Het Stravinsky-spel - Arthur Japin
Geen biografie
Japin schrijft in vijf delen het portret van een ster. Niet door er een biografie van te maken, maar door in één hoofdstuk heel indringend de allesbepalende tienerjaren van een naar kennis hongerende Sue te beschrijven. We leren haar afkomst kennen, haar karakter en eigenheid én haar vriendschap met Cody. In het hele boek ligt het perspectief bij deze buurjongen met wie ze haar hele leven lief en leed deelde. In de andere delen wordt de invloed die deze twee personages decennia lang op elkaar hebben genuanceerd en aangescherpt. Want Japin geeft Cody, die dan achter in de vijftig is, een eigen deel en een eigen verhaal. En ook deze verhaallijn blijkt onlosmakelijk verbonden met een idee dat de twee vrienden al heel vroeg in hun vriendschap bedenken, Het Stravinsky-spel.
Kunst
Het is 1946 in suburbia Los Angeles. Meteen wanneer de tieners elkaar leren kennen weten ze dat ze beide buitenstaanders en verwante zielen zijn, ook in de liefde en op seksueel terrein. In het conservatieve Amerika van die tijd is hun beider geaardheid illegaal; Sue blijkt bi-seksueel en Cody homoseksueel. Maar, zoals gezegd, ze zijn intelligent en hongeren naar kennis. Die vinden ze in bibliotheken, boekhandels en kunstcentra in Los Angeles. Daar is het ook dat ze kennismaken met literatuur, muziek, film en theater. Cody duikelt een plattegrond op en gaat daarop aankruisen welke Grote Kunstenaars er wel niet in hun stad wonen. En dat zijn er in het naoorlogse Californië best veel. Zo traceren ze o.a. Arnold Schönberg, Aldous Huxley, Kurt Weil en Thomas Mann en rijden ze ook naar het adres waar de inmiddels hoogbejaarde Igor Stravinsky woont. Ze parkeren de auto voor de deur en luisteren naar het pianospel dat door de openslaande deuren naar buiten stroomt. En daar ontstaat Het Stravinsky-spel: wát of hoeveel jaren van je eigen leven zou je ervoor over hebben als de oude Stravinsky langer zou kunnen leven om nog één machtig kunstwerk te scheppen? Tien jaar, twintig jaar van je leven? Wat zou jouw offer voor de kunst zijn?
Offers
Hoe onhebbelijk of egocentrisch Susan aan de ene kant wellicht was, aan de andere kant bracht haar betrokkenheid en activisme haar in 1993 naar Sarajevo. Drie jaar lang was Sarajevo een centrale brandhaard in de Bosnische-Servische oorlog en werd de stad zwaar beschoten. Susan riskeerde daar haar leven om met plaatselijke acteurs Beckets ‘Waiting for Godot’ in te studeren en het uiteindelijk ook uit te voeren. Als dit misschien háár offer was in Het Stravinsky-spel, welk offer bracht Cody dan? Want Cody is óók aanwezig in Sarajevo, Susan zou hem hebben uitgenodigd om haar te helpen, maar is dat de werkelijke reden van zijn verblijf in die gevaarlijke stad? Zijn komst lijkt eigenlijk meer op een vlucht. Want midden in de eerste golf van aidsbesmettingen heeft hij zijn partner Eli terminaal ziek achtergelaten omdat hij dacht de zorg voor Eli niet te kunnen dragen. Is het offer van Cody dan niet een terugkeer naar het ziekbed van zijn vriend?
Zoals zo vaak gebruikt Arthur Japin een biografisch gegeven om een mooi gelaagd verhaal te schrijven. Vanuit de ik-vorm laat hij zijn hoofdpersonage tijd en plaats beschrijven en ontdekken we steeds een diepere laag in het karakter van Cody. En via hem van Susan.
Arthur Japin: ‘Schrijven is voor mij heel spannend, net als lezen voor de lezer. Het is een echte ontdekkingstocht. Een “détecteur d’âmes” werd ik in een Franse recensie genoemd. Zo voelt het precies, je ontrafelt iemands ziel.’ (Onze Taal 76, 2007)
Precies die ontdekkingstocht maakt de boeken van Japin ook zo geschikt voor het voortgezet onderwijs. Met ‘Het Stravinsky-spel’ hebben docenten Nederlands weer een troef in handen om een aantal stellingen, literair én vakoverstijgend, met hun leerlingen te bespreken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van JohnSchrijnemakers
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
