Is liefde, moed en talent sterker dan oorlog en dood?

Een opmerkelijk verhaal, het boek De celliste van Portofino. Niet zozeer opmerkelijk door het onderwerp – want jonge meisjes die in de oorlogsjaren op een of andere manier betrokken zijn geraakt bij het verzet tegen het fascisme hebben we al talloze keren in de kleine en grote literatuur de revue zien passeren - , maar opmerkelijk door de tijdloze schoonheid die de woorden op een bijna visuele manier vermengt met de muziek.  

De jonge Elodie (de lezer kan zich niet onttrekken aan het gevoel dat haar naam eigenlijk Melodie is), dochter van een Venetiaanse schoonheid en een muzikaal begaafde vader, is zelf ook buitengewoon getalenteerd. Niet alleen heeft ze een gave om haar cello laten spreken op een betoverend hartstochtelijke wijze, ze is nog eens begiftigd met een fotografisch geheugen dat haar in de staat stelt om alle stukken, hoe ingewikkeld dan ook, zonder de partituur te spelen.  

De roman speelt in Italië, in 1943, en het in Europa overal oprukkende fascisme en de oorlog drukken een onuitwisbare stempel op het leven van Elodie, haar ouders en haar dierbaren. Elodie moet kiezen tussen goed en slecht, en de keuze die ze maakt, zal grote gevolgen hebben voor iedereen die ze liefheeft.  

Naast het levendig beschreven personage van Elodie ontmoet de lezer vele andere, even interessante en opmerkelijke personen: de ouders van Elodie, haar beste vriendin Lena, haar grote liefde, de boekhandelaar Luca. Door de minutieuze beschrijvingen in mooie, heldere taal, krijgt de lezer het gevoel deze mensen persoonlijk te kennen en betrokken te worden bij hun lot.  

De tweede hoofdpersoon van het boek, de mysterieuze gekwelde dorpsdokter “il dottore” Angelo, helpt Elodie wanneer elk geluk haar lijkt te hebben verlaten. Hijzelf, geteisterd door zijn verleden, voelt een onbedwingbare behoefte om anderen in nood te helpen.  

De paden van Elodie en Angelo kruizen elkaar, hun lot, heel verschillend en toch vergelijkbaar, heeft raakvlakken. Allebei kennen ze pijn, verdriet, toewijding, allebei dragen ze een geheim met zich mee, het een onschuldig en vol verdriet, het ander gevaarlijk en noodlottig.

Het liefdesverhaal tussen Angelo en zijn eerste vrouw Dalia is een van de mooiste die ooit in een boek is opgenomen. Het is mogelijk toeval, maar de ontmoeting tussen Angelo en Dalia doet sterk herinneren aan een vergelijkbare scène uit het boek De peetvader van Mario Puzo. De jonge Michael Corleone ontmoet hier de Siciliaanse schoonheid Apollonie op bijna dezelfde romantische, zuivere manier. En zijn verlangen om zich te laven aan de schoonheid, netheid en zuiverheid van deze vrouw midden in een vijandelijke verscheurde wereld, is ook vergelijkbaar met de ultieme onschuldige liefdesovergave tussen Angelo en Dalia. Beide liefdes eindigen tragisch, het kan bijna niet anders na zoveel volmaaktheid, en de tastbare herinnering die Dalia achterlaat zal aan de basis van een nieuw begin staan.  

De celliste van Portofino is vooral mooi. Een sterk visueel, elegant taalgebruik, een verhaal dat loopt als een vloeiend, harmonieus muziekstuk. Het is niet nodig om te overpeinzen of het realistisch genoeg is, of de karakters niet een tikje te geëxalteerd zijn, de schoonheid van het verhaal maakt dat onnodig. Lezer, leun achterover en laat je al lezend meevoeren naar een wereld waar liefde, gevaar, muziek en schoonheid van de natuur in elkaar overvloeien in een inspirerend, onvergetelijk avontuur.