Macht, manipulatie en me too binnen een groot castingbureau

Een waardig geschreven boek, Alles is spel. De schrijfervaring van Eva Loesberg, opgedaan als journalist voor onder andere LINDA. en Flow, is onmiskenbaar. De ruime ervaring van Marina Wijn in de Nederlandse casting scene helpt om het verhaal geloofwaardig en overtuigend te maken. Toch blijft de lezer met ietwat gemengde gevoelens achter. Het verhaal lijkt een compilatie van De duivel draagt Prada (maar dan zonder glamour, couture en overdadige rijkdom, zeg maar Prada in een poldermodel) en de me too- affaire van de arme Kevin Spacey die het betreurenswaardige synoniem is geworden voor elke machtige man die niet in staat is zijn broek dicht te houden. Voor zover weinig verrassend. 

Hoofdpersonage Pien blinkt uit in onschuld en vergevorderde naïviteit. Iets te beschermd en onervaren voor een grootstedelijk meisje van 25 jaar, maar vooruit. Het zijn juist die eigenschappen die haar sympathiek en toegankelijk maken. Pien stapt in de wereld van casting na een bliksemsnelle sollicitatie bij het grootste castingbureau van Nederland, Veld. Het bureau wordt gerund door een charismatische, bevlogen, creatief en manipulerende directeur, Sal. Pien raakt geobsedeerd door haar carrière en door Sal en raakt gaandeweg steeds verder af van zichzelf, haar normen en idealen. Verlegen, onzeker en bespeelbaar, is ze een makkelijk slachtoffer voor ongeveer iedereen, van de oneerlijke collega’s met hidden agenda’s tot de overheersende baas die elk minuut van haar leven opeist.  

De ongelooflijk seksueel beladen sfeer op het kantoor waarbij de one night stands en de seksuele voorkeuren van het personeel openlijk worden besproken, en de baas zijn ondergeschikten ongegeneerd op hun billen slaat wanneer het maar even uitkomt, doet binnen het decor realistisch en waarheidsgetrouw aan. In de ban van haar ambitie en een oprechte interesse voor het vak, gaat Pien volledig mee met de heersende bedrijfscultuur. De lezer kan het aan haar naïviteit wijten dat ze – ondanks de overduidelijke tekenen aan de wand - maar weinig doorheeft van de misstanden die om haar heen heersen. Wanneer het Pien allemaal duidelijk wordt, is het feitelijk te laat en betaalt zij ook een hoge prijs.  

Alles is spel is geen feelgoodroman of chicklit, daarvoor is het rustige, sobere en in wezen meer dan serieuze verhaal te confronterend. Ook de summiere liefdesescapades van Pien, mede aangestuurd door de verwachting van haar omgeving in plaats van een echt gevoel, zijn in hun ambivalentie aangrijpend en verwarrend. De nadruk ligt in het boek niet op de glamour en de luxe van de castingwereld, in feite blijkt dat zelfs ondergeschikt aan het verhaal, de onderlinge relaties en de zoektocht van een jonge vrouw naar haar werkelijke identiteit. 

Met vallen en opstaan en een aantal verkeerde keuzes vindt Pien uit wat écht belangrijk voor haar is. Hartverscheurend maar zonder vals sentiment zijn de pagina’s waarop de relatie van Pien met een doodzieke regisseur weergegeven wordt, strak in de hand gehouden en daardoor indrukwekkend is haar relatie met collega Pol, samen met een zeer verkeerde keuze die Pien hierin maakt.

Alles is spel is een roman over een herkenbare zoektocht naar wat er werkelijk belangrijk is in het leven. En uiteraard is dat voor iedereen iets anders, er bestaat hiervoor geen universeel ‘fits all sizes’ recept. De lezer ziet Pien zoeken, afdwalen, letsels oplopen, opkrabbelen en verder zoeken. Integer, loyaal, intelligent, kwetsbaar en eerlijk, Pien mag blijven. Een boek om van te genieten, meer dan aanbevelingswaardig.