Een mooie vrouw, daar is iets mee

“Een mooie zelfstandige vrouw, die alleen uit het niets opduikt om zich hier te vestigen, daar is iets mee.” Deze overpeinzing van de pastoor van een klein Canadees dorp komt helemaal uit. Het is 1930. Iedereen is onder de indruk van Hélène Giroux als zij in een luxe auto met een aantal koffers arriveert. Voor de Eerste Wereldoorlog was zij directeur van de Noord-Franse Molnar pianofabriek. Een van die piano’s staat in de dorpskerk. Hélène speelt voortaan tijdens de kerkdiensten en neemt de leiding van het kerkkoor op zich. Een woonruimte is ook vrij snel gevonden en met een aantal dorpelingen ontstaat een vriendschappelijk contact. Het klikt vooral met meneer Chandler, die prachtige schoenen voor haar beschadigde voeten kan maken.

Groot is daarom de verbazing als de gendarmerie Hélène onder beschuldiging van moord in hechtenis neemt. Ontslag van rechtsvervolging na een eerder proces blijkt ingetrokken vanwege nieuwe feiten. Bij stukjes en beetjes wordt het turbulente verleden van Hélène duidelijk: haar jeugd, haar gezin, haar vakkennis, haar zakelijk inzicht, haar relaties, haar gemaakte keuzes. En ook al wordt een verblijf in de gevangeniscel omgezet in een huisarrest; een nieuw proces is onontkoombaar. In die procesgang wordt voor iedereen openbaar wat Hélène heeft meegemaakt en welke drama’s zich hebben afgespeeld in haar leven. De Eerste Wereldoorlog heeft ook haar persoonlijk en zakelijk geraakt. En soms is de scheidslijn tussen goed en verkeerd handelen niet zo erg groot en zijn fatale gevolgen onontkoombaar.

Kurt Palka is een Canadese schrijver. Hij werkt als journalist voor Amerikaanse en Canadese kranten. De pianomaker verscheen in 2015 en is in 2016 in het Nederlands is vertaald. Eerder verscheen van hem Clara, waarvoor hij de Hammett literatuurprijs ontving.

De pianomaker is een roman, waarin het verhaal langzaam en in flashbacks wordt opgebouwd. Zowel het leven in de eerste helft van de vorige eeuw, als de personen die het verhaal maken zijn erg goed beschreven. De muziek en natuurlijk vooral de pianobouw met alle technische aspecten over het instrument, materiaal en bouwtechniek komen op een heel kundige en toch toegankelijke wijze aan bod. Ook in dit boek wordt duidelijk hoeveel ellende en vernietiging de Eerste Wereldoorlog met zich heeft meegebracht. En tot welke keuzes mensen kunnen worden gedwongen, die soms goed en soms helemaal verkeerd uitpakken.

De pianomaker is goed en heel toegankelijk geschreven. Er wordt journalistiek veel uitgelegd en de romanfiguren komen goed en met diepgang tot leven. Maar er blijft ook nog genoeg voor de verbeelding over. Het verhaal maakt je, net zoals de dorpsbewoners, erg nieuwsgierig naar het de feiten van de echte geschiedenis van Hélène.