Fins leesplezier

De gifkokkin zal voor mij de geschiedenis ingaan als het boek met de onuitspreekbare namen. Het is dan ook zeldzaam dat Fins werk in het Nederlands vertaald wordt. Arto Paasilinna vormt de uitzondering. Ik zou bijna zeggen, gelukkig maar, want De gifkokkin is een niet te versmaden stukje leesplezier.

Het verhaal draait rond de bijna tachtigjarige kolonelsvrouw Linnea Ravaska, die in haar huisje aan de rand van het bos wordt lastiggevallen door haar pleegzoon Kauko Nyyssönen en twee van zijn vrienden. Elke maand zakken de drie bullebakken af naar haar optrekje om er Linnea's pensioentje af te troggelen, dronken te worden in de sauna en een zwijntje te roosteren boven een brandende tuintafel. Linnea ondergaat het lijdzaam, tot het haar te gortig wordt en ze de politie op hen afstuurt. Van dan af is het oorlog tussen Kauko en Linnea. Kauko, opgezweept door zijn maten, besluit Linnea om te brengen, hij heeft haar al vroeger een testament in zijn voordeel laten ondertekenen. Maar Linnea wapent zich: ze brouwt een drankje vol vergiften, oorspronkelijk om zelf aan de gruweldaden te kunnen ontsnappen. Maar het goedje kan ook andere doelen dienen…

Paasilinna schrijft in De gifkokkin een verhaal op zoals hij het rond een kampvuur zou vertellen: erg sober, zonder franjes, sfeerscheppingen of dialogen. Hij doet je lachen en gruwen, huilen en vrezen, maar alles met mate, een beetje onderkoeld. Bovendien vallen de puzzelstukjes soms wel heel toevallig op hun plaats. Toch lijkt het erop dat ik zal moeten wennen aan de Finse namen: Paasilinna zal wel nog op mijn nachtkastje landen. Suloinen myrkynkeittäjä nog aan toe!