Gluren bij de buren in een kleurrijke brievenbundel

Iemands meest intieme gedachten kunnen soms aanvoelen alsof ze direct aan jou gericht zijn. Iedereen kent het gevoel wanneer je een lang verborgen geheim op tafel legt en anderen precies weten wat je bedoelt. Het gevoel dat je niet alleen bent. Dat gevoel kun je helaas niet bottelen, maar Emily Trunko bleek het wel in boekvorm te kunnen vangen. Aan mijn lieve… is een verzameling niet-verzonden brieven, geselecteerd uit het blog Dear my blank. Een prachtig bundeltje vol herkenning, humor en verdriet.    

Wat valt er allemaal te lezen in Aan mijn lieve…? Een mooi voorbeeld: ‘Ja, jij. De persoon die dit nu leest. Als je ook maar een beetje op mij lijkt, dan heb je soms het gevoel dat je er niet toe doet. Dat je ontzettend gewoon bent, onopvallend, saai, onzichtbaar. Alsof niemand het zou merken als je zou verdwijnen. Nee. Dat is niet zo. Je bent buitengewoon. […] Jij doet ertoe. En ik ben blij dat jij er bent.’ Wie herkent zich niet in de griezelig scherpe woordkeuze uit deze brief?    

Emily Trunko was veertien toen ze het blog Dear my blank begon. Ze postte in eerste instantie alleen brieven die ze zelf geschreven en nooit verzonden had, maar al snel meldden ook velen anderen zich. Al die brieven post Trunko anoniem op haar Tumblr-pagina, waar ze voor de hele wereld te lezen zijn. Brieven aan de hele wereld, om mensen moed in te spreken of een wijze les over te brengen. Aan een ex, om afsluiting te vinden die ze niet in persoon kunnen krijgen. Aan een overleden geliefde, om afscheid te nemen. Aan een vriend, om dankjewel te zeggen voor vriendschap. Aan een lotgenoot, om te laten weten dat ze niet alleen is in haar strijd.    

Anoniem brieven online gooien en zo voor jezelf iets afsluiten klinkt voor velen aanlokkelijk. Het lezen van deze uitstortingen van de ziel is even bijzonder. Het geeft je een inkijkje in het leven van anderen – alsof je door een straat loopt en ongestoord tussen de gordijnen en halfgesloten luxaflex door kan gluren. Sommige brieven zou je zelf geschreven kunnen hebben, anderen geven je een unieke blik in het leven van iemand die totaal anders is dan jij en die in het echte leven zich nooit zo open zou stellen bij jou.    

Het leukst zijn misschien wel de brieven van maar een of twee zinnen. Die blijven hangen en het jeukt gewoon om ze zelf te gaan gebruiken. ‘Jij bent altijd mijn 11:11uur-wens.’ Dat klinkt toch té schattig? Of neem deze: ‘We luisterden altijd samen naar droevige liedjes. Ik had nooit gedacht dat we zelf een droevig liedje zouden worden.’ Als je denkt dat dit droevig is, heb je de categorie Verlies nog niet aangebroken. ‘We vonden de ring op je bureau. Ik zou ja gezegd hebben.’ Hartverscheurend. Laten we met een minder zware noot eindigen: ‘Het is zwaar om zo hard te vallen voor iemand die zelf amper struikelde.’ Het kon een zin uit de nieuwe roman van John Green zijn.    

Aan mijn lieve… is het zoveelste ‘Het boek bij de site’ van de afgelopen jaren. Dit fenomeen pakt regelmatig verkeerd uit, aangezien je op papier nu eenmaal niet dezelfde mogelijkheden hebt als op een site. Veel websites moeten het juist hebben van interactie, clickbait en andere typische websnufjes. Dat kun je soms maar beter niet vertalen naar inkt op papier. Bij Aan mijn lieve… pakt deze transitie naar een traditioneel medium gelukkig juist goed uit. Sterker nog, doordat je alleen de mooiste, meest bijzondere brieven leest, blijft je aandacht er langer bij dan wanneer je ook door de minder aansprekende brieven heen moet scrollen. Ook zijn de spelfouten eruit gehaald, wisselen lang en kort elkaar af en zijn alle onderwerpen vertegenwoordigd. Dat is heel anders dan een site waar in principe alle inzendingen geplaatst worden.

Ook de illustrator moet genoemd worden. Nanda Broekhuizen, werkzaam onder de naam Sunflower Sunshine heeft alle brieven voorzien van bijpassende illustraties. Elke pagina is anders, maar toch maken juist de kleurkeuze en versieringen het boekje tot een geheel. Dit boek een aanrader noemen zou het understatement van de eeuw zijn.