Sterk, origineel, talentvol: een verhaal over anders zijn
In het debuut van Anke Laterveer, Lefbek, maakt de lezer kennis met Lise, een meisje anders dan de andere. In een relatief lang tijdsbestek – van haar eerste dag op school tot ruim na haar vijfendertigste verjaardag – verwoord in een nuchtere, bijna fragmentarische vertelstijl, kan men een aantal gebeurtenissen volgen die Lise gevormd hebben tot de vrouw die ze is. Opgevoed door ongeïnteresseerde ouders, zozeer in beslag genomen door de ellende in de wereld dat ze de pijn van hun dochter niet zien, ontwikkelt Lise zich tot een ‘apart meisje’, een buitenbeetje die wel wil maar er niet in slaagt om in het gelid te blijven.
De tamelijk eenzame veertienjarige Lise komt Simon tegen, een jongen die zij beschouwt als haar beste vriend en die zich ontpopt als een vijand. Simon misbruikt Lise seksueel op een wijze die extreem wreed is door de achteloosheid waarmee het gebeurt en door het angstaanjagend gebrek aan elke vorm van emotie of respect van zijn kant. De lezer wordt vervuld door het reinste afgrijzen en verdriet om Lise, die absoluut niet in staat is om de situatie het hoofd te bieden en een redding zoekt door in haar binnenste te verdwijnen.
“Sinds Het is gebeurd leef ik onder water. Ik ben niet bovengekomen voor adem. Ik ga dat ook niet doen. Zoals het nu is, gaat het wel. Zo half is de wereld wel te overleven. Want dat is dit. Overleven.”
Het misbruiken gaat een lange tijd door, Lise is niet in staat om zich te verzetten of het aan iemand te vertellen. Zoals zo veel vrouwen in dezelfde situatie, komt ze bij de vraag van oorzaak en schuld bij zichzelf uit.
Het strakke, gecontroleerde taalgebruik van Anke Laterveer, vrij van elk nutteloos sentiment, maakt het vertelde tienvoudig erger. Langzaam ontstaat een levensecht beeld van een mooi meisje met vele talenten, een rijk geestelijk leven, ogenschijnlijk extravert, dat alle gruwelijke, confronterende pijnen diep in haar binnenste houdt en niet in staat is om ze met iemand te delen. De lezer volgt Lise tijdens haar talloze seksuele escapades, roekeloos drankgebruik, door wanhoop en onbegrip gestuurde uitspattingen, misgelopen relaties, verhuizingen met als een vast lichtpuntje haar vriendin Saar.
Een nieuwe liefde in de persoon van Max lijkt een vaste grond te scheppen onder Lise haar dwalende voeten. Een man, die standvastig, begripvol en liefdevol is, waar een vrouw op kan bouwen en die Lise verzorgt wanneer haar depressie de overhand krijgt. Lise besluit tot een jaar lang therapie met dagopname en groepsgesprekken.
Zeer aangrijpend zijn de scènes waarin Lise bijna haar diepste geheim deelt met de therapeuten, maar door hun ongevoeligheid, ondeskundigheid of louter gebrek aan interesse er steeds op het laatste moment van afziet. Hartverscheurend is de scène waarin ze dat wel vertelt aan haar therapeute Paula en de onthutsende wijze waarop deze reageert:
“Ik zwijg. Paula zwijgt ook. Dan zegt ze, na een tijdje: “Dat is niet niks, Lise.”
“Nee,” zeg ik twijfelend. (….) Ik hoop dat Paula doorvraagt over Simon. Ik wil het niet vertellen, maar ik wil het ook zo graag wel. Ik wil zo graag nu van deze vrouw mijn biechtmoeder maken. Haar alles vertellen. Ook over hoe erg het mijn eigen schuld was. Maar ze vraagt niet over Simon.
“In de groep zitten veel beschadigde meisjes, dat weet je toch? (….) Het zou voor deze meisjes heel erg lastig kunnen zijn om dit soort verhaal te horen. (….) Ik wil je vragen om het hier niet over te hebben binnen de groep. (…) Als je erover wilt praten dan mag het met mij.”
“Goed.” Ik weet zeker dat ik het hier nooit meer over ga hebben.”
Na een jaar therapie probeert Lise het gewone leven weer op te pakken. Zal het haar lukken om vaste grond onder haar voeten te krijgen? De oude demonen, onzekerheden en angsten liggen op de loer. Volg Lise in haar strijd voor zelfvertrouwen en vaardigheid.
Lefbek wordt omschreven als “een boek over social misfit Lise, die normaal wil zijn maar allesbehalve normaal is.” Altijd heel ergerlijk, dat ‘normaal zijn’ hokje. Wat is dat? En wie past erin? Normaal is een synoniem voor saai en burgertrutterig. Dat is Lisa zeker niet en wil het ook niet worden. Ze is vrij, creatief, mooi, geestig, past niet in een hokje. Lise leert om met haar demonen te leven en een weg te vinden die voor haar acceptabel is. En dat is waar het om gaat.
Een sterk en ongewoon debuut, een sterke en ongewone persoonlijkheid, beide ver weg van het profane ‘normaal’. En dat is uitstekend, want zoals Fredrik Backman zegt in zijn betoverende boek Oma heeft me gestuurd om te zeggen dat het haar spijt, “normale mensen zullen nooit iets in de wereld veranderen.”
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kamila Straatsburg
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
