De Supperclub, een eetclub vol softe stuurloze millennials

Op de omslag van De Supperclub, het boek van Lara Williams, prijkt trots: '...leest als een vrouwelijke tegenhanger van Fight Club.' Tenminste, volgens de recensenten van The Guardian. Zo’n uitspraak wekt voldoende nieuwsgierigheid op om onmiddellijk beginnen met het lezen. Williams debuteert met De Supperclub, waar ze in 2019 de 'Not the Booker Prize' mee won. De roman is zeer verdienstelijk en in mooie, afstandelijke taal vertaald naar het Nederlands door Lidwien Biekmann.

De lezer ontmoet de negenentwintigjarige, Engelse Roberta (hoezo coming-of-age roman? De weg naar de volwassenheid mag tegen je dertigste al wel grotendeels afgelegd zijn), een jonge vrouw met een serieus beschadigd zelfbeeld. Vastgelopen in een weinig opwindende, maar ook weinig eisende baan en dito relatie, lijkt het leven van Roberta een saaie sleur van repeterende bezigheden te zijn zonder vooruitzicht op iets anders.

Het hoofdpersonage heeft een apathisch, sterk egocentrisch gerichte levenshouding, ze heeft weinig zelfvertrouwen, laat zich makkelijk manipuleren en komt nooit voor zichzelf op. Ook in haar relaties is ze heel passief en onderdanig en probeert ze voortdurend bij haar partner in smaak te vallen, waarbij ze op kinderlijke wijze steeds op zoek is naar bewondering, goedkeuring, liefde. Ze wordt op de universiteit aangerand door haar eerste seksuele partner en ook dat laat ze ogenschijnlijk onbewogen over zich heen gaan. Maar in haar binnenste kolkt en borrelt het van onverwerkte en ongeuite frustraties, pijn en verdriet.

In haar leven komt een plotselinge verandering wanneer ze de excentrieke stagiaire Stevie ontmoet. Op zoek naar een manier om hun levens meer betekenis te geven, richten ze samen de Supperclub op, een geheim genootschap voor beschadigde vrouwen die zich geen raad weten met hun leven. De leden van Supperclub breken in op diverse locaties en feesten de hele nacht door gekleed in bizarre gewaden, met volop drank, overdadig eten, drugsgebruik, ontblote lijven en overmatig kotsen.

Roberta, wiens talent verdienstelijk koken is, kookt voor de dames maaltijden van Gargantueske proporties. Pikant detail is dat de meeste maaltijden worden samengesteld uit ingrediënten die worden gevonden in de afvalcontainers van grote supermarkten en restaurants tijdens dumpster diving-acties. Door zich stelselmatig te overeten, krijgen de dames steeds meer voluptueuze proporties. Door meer gewicht en meer lichaam hopen ze ook meer plaats in te nemen op de wereld.

Het verhaal van Roberta wordt verteld in twee tijdlijnen, een in het verleden, tijdens haar universitaire studie en een in het heden. Dit maakt het enigszins makkelijker om de beweegredenen van Roberta te begrijpen, al zal haar passieve slachtofferrol voor veel lezers echt een ver-van-mijn-bed-show zijn. De schrijfstijl van Williams is helder, accuraat en prettig om te lezen. De achtergrondinformatie over het bereiden van een aantal gerechten heeft een warmte wat de rest van het boek absoluut mist en al lezend wenst men dat De Supperclub een leuk en origineel kookboek was geworden.

De Supperclub probeert een feministisch roman te zijn. De vrouwen willen een plaats in de patriarchale maatschappij veroveren door een manifest op te stellen. Helaas komt het zogenaamde feministische idee niet voorbij overeten, drugs en vernielingen. Misschien zijn de vrouwen in het boek te beschadigd om iets van belang te bedenken, om echt iets te gaan betekenen in het patriarchale leven van vandaag. Het is echter ook niet duidelijk of de mannen de boel wel onder controle hebben. De mannelijke protagonisten zijn namelijk evenzeer de weg kwijt als hun vrouwelijke tegenhangers.

Elke personage in het roman is beschadigd, onzeker, vol met frustraties, fobieën en onderdrukte verlangens. Niet een van hen maakt werkelijk iets van haar of zijn leven. Onwillekeurig dringen zich alle vervelende meningen over de millennials aan de lezer op: softe, vanille sneeuwvlokjes, stuurloos ronddraaiend in het wind. Egocentrisch, zwak, zeurderig, passief lijdend. De lezer die zich door de kleine 400 pagina’s heen worstelt in afwachting van een spectaculair, alles verhelderend einde, komt er bedrogen uit.

De Supperclub mist in het geheel het feministische doel en laat de lezer met een wrange nasmaak achter: als we gaan geloven dat de wereld massaal bevolkt is door vrouwen zoals de Supperclub-leden, dan wordt het een onmenselijk zware opgave om in deze wereld te leven. Gelukkig zijn er volop actieve, sterke, slimme en vol in het leven staande mooie vrouwen die het patriarchaat op een veel adequatere manier, en met resultaat, bestrijden.