De dreiging van Alzheimer

Onlangs las ik “Al het blauw van de hemel’, van Mélissa da Costa: “Nadat bij Emile jong-alzheimer werd vastgesteld, besluit hij het ziekenhuis en het medeleven van zijn familie en vrienden te ontvluchten. Stiekem koopt hij een camper en plaatst een advertentie voor een reisgezel. Hij ontvangt een antwoord van Joanne, een mysterieuze jonge vrouw. Het is de start van een adembenemend mooie roadtrip”. Dit boek had ik verslonden en het vijf sterren gegeven en van dit soort boeken wilde ik er nog wel meer lezen.
Die kans kreeg ik door een motivatie te schrijven waarom ik ‘Als ik je vergeet’ zou willen lezen. Ik moest er dan wel een recensie over schrijven.
“Advocate Wren is drager van het gen voor vroegtijdige alzheimer. Ze stort zich volledig op haar werk en vermijdt vriendschap en liefde. Als een medische fout ervoor zorgt dat Aarons vader zijn kerstboomgaard niet meer kan runnen, verhuist Aaron terug naar het kleine stadje uit zijn jeugd. Om zijn vader gerechtigheid te kunnen geven, huurt hij Wren in. Als emoties groeien en grenzen vervagen, moeten Aaron en Wren beslissen of het beter is om liefde te verliezen, dan om nooit lief te hebben gehad.”
Een beetje ‘The Notebook’, maar dan andersom verteld?

N.S. Perkins schrijft, voor ze start met het verhaal, in de Noot van de auteur, als een soort disclaimer, dat “dit boek weliswaar een romantisch verhaal is, maar ook zware onderwerpen behandelt, waaronder chronische ziekte, ernstige ongelukken, de dood en sterven. Er zijn ook momenten waarop de hoofdpersoon discriminerende, marginaliserende en stigmatiserende opvattingen over zichzelf en haar aandoening heeft en uitspreekt.” Ik ben het in het hele boek nergens tegengekomen. Ook de zware onderwerpen niet. Een valse ‘noot’ wat mij betreft.

Wren en Aaron komen elkaar op de eerste bladzijde van het verhaal al tegen, maar weten dan nog niets van elkaar en nemen na een paar bladzijden afscheid zonder elkaars naam te weten. Maar, zoals in een echte feelgood, komt dat goed.
De vader van Aaron heeft dankzij een falende arts een beroerte opgelopen en kan zodoende de kerstboomgaard niet meer onderhouden. Aaron en zijn familie willen gerechtigheid. Een artikel in de Boston Globe over een advocaat die het onderste uit de kan haalde bij een vergelijkbare zaak, zet ze op het spoor van Wren Lawson, advocaat én de Wren van de eerste bladzijde.
De door haar gewonnen rechtszaak uit de Boston Globe wordt met grote halen neergezet. Wren had het gevoel dat er iets niet klopte en kwam er al snel achter dat er een fout was gemaakt en als iemand het had toegegeven zou ze het hebben laten rusten, maar omdat niemand de verantwoordelijkheid nam had zij ervoor gezorgd dat ze gerechtigheid kreeg. Nou, dat dus. Niets meer dan dat. Wat Wren, als advocate, allemaal doet om ervoor te zorgen dat Dennis, de vader van Aaron, ruim wordt gecompenseerd, komen we niet te weten. Het had ervoor kunnen zorgen dat Wren wat beter uit de verf was gekomen. Want voor de rest blijft er niet veel meer over dan een rechttoe rechtaan verhaal over een mooi, slim meisje en een grote, knappe stoere jongen, die om elkaar heenlopen. Gooit de dreigende Alzheimer van Wren misschien toch nog roet in het eten?

Het perspectief wisselt per hoofdstuk van Wren naar Aaron en vice versa. Soms is dat een beetje verwarrend, omdat je nog in het hoofd zit van de ander. Maar het verhaal is gelukkig nergens ingewikkeld. Wren en Aaron om beurten ten tonele verschijnend gevangen in hun eigen gedachten, komen beiden niet van het papier af. Emoties worden verteld, niet getoond. Terwijl het verhaal zichzelf zou kunnen vertellen (show, don’t tell) , worden beweegredenen verklaard: “Het deed me beseffen dat mijn gevoelens voor hem misschien toch niet helemaal neutraal zijn. Wat me vervolgens weer deed beseffen dat ik nog voorzichtiger met hem moet zijn.”
Nergens een beeldspraak, een vergelijking of iets dergelijks. Wel heel veel superlatieven. “Ik ben nog nooit zo dankbaar voor iemand geweest”, “…de luidste schreeuw die ik ooit heb gehoord’, “Ik ben nog nooit in mijn leven zo ontspannen geweest”, “Veel gelukkiger dan ik ooit ben geweest.”, “Het geluid is warmer dan alles wat ik ooit heb gehoord.” “Met dit ene cadeau heeft hij elk cadeau overschaduwd dat ik mogelijk in de toekomst zou krijgen.”

Kort door de bocht: feelgoodromans zijn verhalen over mannen en vrouwen die in het begin nog niet zoveel met elkaar (te maken) willen hebben, maar die - wie weet - tegen het eind van het boek helemaal bezeten van elkaar zijn. Allerlei obstakels zitten ondertussen een soepele relatie in de weg. In ‘Als ik je vergeet’, is dat onder meer de dreigende Alzheimer.

Als ik niet had beloofd een recensie te schrijven, had ik het boek na twee hoofdstukken weggelegd. Ik behoor duidelijk niet tot de doelgroep. De meningen over dit boek lopen niet erg uiteen; de grote meerderheid heeft gesmuld.
Om een recensie te schrijven die enigszins recht doet aan dit genre zocht ik naar vergelijkende romans. Zo stuitte ik op de beschrijving van een boek van Valérie Perrin, ‘Vers water voor de bloemen’: “Want als op een dag de knappe politiechef Julien voor haar staat met een ongebruikelijke wens, verandert Violettes leven voorgoed, en moet ze haar verleden eindelijk onder ogen zien.” De eerste bladzijde van dit boek heeft al meer diepgang dan alle 349 pagina’s van ‘Als ik je vergeet’. Zo kan het dus ook, dacht ik. Een prachtig boek, dat ik nu aan het lezen ben, en ik doe het ernstig tekort door het te willen vergelijken met ‘Als ik je vergeet’.
‘Droomvakantie’, van Sarah Morgenthaler, gelezen in het kader van Lees eens wat anders (LEWA) in april 2021 (en met twee sterren beoordeeld) heb ik er daarom maar weer bijgehaald. Ik blader erin en kom zinnen tegen als “Het pad had niet opgeruimder kunnen zijn, alsof iemand persoonlijk de dennennaalden had verwijderd met een stofzuiger”, “Het enige positieve aan karaokeavondjes was dat de vraag naar eten langzaam afnam …” Dergelijke zinnen bestaan niet in ‘Als ik je vergeet’.

“Voor de lezers van Colleen Hoover”, las ik op een webpagina van Bruna waarmee ‘Als ik je vergeet’ werd aangeprezen. Als dat zo is, dan kan ik het daar wel mee vergelijken. Vooraan in het boek staan enkele aanbevelingen. Jackie van Laren bijvoorbeeld schrijft: “Wie na het lezen van dit boek nog steeds denkt dat feelgood als genre geen diepgang kan hebben, moet zich eens stevig op het hoofd krabben.” Nou als dat geen uitdaging is? Ik las de eerste bladzijden.

N.S. Perkins introduceert de man die iets vervelends heeft meegemaakt door de ogen van Wren: dronken, naast haar op de barkruk, die “adembenemend knap is, maar ook diep ongelukkig”.
Colleen Hoover beschrijft een scene op een plat dak waarin een jongeman een stoel in elkaar probeert te trappen. Ook zij introduceert een jongeman – knap en stoer – die iets vervelends heeft meegemaakt, alleen Hoover vertelt dit niet, ze toont het. De lezer leest niet dat deze man diep ongelukkig is, maar hij begrijpt dat onmiddellijk.

Dacht ik aanvankelijk nog dat dit boek raakvlakken zou hebben met ‘The Notebook’, dan ben ik van een koude kermis thuisgekomen.
De karakters in ‘Al het blauw van de hemel’, werden kennissen, ik heb gejankt bij sommige scenes. De karakters in ‘Als ik je vergeet’, blijven van bordkarton. Het verhaal heeft de diepgang van een supboard en ik heb me voornamelijk verveeld.
Valerie Perrin schrijft over echte mensen; ik zou ‘Vers water voor de bloemen’ iedereen willen aanraden. En, niet dat ik onmiddellijk een Colleen Hoover ga lezen, maar zij toont in de eerste pagina’s al meer vertelvaardigheden en creativiteit dan N.S. Perkins in de hele roman.

Eigenlijk voel ik me nogal in de maling genomen. De dreiging van Alzheimer is niet meer dan een excuus om het dralen van Wren te verklaren en ik vind dat Perkins zich er met een jantje van leiden van heeft afgemaakt.
Dit allemaal gezegd hebbende, wens ik iedereen veel leesplezier met welk boek dan ook. En laat je door mij vooral niets wijs maken.