Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een boek waar je op kunt kauwen

Joke Simmelink 27 december 2019

Toffee is een van de weinige boeken waarin meer lege witte ruimte staat dan woorden. Sarah Crossan schrijft geen ellenlange alinea’s met de ene volzin na de andere. Nee, Crossan vult ruim vierhonderd pagina’s in vrije versvorm. Dat is even wennen, maar na een pagina of vijftig weet je niet meer beter. De woorden komen door deze vorm binnen als mokerslagen of fluisteren juist langs als blaadjes opgetild door de wind.  

De hoofdpersoon van Toffee heet helemaal geen Toffee, maar Allison. Het laatste wat Allison wil is zichzelf zijn. Haar eigen leven vindt ze vreselijk. Jarenlang woonde ze alleen met haar vader die haar mishandelde, maar echt vertrekken kon ze heel lang niet. Het boek begint als Allison al is weggelopen, omdat ze echt niet meer kon blijven. Waar moet een meisje heen als naar huis gaan geen optie meer is?  

Zo komt Allison bij de dementerende Marla terecht. De oude dame denkt regelmatig dat Allison haar oude jeugdvriendin is, genaamd Toffee. Allison gaat hierin mee. Deels omdat ze geen andere keuze heeft, maar ook omdat ze liever iemand anders is dan zichzelf.  

'Ze denk dat ik Toffee ben,
Dus verbeter ik haar niet meer.

Bovendien
zou ik dat wel willen zijn,

zoet en taai
een meisje met een naam,
waar mensen op kunnen kauwen.  

Een meisje waar ze hun tanden op
breken.'

Zoals aan het citaat hierboven te zien is, werkt de vrije versvorm vaak ontzettend goed. Met weinig woorden kunnen sterke gevoelens overgebracht worden. Doordat sommige woorden alleen op een regel komen te staan, krijgen ze veel meer nadruk dan in een prozatekst. Dat werkt.  

Af en toe werkt de versvorm wel wat afleidend, vooral wanneer Crossan een poging doet om Allison en andere jongeren te laten praten als echt pubers, inclusief scheldwoorden. Die woorden komen ook op een aparte regel terecht en passen totaal niet in de rest van het gedicht op zo’n pagina. Sowieso voelen alle zinnen die niet direct poëtisch te noemen zijn wat vreemd aan tussen de kunststukjes.  

Het verhaal zelf had ook in prozavorm ingeslagen als een bom. Het duurt even voor je echt kunt meeleven met Allison doordat je maar mondjesmaat informatie krijgt over haar achtergrond, maar wanneer je eenmaal meegevoerd wordt in haar wereld, kun je niet anders dan je erin verliezen. De thuissituatie van het nog jonge meisje is op z’n zachts uitgedrukt schrijnend en de mensen die ze tegenkomt in haar zoektocht naar een nieuw leven zijn niet bepaald de beste vrienden op de wereld. Je kunt niet anders dan hopen op een gelukkig einde, zelfs als elke wending in het verhaal Allison verder in de wanhoop lijkt te storten.  

Toffee smaakt naar meer. Dat is voor een deel ook zeker te danken aan vertaler Sabine Mutsaers. Nergens valt op dat het boek oorspronkelijk in het Engels was. Je vraagt je af wat voor verhalen Crossan nog meer te vertellen heeft. Werkt de vrije versvorm voor elk verhaal? Naast Toffee heeft Crossan nog veel meer prijswinnende boeken op haar naam staan, dus voor liefhebbers is er reden genoeg om het niet bij één boek te laten.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Joke Simmelink

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.