Een verhaal waarin het leven omarmd wordt

Er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Zowel voor mens als dier geldt, dat wanneer een einde aan een leven begint te naderen, dit voelbaar is aan een haperend lichaam.
Buitengewoon briljante wezens is de debuutroman van de Amerikaanse Shelby van Pelt. Van het boek zijn meer dan twee miljoen exemplaren verkocht. Sabine Mutsaerts schreef de vertaling. Het idee voor het verhaal kreeg van Pelt doordat zij op YouTube een filmpje van een octopus had gezien. Kort daarna moest zij voor een opdracht van een schrijfworkshop iets schrijven vanuit een onverwacht gezichtspunt. Zo werd het eerste idee voor Buitengewoon briljante wezens geboren en is een hoofdrol weggelegd voor de reuzenoctopus Marcellus.

Regelmatig zet Marcellus het aquarium in Sowell Bay op stelten door uit zijn bassin te ontsnappen en op ‘snacktocht’ te gaan. Wanneer hij in een benarde positie terecht komt, weet de zeventigjarige schoonmaakster Tova hem te bevrijden. Sinds die dag zoekt zij elke dag even contact met hem. Langzaam ontstaat er een soort van communiceren tussen hen. Beiden zijn ze op leeftijd en vooral voor Marcellus dringt de tijd, want hij voelt zijn einde naderen in gevangenschap. Door toedoen van Marcellus gaat Tova nadenken over haar leven en besluit een andere koers te varen. Wanneer Tova haar enkel verstuikt neemt de dertigjarige Cameron tijdelijk haar plaats in. Alleen kan Tova niet wegblijven uit het aquarium en helpt ze Cameron zich te settelen, wat het begin wordt van een mooie vriendschap.

Het boek bevat drie verhaallijnen die op een vermakelijke manier met elkaar verbonden zijn. Door de steeds wisselende perspectieven en gedragingen van de hoofdpersonen wordt nieuwsgierigheid opgeroepen naar de rest van het verhaal. Stap voor stap krijg je informatie en inzichten over ons drietal. De imperfecte personages sluit je als lezer in je hart. De intelligente Marcellus heeft een eigen willetje. Hij weet contact te maken met Tova en haalt zich in het hoofd om haar en Cameron te helpen. Zijn laatste dagen in het aquarium zijn geteld en uit verveling gaat hij op strooptocht. Cameron is op zoek naar zijn eigen identiteit, doordat hij zich in de steek gelaten voelt door zijn ouders die hij nooit gekend heeft. Hij is niet in staat een baan te behouden en wordt steeds ontslagen. Tova heeft een groot hart, is emotioneel ondoorgrondelijk en maakt uiteindelijk korte metten met de schimmen in haar leven. Ze hebben allemaal hun eigen zorgen over werk, omgaan met mensen, toekomstverwachtingen en verdriet. De levens van dit drietal verandert doordat ze elkaar vinden, versterken en inzichten krijgen in hoe ze dingen willen wijzigen om gelukkig te worden.

Tijdens een duik in Egypte heb ik wel eens oog in oog met een octopus ‘gestaan’, en ik besef nu weer opnieuw hoe intelligent deze dieren zijn. Iets wat van Pelt mooi tot uiting heeft gebracht in dit boeiende verhaal. Het is leuk om te lezen hoe Marcellus de wereld ziet en wat hij allemaal opmerkt. Op zijn eigen manier is hij duurzaam bezig door etensresten te verorberen. Maar ook wat het leven in gevangenschap betekent voor een dier komt aan bod. Van Pelt weet de aandacht goed vast te houden door haar vlotte schrijfstijl. Regelmatig verschijnt er een glimlach op mijn gezicht tijdens het lezen, door haar mooie beschrijvende stijl met humor. De manier waarop Tova wordt beschreven als ze aan het werk is, werkt op de lachspieren. “Een gele rubberen handschoen steekt uit haar achterzak als de verenpluim van een kanarie wanneer ze bukt om haar vijand de maat te nemen. Kauwgum.”

Buitengewoon briljante wezens is een verhaal dat gaat over het leven omarmen, verdriet, rouw, zoeken naar identiteit en leren loslaten.

Deze recensie verscheen eerder op Boeken-cast.