Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Wondere wereld van een gevoelsarm redacteur

Joop Rose 22 mei 2018

Vlaming Bert Moerman (1987), programmeur van muziekpodia, maakte een uitstapje naar de literaire wereld waar hij debuteerde met Niet dat het iets uitmaakt. Eerder publiceerde hij op internet onder de vlag van Proza(c) voor the peoples al enkele korte verhalen. 

Welkom in de wondere wereld van een gevoelsarme redacteur behept met sterk autistische trekken. Niet dat het iets uitmaakt zet je vanaf het begin op het verkeerde been. Het is grotendeels een met vaart maar matig geschreven manuscript dat begint met een cliché: “Dit is een waar gebeurd verhaal.” Maar natuurlijk, is er al niet eens eerder discussie geweest over een overeenkomstige zin aan het begin van een fictief verhaal? Het boek vervolgt met een naar voren gehaald tekstfragment dat uit zijn verband gehaald uit de lucht lijkt te komen vallen.

Maar dan begint het verhaal echt. Met een beroerde zin: “Als je er achteraf allemaal op terugkijkt …” Een pleonasme en ‘allemaal’ is redundant. En even verder, nog op dezelfde pagina: 

“De dingen zijn wat ze zijn. Daar valt weinig tegen in te brengen. Alles wat gebeurd is ...., is daadwerkelijk gebeurd. En niets anders. Waar je nu staat is het gevolg van alles wat achter je ligt, en wat achter je ligt heeft je gebracht waar je staat, en nergens anders. Er is maar één realiteit.” 


Allemachtig, mag hier een redacteur zijn werk gaan doen? Inderdaad, en dat is precies de bedoeling. Wat is dit voor een manuscript, een satire, misschien een komedie?

Het verhaal van de redacteur wordt geschetst door een verteller en is grotendeels in de jij-vorm geschreven. Maar een verhaal vertellen is wat anders dan met regelmaat het chronologisch benoemen van activiteiten in die jij-vorm: “Je leven kabbelde gewoon verder. Je studeerde af, je zocht werk, je vond werk, je werkte.” Of het precies beschrijven van de handelingen bij het eten. Op den duur begint dit te jeuken en krijg je het gevoel bij een afscheidsbijeenkomst te zijn waarbij de verteller tegen een lijkkist praat voordat die de oven in gaat. Soms lijkt het er ook op dat de verteller belast is met dezelfde beperkende eigenschappen die het hoofdpersonage toegekend zijn. En ook al past de vorm bij het verhaal waar het om draait, het doorlezen van dergelijke teksten vraagt wel de nodige inspanning. 

Daarbij helpt het wel dat het boek vol humor zit, soms vervreemdende humor passend bij het karakter van de hoofdpersoon, foute humor, soms meer dan randje ranzig, humor op het verkeerde moment en ook goede foute humor:

"Vrouwen zijn op hun mooist in de winter…”


In Niet dat het iets uitmaakt gebeurt veel in korte tijd, het leven in de literaire wereld, het versieren van tot mooie billen gereduceerde vrouwen, begrafenissen, de ontwikkeling van de relatie van de hoofdpersoon, het weglopen en het zien van de ontstane leegte, een ontwikkeling die uiteindelijke leidt tot het openbreken van de hoofdpersoon. Dan verandert de vorm van het verhaal en komen de verschillende lagen samen en wordt duidelijk hoe het boek te duiden.

Niet dat het iets uitmaakt is een complex gecomponeerd boek verrijkt met rake observaties waarbij het soms voelt alsof de vorm en inhoud geforceerd proberen samen te vallen. Vooral dankzij de humor en de vaart is het ondanks het onderwerp geen al te zwaar boek geworden, wat helpt om toch tot het eind door te lezen. Want dat verdient het verhaal. En dat maakt wel degelijk iets uit.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Joop Rose

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.