Meer diepgang van de personages in de nasleep van een grote ramp

Disclaimer: De auteur schreef een deel van de reeks 'De zwijgende aarde', waaraan ik ook heb bijgedragen. We verschijnen regelmatig in dezelfde verhalenbundels. Ze schreef ook een verhaal voor de door mij samengestelde bundel 'Welkom in de broeikaswereld'. Ik kocht dit boek, omdat ik het eerste deel had gelezen en benieuwd was naar het vervolg.

9- Dit boek is het tweede deel van wat een trilogie blijkt te worden - dus deze recensie zal vooral gelezen worden door degenen die het eerste deel 'De prijs van water' (uit 2022 alweer) tot zich hebben genomen. Voor die lezers is het belangrijkste om te weten dat ik dit boek beter vind dan het eerste (en daar was ik al behoorlijk positief over). Het eerste boek had als nadeel dat het echt een overlevingsverhaal was (Die Hard in een enorm kantoor, met vliegende monsters en bloedmagie), waarbij mijn kritiek ten eerste was dat de monsters niet zo'n grote rol speelden en zo levendig beschreven waren als ik op basis van de flaptekst gehoopt had en dat we de personages vooral bezig zien met overleven (dat is spannend, en ze waren ook in het eerste boek al goed van elkaar te onderscheiden, maar hun motivaties zijn noodgedwongen op één ding toegespitst). Dit tweede deel maakt snel duidelijk dat deze trilogie niet een monsterverhaal is, maar een science-fantasy. We hebben een futuristische wereld met waterschaarste en allerlei technologische innovaties en er is magie. De combinatie werkt wonderwel. In deze wereld domineert een bedrijf dat de distributie van water onder controle heeft en dus het leven van de inwoners van de stad bepaalt. Rebellen verzetten zich tegen dat monopolie. Ze gebruiken daarvoor magie en geweld. Is dat geoorloofd als het volk daardoor genoeg water kan verkrijgen? Gaat het bedrijf terugslaan? En hoe zit het met degenen die de ramp uit het eerste boek overleefden en die nu schuilen bij de rebellen, die verantwoordelijk waren voor diezelfde ramp? Een heel interessant spel van overtuigingen, familiebanden, loyaliteiten en trauma, waarbij er niet makkelijk een 'goede' of een 'slechte' partij is aan te wijzen. Dat evenwicht was knap gecreëerd door Van der Laan. Ook knap was de verdere ontwikkeling van de personages, die allemaal in een nieuwe situatie hun eigen leven onder de loep moeten nemen. Ze verkregen meteen veel meer diepgang en hun worstelingen waren heel goed uitgewerkt. Omdat ze allemaal begin twintig zijn voelde het nog steeds soms als YA-roman of New Adult-roman, in plaats van een volwassen science fantasy, ook omdat prille liefde en ontluikende relaties een grote rol speelden. Daar moet je als lezer van houden. Maar Van der Laan geeft in elk geval geen makkelijke antwoorden en wanneer het verhaal naar de ontknoping toewerkt, wist ik ook niet op wat voor einde ik zou hopen of wat ik kon verwachten en die onvoorspelbaarheid (doordat de lijnen in het verhaal zo strak in evenwicht werden gehouden) maakten het loeispannend. Ik weet ook zeker dat ik het volgende deel ga lezen.
Mijn voornaamste kritiek (en het hangt van je pietluttigheid af of je je daar veel van aantrekt) heeft betrekking op het schrijven. Niet dat Van der Laan dat niet kan - ze weet je in een spannende scene mee te trekken en haar dialogen en de gedachten van de personages zijn goed weergegeven. Hier is een schrijver met ervaring aan het werk, laat dat duidelijk zijn. Ik vond een paar herhalingen van woorden en uitdrukkingen kort na elkaar waar de schrijver best een alternatief voor had kunnen vinden. En er waren wat foutjes en een paar niet helemaal lekker geformuleerde zinnen, die leken te suggereren dat de auteur veel in het Engels leest/kijkt en dat in haar proza doet doorschemeren. Ik denk aan een zin als 'Het besef proefde als gal achter in zijn keel' (hier zou smaken beter zijn geweest. De actie is 'proeven', het ervaren in 'smaken'. Het Engels heeft hier maar één woord voor ... Dus Engels is niet een rijkere taal dan het Nederlands!). Of dat iemand een 'pod' instapt, een soort vliegende auto, en dan haar hoofd tegen de muur achter zich laat rusten. (In een voertuig of auto bevinden zich geen muren. Wel een wand.) 'Hun restaurant was dichter dan enig Hydrostation.' (dit is 'closer' in het Engels maar in het Nederlands moet er 'bij' bij). Ik besteed hier veel aandacht aan, omdat ik het steeds vaker tegenkom in Nederlandstalige genreboeken. Ik werd er niet zodanig door afgeleid dat ik mijn aandacht niet bij het boek kon houden, maar het viel me wel op. Laat ik het echter nogmaals zeggen dat elementen zoals de interessante wereld, de diepgang van de personages en het onvoorspelbare plot voor mij doorslaggevend zijn en ik dit boek daarom zeker kan aanbevelen.