Hebban recensie
De tegenstrijdigheid van literaire pulp
Bavo Dhooge is een vreemde eend in de bijt van de Vlaamse literaire scène. Zijn stijl kenmerkt zich door het bij elkaar voegen van clichés uit verschillende pulpgenres (de western, de film noir, e.a.) tot een werk met literaire aspiraties. Zo kiest de schrijver er bewust voor om zijn werk te doorspekken met flauwe oneliners en overdreven plotwendingen. Maar achter die ogenschijnlijke pulp schuilen heuse metaforen en dieperliggende boodschappen.
In deze roman beschrijft Dhooge een toekomst waarin elke vorm van vastigheid aan banden wordt gelegd. Vooral de liefdesrelaties moeten het ontgelden, want huwelijken en lange termijn relaties zijn ten strengste verboden. Het enige toelaatbare zijn gezichtsloze one-night-stands waarbij men kaartjes met elkaar uitwisselt voor nieuwe sekspartners. Maar natuurlijk kruipt de liefde waar het niet gaan kan, en in het geniep vinden er dan ook met regelmaar geheime huwelijken plaats.
De hoofdpersoon Brice is een advocaat die zich ooit gespecialiseerd heeft in echtscheidingen, maar die zich nu vooral toelegt als persoonlijk adviseur voor cliënt Bud Weiser. Deze Bud ziet zijn eigen sprookjeshuwelijk verpest worden door een inval van de politie. Tot overmaat van ramp rent het beoogde bruidje onder een auto en ze sterft ter plekke. Vanuit de gevangenis maant hij Brice om op zoek te gaan naar de persoon die hem verraden heeft. Dit onderzoek wordt ernstig belemmert als Brice zelf een verboden relatie begint met de vrouw die hij van het verraad verdenkt.
In de essentie is dit overdreven uitgangspunt van verboden huwelijken één grote mijmering over het menselijke belang van standvastige relaties. Het dient dan ook als metafoor voor de vluchtigheid van de liefdesrelatie in onze huidige maatschappij, waarin echtscheidingen en korte relaties de overhand beginnen te krijgen op de liefde die de kans krijgt om te groeien. In dat opzicht levert Dhooge dan ook een interessante visie op de liefde en de maakbaarheid van ons eigen geluk daarin. Maar helaas wringt er tijdens het lezen toch iets.
Juist het originele pulpelement dat Dhooges werk kenmerkt, is hier een van de grootste minpunten. Het voelt teveel als een geforceerd concept waarin de zielloze karakters hun rol vertolken zonder dat de lezer echt binding met ze krijgt. De wereld waarin het zich afspeelt komt geen moment tot leven als een overtuigende alternatieve werkelijkheid. Zoals dat in romans van SF-grootheden als Philip K. Dick of George Orwell bijvoorbeeld wel het geval is. Het helpt ook niet dat de beste man weinig verbeeldend schrijft. Om de haverklap worden warmtepistolen, shuttles en dergelijke futuristische zaken geïntroduceerd op een manier die getuigt van weinig fantasie. Geen uitgebreide beschrijvingen; ze zijn er gewoon en de lezer dient dat te accepteren. Als pulp is het niet vermakelijk genoeg, als serieus literair werk blijft het teveel aan de oppervlakte borrelen. Met een sterke achterliggende boodschap, dat wel.
In deze roman beschrijft Dhooge een toekomst waarin elke vorm van vastigheid aan banden wordt gelegd. Vooral de liefdesrelaties moeten het ontgelden, want huwelijken en lange termijn relaties zijn ten strengste verboden. Het enige toelaatbare zijn gezichtsloze one-night-stands waarbij men kaartjes met elkaar uitwisselt voor nieuwe sekspartners. Maar natuurlijk kruipt de liefde waar het niet gaan kan, en in het geniep vinden er dan ook met regelmaar geheime huwelijken plaats.
De hoofdpersoon Brice is een advocaat die zich ooit gespecialiseerd heeft in echtscheidingen, maar die zich nu vooral toelegt als persoonlijk adviseur voor cliënt Bud Weiser. Deze Bud ziet zijn eigen sprookjeshuwelijk verpest worden door een inval van de politie. Tot overmaat van ramp rent het beoogde bruidje onder een auto en ze sterft ter plekke. Vanuit de gevangenis maant hij Brice om op zoek te gaan naar de persoon die hem verraden heeft. Dit onderzoek wordt ernstig belemmert als Brice zelf een verboden relatie begint met de vrouw die hij van het verraad verdenkt.
In de essentie is dit overdreven uitgangspunt van verboden huwelijken één grote mijmering over het menselijke belang van standvastige relaties. Het dient dan ook als metafoor voor de vluchtigheid van de liefdesrelatie in onze huidige maatschappij, waarin echtscheidingen en korte relaties de overhand beginnen te krijgen op de liefde die de kans krijgt om te groeien. In dat opzicht levert Dhooge dan ook een interessante visie op de liefde en de maakbaarheid van ons eigen geluk daarin. Maar helaas wringt er tijdens het lezen toch iets.
Juist het originele pulpelement dat Dhooges werk kenmerkt, is hier een van de grootste minpunten. Het voelt teveel als een geforceerd concept waarin de zielloze karakters hun rol vertolken zonder dat de lezer echt binding met ze krijgt. De wereld waarin het zich afspeelt komt geen moment tot leven als een overtuigende alternatieve werkelijkheid. Zoals dat in romans van SF-grootheden als Philip K. Dick of George Orwell bijvoorbeeld wel het geval is. Het helpt ook niet dat de beste man weinig verbeeldend schrijft. Om de haverklap worden warmtepistolen, shuttles en dergelijke futuristische zaken geïntroduceerd op een manier die getuigt van weinig fantasie. Geen uitgebreide beschrijvingen; ze zijn er gewoon en de lezer dient dat te accepteren. Als pulp is het niet vermakelijk genoeg, als serieus literair werk blijft het teveel aan de oppervlakte borrelen. Met een sterke achterliggende boodschap, dat wel.
1
Reageer op deze recensie