Meer dan 6,2 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Twee vriendinnen, twee parallel vertelde levens

Kamila Straatsburg 08 oktober 2019 Hebban Team

Raffaela Romagnolo, de in Piemonte wonende lerares geschiedenis en Italiaans, is in Nederland een relatief onbekende schrijfster. In Italië heeft ze echter al naam gemaakt met haar eerste boek, La figlia sbagliata, dat genomineerd werd voor de prestigieuze prijs Premio Strega.  

Haar boek Destino is naar het Nederlands vertaald als Een verloren vriendin. Misschien een ietwat ongelukkig gekozen titel, daar het de lading van het verhaal geenszins dekt en een onnodig Bouquetreeks-gehalte heeft. Destino was in Italië een groot succes en is vertaald in meerdere Europese talen.  

Na De geniale vriendin van Elena Ferrante regent het romans over Italiaanse vriendinnen, meestal geteisterd door armoede op plateland, oorlog, verkrachtingen, overheersend ongeluk en diverse familiedrama’s. Zoals vaak gebeurt in deze romans staan de heldinnen keer op keer op vanuit de as (zoals de beroemde feniks) om al dan niet beschadigd, gelouterd, rijk geworden en voorzien van een geschikt partner, verder te gaan met hun leven.  

De meeste van deze romans worden bestempeld als ‘feelgood’, alhoewel je je als lezer serieus af mag vragen of een relatief positief einde, na honderden pagina’s ellende, een goed gevoel nog rechtvaardigt. Sommige van deze boeken weten het dunne lijntje tussen feelgood en literatuur te overschrijden, vele niet. Een verloren vriendin doet een serieuze poging om zich aan de literaire kant te scharen, al lukt dat niet in alle facetten.  

Het verhaal gaat over twee hartsvriendinnen, geboren op dezelfde dag op het Italiaans platteland. Hun leven wordt beheerst door armoede en hard werken; een tamelijk uitzichtloos bestaan. Een van de vriendinnen, Giulia, besluit om haar geboortedorp te verlaten en verder gaan met haar leven in New York. De droomplaats van elke immigrant, het land van ongekende mogelijkheden en de alom vertegenwoordigde Amerikaanse droom. Anita blijft achter in het dorpje en ondergaat daar alle oorlogswaanzin, verwoestingen en armoede.  

De lezer volgt eerst hoofdzakelijk het verhaal van Giulia en haar aankomst in New York, later concentreert het boek zich op Anita en het keiharde leven op Italiaans platteland. Uiteraard is er sprake van een breuk tussen de twee vriendinnen, veroorzaakt door een man. Men voelt als lezer de verbroken vriendschap niet direct als een hartverscheurend gemis voor beide vrouwen, al blijven ze ondanks de afstand geestelijk met elkaar verbonden.  

Vele jaren later besluit Giulia tot terugkeer naar haar vaderland om, onder andere, met eigen ogen te aanschouwen welke veranderingen haar geboortedorp en de mensen die er wonen, hebben ondergaan. Misschien treffen beide vriendinnen elkaar weer.  

Een verloren vriendin is vlot geschreven, al irriteert het continue wisselen van tegenwoordige en verleden tijd wel. Dat geldt ook voor de over-de-kop romantische liefdesscenes. Aan de ene kant begrijpelijk, dat de schrijfster hiermee een poging doet tot het verlichten van de alom heersende ellende, maar de ondraaglijke Bouquetreeks-achtige aanwezigheid van gespierde borstkassen had echt beter gekund.  

Het verhaal van Raffaella Romagnolo laat zich lezen als een ode aan sterke vrouwen, die te maken krijgen met allerlei vormen van verlies en ellende, en daar weer bovenop proberen te komen. Een mooi contrast tussen twee parallel vertelde levens.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kamila Straatsburg

Gesponsord

Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.

Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.

Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.

In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips

Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips

Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips

Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips

Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.

De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips

Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips

Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips

Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips

Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips

Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips

Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips

Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips

In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips

Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips

Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.

Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips

Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips

Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.

In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips

Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.

Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips