Indringend en hoopvol

Stemmen is het vijfde boek van Naomi Rebekka Boekwijt. Haar eerste boek was de verhalenbundel Pels en daarna volgden de romans Hoogvlakte, Noordwaarts en Bloedblaren. In een interview op Hebban vertelt ze dat ze haar stijl behouden heeft sinds haar debuut, maar dat ze hem bij Stemmen opnieuw moest uitvinden en dat dit haar eerste boek met warmte is.

In Stemmen leren we Sis kennen, een jonge vrouw van 30 die worstelt met de gevolgen van een kille jeugd. Ze is eenzaam, voelt geen verbinding met anderen en heeft last van hallucinaties in de vorm van beelden en stemmen. Na meerdere negatieve ervaringen met hulpverlening komt ze terecht bij sociaal psychiatrisch verpleegkundige Hanne. Zij probeert een vertrouwensband op te bouwen met Sis en moet zichzelf daarbij de vraag stellen tot hoever ze daarbij mag gaan.
Ook verhuist Sis naar een woongroep, waar ze gaat samenleven met vier groepsgenoten met vergelijkbare problematiek.
Boekwijt vertelt het verhaal in korte, bondige zinnen en hanteert poëtisch taalgebruik. In prachtige beelden en zinnen weet ze het verhaal duidelijk en met gevoel over te brengen.

“Jonge dunne stammen, met een steunband aan een paaltje in een vierkant stukje aarde, omrand met vierkante stenen. In het speelkwartier stond ik bij zo’n boom. Wilde ook met een band vast aan zo’n paaltje, zodat ik ergens bij hoorde”

Vanaf de eerste pagina had het boek mijn aandacht te pakken. Ik werd de intimiteit van de therapeutische relatie ingetrokken. Het verhaal heeft een traag verloop en dat zorgt ervoor dat het heel realistisch overkomt. Zowel Sis als Hanne zijn overtuigende personages die mij beiden op hun eigen manier raakten.
Het wisselen van het ik-perspectief van Sis naar het vertellersperspectief van de andere personages is een ondersteuning voor het verhaal en stoort niet.

Een klein minpuntje is voor mij de beschrijving van de woongroep. In het interview met Hebban zegt Boekwijt dat ze geen research heeft gedaan naar het soort woongroep waar Sis terecht komt, maar dat ze de woongroep gebaseerd heeft op haar eigen ervaringen met een dagbehandeling en een opname. Voor mij kwam de woongroep niet helemaal overtuigend over, omdat het verschilde van de woongroepen waarover ik gehoord heb en het inderdaad meer leek op dagbehandeling/opname.

Stemmen is een boek dat in mooie zinnen vertelt wat er door iemand met psychische problemen heen kan gaan en geeft indringend, maar toch hoopvol de worsteling naar herstel weer en wat er aan de kant van de hulpverlening nodig is om tot dat herstel te komen.