De Griekse levensenergie

De oude Griekse komedies vormen een mooie tegenhanger voor het sereen-rationele cultuurbeeld dat velen bij Griekse tempelruïnes fantaseren. Wolken bespot denkbeelden van Socrates. In Vogels willen de luchtdieren de rol van de goden overnemen en Kikkers beschimpt god Dionysos bij een reis naar de onderwereld.

De komedies bevatten nog een voelbare energie, waarbij je jezelf verbaast over de tegenstelling tot de levensernst uit de tragedies. De humor biedt de ultieme relativering. Hierbij moet de lezer zich bedenken dat drie acteurs alle rollen speelden en kostuums van het koor overeenkomen met de titel van het stuk.

Stel je een grote groep kwakende kikkers voor die een eigen god(!) belachelijk maken, een god die jou verscheurt als hij dat wil (zie: Bacchanten). De toeschouwers moeten een groot relativerend vermogen hebben gehad.

De toon is plat, de plas- en seksgrappen talrijk en veel satire is voor het heden onbegrijpelijk. Maar wat overeind blijft zijn sterke, absurdistische scènes met intelligente humor. Aangezien humor in onze tijd steeds vaker tot ideologisch instrument wordt gemaakt en luchtige relativering en zelfspot zoek is, kunnen we hier nog wat van leren.