Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een meesterlijk vervolg op A Portrait of a Lady

Kamila Straatsburg 11 juni 2018 Hebban Recensent

Een dappere daad van de Ierse schrijver John Banville (1945): een vervolg schrijven op de iconische roman van Henry James (1843-1916), A Portrait of a Lady, voor het eerst gepubliceerd in 1881. Het sublieme proza van James, geschreven met een stilistische, niet te overtreffen en amper te evenaren volmaaktheid, was, zoals Banville heeft opgemerkt tijdens de aan hem gewijde aflevering van VPRO Boeken, altijd al een eerste deel van een tweedelig roman. Henry James heeft nooit een vervolg geschreven en Banville vond dat hij dat dan maar moest doen. Het is aan te raden om voor het lezen van Mevrouw Osmond, A Portrait of a Lady nog eens door te bladeren, zonder enige kennis van het voorgaande wordt de lezer namelijk al snel bedolven onder personages, verwijzingen en dialogen waartussen maar moeizaam een weg te vinden is. Heeft men eenmaal de draad te pakken, dan ontvouwt zich een fascinerend, complex en gelaagd spel vol met intriges en onverwachte kwinkslagen. 

Het is echter noodzakelijk om van dit proza te kunnen genieten, om open te staan voor een volstrekt niet hedendaagse manier van denken en handelen van de hoofdpersonages. De dappere poging van mevrouw Osmond om zich los te maken uit een verstikkend huwelijk is voor een contemporaine vrouw zo omslachtig, ingewikkeld en onbegrijpelijk traag, dat zonder zich secuur in te leven in de tijdgeest met al zijn beperkingen, conventies en regels er bijna onmogelijk een stukje begrip voor kan ontstaan. 

Het verhaal begint waar Henry James gestopt is: Isabel Osmond reist af naar London in gezelschap van haar bediende (met de grappige naam Staines) om enkele kennissen te bezoeken en de zaken rondom haar grote erfenis te regelen. Wat ze werkelijk doet is nadenken, of en onder welke omstandigheden zij zal terugkeren naar haar echtgenoot Gilbert Osmond. 

Isabel is uitgehuwelijkt als een soort 'object', vergezeld van een grote bruidsschat, een aantrekkelijke partij voor Osmond, een salon geleerde, die slechts interesse heeft in haar geld. Hij weet, samen met zijn goede vriendin Serena Merle, een aantal cruciale feiten voor haar verborgen te houden. Wanneer Isabel ontdekt hoe ze door hen bedrogen en gemanipuleerd is, vindt zij de kracht om zich te verzetten en te bevrijden.

In het begin komt Isabel vlak, saai, besluiteloos en naïef over. Al snel wint ze echter aan daadkracht en overtuiging. Haar man Gilbert is een veel genuanceerder en vilein personage, wreed en sadistisch in zijn manipulatieve onderdrukking van Isabel. Vergezeld door Serena Merle, ook een grote intrigante, doen zij denken aan Vicomte de Valmont en Madame de Merteuil uit de klassieke roman van Pierre Choderlos de Laclos uit 1782, Les Liaisons dangereuses. 

Mevrouw Osmond 
is een verhaal van een vrouw die zich langzaam bewust wordt van haar eigenwaarde, ontwaakt uit een vernederend huwelijk en de kracht en het bewustzijn vindt om haar eigen leven te leiden. 

Banville is een begenadigd verteller, zoals al eerder aangetoond in zijn oeuvre, bijvoorbeeld in het onvergetelijke De zee. De pracht van zijn complexe, beeldende zinnen is groot. Stilistisch gezien is Mevrouw Osmond een parel die de vergelijking met het oorspronkelijke werk van Henry James glansrijk doorstaat. In de succesvolle poging van Banville om het werk van James stilistisch zo goed mogelijk na te bootsen ligt tevens de zwakte van de roman. Het komt gedateerd, complex en saai over, de hedendaagse lezer zal zich maar moeilijk kunnen vinden in de ellenlange beschrijvingen van personen, kamers, inrichting en de ingewikkelde gedachten van de hoofdpersonages. 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kamila Straatsburg

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.