Wondere wereld van een gevoelsarm redacteur
Vlaming Bert Moerman (1987), programmeur van muziekpodia, maakte een uitstapje naar de literaire wereld waar hij debuteerde met Niet dat het iets uitmaakt. Eerder publiceerde hij op internet onder de vlag van Proza(c) voor the peoples al enkele korte verhalen.
Welkom in de wondere wereld van een gevoelsarme redacteur behept met sterk autistische trekken. Niet dat het iets uitmaakt zet je vanaf het begin op het verkeerde been. Het is grotendeels een met vaart maar matig geschreven manuscript dat begint met een cliché: “Dit is een waar gebeurd verhaal.” Maar natuurlijk, is er al niet eens eerder discussie geweest over een overeenkomstige zin aan het begin van een fictief verhaal? Het boek vervolgt met een naar voren gehaald tekstfragment dat uit zijn verband gehaald uit de lucht lijkt te komen vallen.
Maar dan begint het verhaal echt. Met een beroerde zin: “Als je er achteraf allemaal op terugkijkt …” Een pleonasme en ‘allemaal’ is redundant. En even verder, nog op dezelfde pagina:
“De dingen zijn wat ze zijn. Daar valt weinig tegen in te brengen. Alles wat gebeurd is ...., is daadwerkelijk gebeurd. En niets anders. Waar je nu staat is het gevolg van alles wat achter je ligt, en wat achter je ligt heeft je gebracht waar je staat, en nergens anders. Er is maar één realiteit.”
Allemachtig, mag hier een redacteur zijn werk gaan doen? Inderdaad, en dat is precies de bedoeling. Wat is dit voor een manuscript, een satire, misschien een komedie?
Het verhaal van de redacteur wordt geschetst door een verteller en is grotendeels in de jij-vorm geschreven. Maar een verhaal vertellen is wat anders dan met regelmaat het chronologisch benoemen van activiteiten in die jij-vorm: “Je leven kabbelde gewoon verder. Je studeerde af, je zocht werk, je vond werk, je werkte.” Of het precies beschrijven van de handelingen bij het eten. Op den duur begint dit te jeuken en krijg je het gevoel bij een afscheidsbijeenkomst te zijn waarbij de verteller tegen een lijkkist praat voordat die de oven in gaat. Soms lijkt het er ook op dat de verteller belast is met dezelfde beperkende eigenschappen die het hoofdpersonage toegekend zijn. En ook al past de vorm bij het verhaal waar het om draait, het doorlezen van dergelijke teksten vraagt wel de nodige inspanning.
Daarbij helpt het wel dat het boek vol humor zit, soms vervreemdende humor passend bij het karakter van de hoofdpersoon, foute humor, soms meer dan randje ranzig, humor op het verkeerde moment en ook goede foute humor:
"Vrouwen zijn op hun mooist in de winter…”
In Niet dat het iets uitmaakt gebeurt veel in korte tijd, het leven in de literaire wereld, het versieren van tot mooie billen gereduceerde vrouwen, begrafenissen, de ontwikkeling van de relatie van de hoofdpersoon, het weglopen en het zien van de ontstane leegte, een ontwikkeling die uiteindelijke leidt tot het openbreken van de hoofdpersoon. Dan verandert de vorm van het verhaal en komen de verschillende lagen samen en wordt duidelijk hoe het boek te duiden.
Niet dat het iets uitmaakt is een complex gecomponeerd boek verrijkt met rake observaties waarbij het soms voelt alsof de vorm en inhoud geforceerd proberen samen te vallen. Vooral dankzij de humor en de vaart is het ondanks het onderwerp geen al te zwaar boek geworden, wat helpt om toch tot het eind door te lezen. Want dat verdient het verhaal. En dat maakt wel degelijk iets uit.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Joop Rose
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
