Jaroslav Hašek – De Lotgevallen van de Brave Soldaat Švejk
Jaroslav Hašek – De Lotgevallen van de Brave Soldaat Švejk
Vertaling: Roel Pieters
Pegasus (Amsterdam) 2018
Is hij echt zo achterlijk als het achtereind van een koe, of is hij een gewiekste intrigant? Die vraag speelt constant in de levenswandel van Švejk. Je leert hem kennen als een rommelaar in de marge. Hij weet de eindjes aan elkaar te knopen met schimmige zaakjes. Als in Sarajevo de Oostenrijks-Hongaarse aartshertog Franz-Ferdinand en zijn vrouw worden vermoord, komt de brave Švejk vrijwel direct in de problemen met de autoriteiten. Ze zien hem door zijn taalgebruik, dat als gekant tegen het keizerrijk is te interpreteren, als landverrader. Hij weet zich er door een geslaagde combinatie van een uiterst vriendelijk voorkomen en al dan niet voorgewende onnozelheid met goudeerlijke antwoorden uit te praten.
Aan deelname aan de Eerste Wereldoorlog kan hij zich als goed patriot natuurlijk niet onttrekken. In het leger weet hij al snel zijn meerderen tot waanzin te drijven met het tot op de millimeter uitvoeren van bevelen, maar dan zoals hij ze heeft begrepen. Met zijn onuitputtelijke stroom aan verhalen over verre familie, vage buren, verzopen kroegtijgers en kennissen van overal en nergens, die vaak niet eens te maken hebben met de lopende conversatie, werkt hij in de hand dat hij als onschadelijke mafkees wordt gezien. Hij slaagt er op zijn odyssee richting het front zonder veel moeite in om te worden beschuldigd een simulant, deserteur en zelf overloper te zijn. Bijna hangt hij aan een boom zijn laatste adem uit te blazen, maar zoals steeds overwint de onnozelheid.
Veel verder dan de kapotgeschoten randen van het front komt hij niet. Gevechtshandelingen verricht hij niet. Doordat zijn geestelijk vader vroegtijdig kwam te overlijden, leeft de brave soldaat Švejk voor altijd voort. Steeds onderweg naar een volgend toneel om gehoorzaam en op geheel eigen wijze zijn plicht voor de keizer te doen.
Ondanks de satirische inslag van de lotgevallen van deze brave soldaat, beschrijft Hašek ook de implosie van het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk. De verschillende volken die onder de lappendeken sliepen, kunnen in het leger maar moeilijk met elkaar samenwerken. Ze spreken elkaars taal niet, begrijpen de gebruiken niet. De Duitsers en Oostenrijkers staan aan de top van de apenrots en kijken neer op de Hongaren, Tsjechen, Kroaten, Bosniërs, Slowaken en Slovenen. Als de boel toch op instorten staat, kun je het best een handje helpen om de laatste dragende muren weg te slaan. De handel en wandel van Švejk is daar een goede handleiding voor. Met deze o zo brave soldaat is een figuur geschapen die geraffineerd en allervriendelijkst het bloed onder ieders nagels vandaan haalt, de illustraties van Josef Lada passen naadloos.
Mooiste zin:
Zijn volgescheten broek ging verloren in de maalstroom van de wereldoorlog.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Jelto Duuk
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
