Meer dan 6,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Interessant, maar...

JonSnow 05 mei 2020
Zo nu en dan lees ik een boek in de categorie 'psychologie', zoals Het drama van het begaafde kind van Alice Miller (geboren als Alicija Englard 1923 - 2010). Dit werk verscheen oorspronkelijk in 1979 en is verschillende keren herdrukt. Afgelopen week las ik de Engelse editie (The Drama of the gifted Child) uit, ik meen, 1983 en zag pas later dat het boek ook in het Nederlands is uitgebracht. Eigenlijk had ik deze editie liever gelezen, omdat vroegere uitgaven meer waren gericht op vakgenoten van Miller: psychotherapeuten. Er kwamen vaktermen voorbij die ik niet kende en heel erg vlot geschreven vond ik het boek niet. Latere edities werden herschreven en toegankelijker gemaakt voor het grote publiek.

Dat The Drama of the gifted Child destijds een bestseller was en nog steeds wordt gelezen, zal het daarom wel aan andere factoren te danken hebben. Met het boek zette Miller kindermishandeling (zowel fysieke als psychische) in één klap vol in de aandacht. De titel van het boek hielp ook een handje mee. 'Gifted child' suggereert dat het gaat over intelligente kinderen met bijzondere vaardigheden en / of eigenschappen. Dat is niet het geval. Maar het trekt potentiële lezers over de streep die wel gevoelig zijn voor de suggestie dat zij 'gifted' zijn. Overigens legt Miller de omschrijving 'gifted child' wel uit in het boek, maar niet erg overtuigend in mijn ogen. 'Gifted' zou slaan op de begaafdheid van kinderen om zich aan te passen aan de wensen van de ouders.

In The Drama of the gifted Child verkondigt Miller haar boodschap met het vuur van een evangelist. Wat is die boodschap dan wel? Dat ouders hun kinderen op allerlei manieren negatief kunnen beïnvloeden met hun benadering, ook al zijn zij zich hier vaak niet eens van bewust. Het kind past zich aan aan de wens van de ouder (meestal de moeder) en verloochent daarmee zijn of haar 'true self'. Op volwassen leeftijd kan dit vervolgens tot allerlei narigheid leiden, zoals depressiviteit. Door therapie kan je je 'true self' ontdekken en rouwen om wat je als kind hebt moeten doormaken. Dit is een beknopte samenvatting van het boek.

Ouders komen er bij Miller niet best vanaf. Ik kan mij voorstellen dat ouders die het boek lezen zich aangevallen voelen en het boek meteen in de open haard mikken. Voor de lezer vanuit het perspectief van het kind is het een ander verhaal. Het boek is op zo'n manier geschreven dat je snel het gevoel kan krijgen: dit gaat over mij.

Zoals gezegd vond ik het boek niet heel erg toegankelijk geschreven, misschien is dat anders met de meest recente (Nederlandstalige) versie. En Miller had van mij nog wel wat meer casussen mogen beschrijven. Meestal is dat toch de beste manier om lezers duidelijk te maken wat je nu precies bedoelt. Het voorbeeld van Herman Hesse vond ik bijzonder interessant, omdat ik pas wat boeken van hem heb gelezen.

Omdat ik niet goed wist wat ik van het boek moest denken heb ik mij een beetje verdiept in de achtergronden. Miller was Joodse en kwam oorspronkelijk uit Polen. Zij wist in de Tweede Wereldoorlog een ghetto te ontvluchten, belandde in Zwitserland en heeft daar tot haar dood gewoond. Daar studeerde zij filosofie, psychologie, psychoanalyse en literatuurwetenschap. Miller was negatief over haar eigen moeder, haar vader overleed in 1941 in het ghetto. Zij had twee kinderen, waarvan eentje met het syndroom van Down. Voor haar zoon Martin, die in 1950 werd geboren, was zij minstens zo'n slechte moeder als de moeders die zij beschrijft in haar boeken. De zoon schreef een autobiografie (The true drama of the gifted child) en er is zelfs een film over gemaakt. Wat mij intrigeerde: zoon Martin was onterfd en wat er met de miljoenen aan vermogen van Alice Miller is gebeurd.. niemand die het weet. De notaris misschien.

Wat dit allemaal zegt over de inhoud en de waarde van het werk van Miller zou ik niet durven zeggen. Een onbekend fenomeen is het niet. Je ziet wel vaker dat mensen met bijzondere inzichten en gaven anderen goed kunnen helpen, terwijl zij er zelf een zootje van maken.

Mijn conclusie: een boekje dat je makkelijk even tussendoor leest omdat het niet zo dik is, en dat ook wel interessant is. Maar mijn gevoel zegt ook dat Miller iets te stellig en te zwart-wit is en zij daardoor te makkelijk 'slachtoffers creëert.'

3.5 sterren geven kan niet dus dan worden het er afgerond 4

Reageer op deze recensie

Meer recensies van JonSnow

Gesponsord

Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips