring. Het manco aan de spionagethriller is dat het met te veel diepgang is geschreven. De schrijver is dusdanig goed thuis in de wereld van spionage dat zijn overenthousiaste uiteenzettingen funest werken. Het verhaal is te complex om het predikaat ‘pageturner’ te verdienen. Arabische termen, afkortingen van inlichtingendiensten en bovennatuurlijke uiteenzettingen vliegen je om de oren. Wie waar, hoe en waarom moet spioneren vraagt eveneens om begrijpelijk lezen, wat niet voor iedereen is weggelegd.
Geweldig. Dit is het tweede woord dat je te binnen schiet. Philby is vaak omschreven door auteurs maar Powers heeft ongetwijfeld het diepst gespit in zijn geschiedenis. Philby fungeerde als mol voor de Sovjet-Unie en infiltreerde voor hen in het Verenigd Koninkrijk. Maar de auteur laat ook een andere kant van Philby zien. Behalve een sluwe strateeg is hij een drankgrage stotteraar. Hakkelige dialogen zijn het gevolg, maar gelukkig wordt dit binnen de perken gehouden. Powers weet hoe hij de gebreken van een nagenoeg alleskunner kan blootleggen. De schrijver heeft overigens niet alleen voor personages gekozen die echt hebben bestaan. Protagonist Hale is hier een goed voorbeeld van, hoewel ook hij sterk uit de verf komt.
Het genre van De openbaring bepalen is een lastige klus. De vuistdikke roman bestaat uit horror die aan H.P. Lovecraft doen denken, waargebeurde feiten en namen, spionage, fantasy, romantiek en nog veel meer.
Het boek zal na een tweede keer lezen ongetwijfeld veel beter in de smaak vallen. Sterker nog: na een derde keer is het mogelijk een topper. Dat De openbaring een grote prijs heeft gewonnen is zeer begrijpelijk. Toch zal het altijd bijblijven als een meesterwerk dat nare scheurtjes vertoont.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jean-Paul Colin
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
