Het blijft familie

In een groot landhuis in noord Nederland heerst vlak voor kerstmis een opgewonden bedrijvigheid. De familie met aanhang komt samen om kerst op grootste wijze te vieren zoals traditie was tot de dood van Eva Pericard, de vrouw des huizes, twee jaar geleden. Pater familias August ontvangt zijn zoons en dochters en ook zijn kleinkinderen met vrienden bevolken het landgoed. Excentrieke dochter Olga met haar nieuwe echtgenoot Angus is maar heel kort aanwezig, maar beheerst de gedachten van eenieder. Tot grote vreugde van Arthur verschijnt ook zus Hilde met partner.

Alles dient harmonieus en perfect te verlopen. De familie is welgesteld, er is ruim huispersoneel en het mag niemand aan iets ontbreken. Een plotselinge, dramatische gebeurtenis gooit roet in het eten, zet alle relaties op scherp en vraagt van ieder om eerder ingenomen standpunten te herzien dan wel te bevestigen. Langzaam komen ook schokkende gebeurtenissen uit het verre verleden boven water. Eerdere vaagheden worden duidelijk, krijgen betekenis en moeten onder ogen worden gezien. Wat is zo lang verzwegen? Normen en waarden binnen de familie kunnen sturing geven, maar kunnen ook levens ernstig beschadigen tot in de volgende generaties.

Astrid Roemer (1947) is een van origine Surinaamse schrijfster. Haar oeuvre is omvangrijk en omvat romans, gedichten, toneelstukken en essays. In het begin waren vooral Suriname, haar ‘zwarte’ roots en andere culturen onderwerp, daarna speelde de positie van de vrouw en onderwerpen uit het publieke debat een grote rol in haar boeken. In 2016 ontving zij de P.C. Hooftprijs.

Olga en haar driekwartsmaten is een in omvang kleine roman, waarin de schrijfster met weinig woorden veel behandelt. In heel korte zinnen, waarin vaak het werkwoord ontbreekt, worden personen, situaties, gedachten en dilemma’s duidelijk neergezet. De taal is compact; alle overbodige en toelichtende woorden zijn geschrapt. Alle opmerkingen doen er toe om de ontwikkelingen te begrijpen. De taal is ook heel beeldend en maakt sculpturen van de situaties. Het verhaal is spannend vanaf het begin en die spanningsboog wordt met een verrassende ontwikkeling tot het einde goed volgehouden. Verschillende culturen in verschillende tijdsvakken en de bijbehorende mores dragen het verhaal. Familie is belangrijk, maar vanzelfsprekendheden binnen de familie kunnen ook verwoestend uitpakken.

Olga en haar driekwartsmaten is een prachtig geschreven spannend, historisch en modern boek. Omdat in een enkele zin veel wordt verteld, en er niet veel wordt uitgeweid, wordt de lezer gedongen om heel nauwkeurig te lezen en ook te herlezen. Dat is zeer de moeite waard.