Fijnzinnig eerbetoon aan diversiteit en verdraagzaamheid

De negenjarige Robin groeit op in Zuid-Afrika ten tijde van de Apartheid. Als dochter van een welgesteld blank gezin leidt ze een luxueus en zorgeloos leventje, maar daar maken de bloederige studentenopstanden in Soweto in 1974 een einde aan. Haar ouders verliezen het leven en van de ene op de andere dag heeft Robin geen thuis meer en gaat ze inwonen bij haar goedhartige, maar complexe tante Edith.

Op hetzelfde moment onderneemt de Zuid-Afrikaanse Beauty een wanhopige zoektocht naar haar dochter. Zij zou niet alleen betrokken zijn geweest bij de opstanden, maar ze ook mee op gang hebben getrokken. De zoektocht loopt niet van een leien dakje en Beauty ziet zich genoodzaakt om als kinderhulp van Robin aan de slag te gaan. Hoewel afkomstig uit twee verschillende werelden, vinden ze in elkaar datgene terug wat ze verloren hebben: een moeder en een dochter.

Neurie als je de woorden niet kent van Bianca Marais werd vertaald door Mariëtte van Gelder en is verschenen bij The House of Books. Het is een toegankelijk geschreven verhaal dat er op gewiekste wijze voor zorgt dat de thematiek van racisme, onverdraagzaamheid en familiebanden sterker doordringt dan verwacht.

Marais, zelf opgegroeid in Zuid-Afrika, maakt van haar personages het kloppend hart van haar boek. Robin en Beauty hebben elk een geheel eigen vertelperspectief dat zorgvuldig geconstrueerd is en inkijk geeft in hun rijke karakters. Robins hoofdstukken zijn humoristischer van toon en kennen een avontuurlijkere inslag, wat een effectieve aanvulling vormt op de sereniteit waarmee Beauty’s verhaal wordt gebracht. Bij allebei blijven achter al hun woorden en daden de vechtlust en pijn duidelijk aanwezig.

Neurie als je de woorden niet kent vormt een fijnzinnig eerbetoon aan diversiteit en verdraagzaamheid. Alleen het ietwat ongeloofwaardige einde waar avontuur en actie de overhand krijgen strookt niet met de beschrijvende en authentieke sfeer die de rest van het boek kenmerkt. Daarnaast durft Robin zich te uiten in een taal die niet strookt met haar negenjarige leeftijd en dat staat in schril contrast met de kinderlijke redenering die ze vaak maakt.

Neurie als je de woorden niet kent is een aandoenlijk relaas over gebroken harten, menselijke sterkte en bovenal de eeuwigdurende strijd tussen goed en kwaad die zowel innerlijk als daarbuiten wordt gevoerd.

“Goede mensen kunnen elke kleur hebben en elke taal spreken, en slechte ook. En soms doen goede mensen slechte dingen, en soms kunnen mensen alleen maar slechte dingen doen omdat ze niet beter weten. Daar zul je zelf ooit achter komen.”