Met geld koop je geen betere wereld

De onmachtige filantroop tegenover een veranderende wereld. Na de grimmige ecologische rampspoed uit 'A Children's Bible' (2020) gooit auteur Lydia Millet het in 'Dinosaurs' (2023) over een rustigere boeg. De wereld lijdt nog steeds onder klimaatproblematiek, maar in haar vervolgroman is hoofdpersoon Gil als rijke filantroop die zichzelf nuttig probeert te maken in zijn korte leven op aarde. Het geërfde oude geld op zijn bankrekening voelt meer als een testament aan vroeger verdriet dan dat het hem dichterbij anderen brengt. Zo liep zijn huwelijk in New York stuk toen hij erachter kwam dat financiële overwegingen haar voornaamste reden waren om bij hem te blijven. Gil koopt blind een statelijk huis in de staat Arizona en loopt ernaartoe met een hiketocht van zo'n 3000 km. Eenmaal aangekomen op zijn nieuwe bestemming leidt Gil een klein en overzichtelijk leven. Vogelen. Zijn nieuwe buren helpen met de opvoeding van hun tienerzoon. Vrijwilligerswerk in een blijf van mijn lijfhuis. Goede doelen uitzoeken om te ondersteunen met geld.

Net als 'A Children's Bible' (2020) schreef Lydia Millet met 'Dinosaurs' (2023) een hyperrealistisch sprookje dat raakt aan contemporaine thema's. Met haar vlijmscherpe observaties en filosofische overpeinzingen zegt Millet zoveel over de laatkapitalistische wereld waarin we leven, maar tegelijkertijd heeft haar poëtische stijl ook weer een eigen logica en ritme. Zoals de speelse opzet om elk hoofdstuk op te hangen aan de vele verschillende vogels (treurduif, kwartel, kolibrie, koekoek, gier, etc) die in Gil's achtertuin landen. Hun aanwezigheid weerspiegelt zowel Gil's eigen geestesgesteldheid over zijn recente scheiding als zijn eigen hang naar gemeenschapszin. Tegelijkertijd ziet Gil in zijn gevederde bezoekers het eigen onvermogen terug om het uitsterven van vogelsoorten tegen te gaan. Heeft betrokkenheid wel zin als individuele mensen zo weinig invloed hebben op complexe ontwikkelingen? Misschien zijn we als mensen zelf wel uitstervende dinosauriërs aan het worden in een langzame transitie naar iets anders!?

Eigenlijk zijn er maar twee grote gebeurtenissen die het plot sturen: het overlijden van een oude vriend en iemand uit Gil's jeugd die met een extreem pijnlijk verzoek komt. Maar net zoals de vogels in Gil's achtertuin komen en gaan, herneemt zijn leven weer het gebruikelijke tempo als de rijke filantroop opnieuw de draad oppakt. Toch is 'Dinosaurs' (2023) strakker geconstrueerd dan de kabbelende sfeerschetsen doen vermoeden. Millet brengt alles terug tot een allegorische laag waarin de kleinste details betekenis krijgen in haar overdenkingen. Ze lijkt er zelfs wel plezier in te hebben door bijvoorbeeld impliciet te verwijzen naar de Batman-mythologie van een rijke weldoener met ambities om de maatschappij te redden. Het maakt 'Dinosaurs' (2023) een luchtige, speelse roman waarin een gefortuneerde einzelgänger zijn eigen onbeduidendheid onder ogen moet komen. Zelfs met exorbitant veel geld kun je geen betere wereld kopen.