Een meesterlijk vervolg op A Portrait of a Lady
Een dappere daad van de Ierse schrijver John Banville (1945): een vervolg schrijven op de iconische roman van Henry James (1843-1916), A Portrait of a Lady, voor het eerst gepubliceerd in 1881. Het sublieme proza van James, geschreven met een stilistische, niet te overtreffen en amper te evenaren volmaaktheid, was, zoals Banville heeft opgemerkt tijdens de aan hem gewijde aflevering van VPRO Boeken, altijd al een eerste deel van een tweedelig roman. Henry James heeft nooit een vervolg geschreven en Banville vond dat hij dat dan maar moest doen. Het is aan te raden om voor het lezen van Mevrouw Osmond, A Portrait of a Lady nog eens door te bladeren, zonder enige kennis van het voorgaande wordt de lezer namelijk al snel bedolven onder personages, verwijzingen en dialogen waartussen maar moeizaam een weg te vinden is. Heeft men eenmaal de draad te pakken, dan ontvouwt zich een fascinerend, complex en gelaagd spel vol met intriges en onverwachte kwinkslagen.
Het is echter noodzakelijk om van dit proza te kunnen genieten, om open te staan voor een volstrekt niet hedendaagse manier van denken en handelen van de hoofdpersonages. De dappere poging van mevrouw Osmond om zich los te maken uit een verstikkend huwelijk is voor een contemporaine vrouw zo omslachtig, ingewikkeld en onbegrijpelijk traag, dat zonder zich secuur in te leven in de tijdgeest met al zijn beperkingen, conventies en regels er bijna onmogelijk een stukje begrip voor kan ontstaan.
Het verhaal begint waar Henry James gestopt is: Isabel Osmond reist af naar London in gezelschap van haar bediende (met de grappige naam Staines) om enkele kennissen te bezoeken en de zaken rondom haar grote erfenis te regelen. Wat ze werkelijk doet is nadenken, of en onder welke omstandigheden zij zal terugkeren naar haar echtgenoot Gilbert Osmond.
Isabel is uitgehuwelijkt als een soort 'object', vergezeld van een grote bruidsschat, een aantrekkelijke partij voor Osmond, een salon geleerde, die slechts interesse heeft in haar geld. Hij weet, samen met zijn goede vriendin Serena Merle, een aantal cruciale feiten voor haar verborgen te houden. Wanneer Isabel ontdekt hoe ze door hen bedrogen en gemanipuleerd is, vindt zij de kracht om zich te verzetten en te bevrijden.
In het begin komt Isabel vlak, saai, besluiteloos en naïef over. Al snel wint ze echter aan daadkracht en overtuiging. Haar man Gilbert is een veel genuanceerder en vilein personage, wreed en sadistisch in zijn manipulatieve onderdrukking van Isabel. Vergezeld door Serena Merle, ook een grote intrigante, doen zij denken aan Vicomte de Valmont en Madame de Merteuil uit de klassieke roman van Pierre Choderlos de Laclos uit 1782, Les Liaisons dangereuses.
Mevrouw Osmond is een verhaal van een vrouw die zich langzaam bewust wordt van haar eigenwaarde, ontwaakt uit een vernederend huwelijk en de kracht en het bewustzijn vindt om haar eigen leven te leiden.
Banville is een begenadigd verteller, zoals al eerder aangetoond in zijn oeuvre, bijvoorbeeld in het onvergetelijke De zee. De pracht van zijn complexe, beeldende zinnen is groot. Stilistisch gezien is Mevrouw Osmond een parel die de vergelijking met het oorspronkelijke werk van Henry James glansrijk doorstaat. In de succesvolle poging van Banville om het werk van James stilistisch zo goed mogelijk na te bootsen ligt tevens de zwakte van de roman. Het komt gedateerd, complex en saai over, de hedendaagse lezer zal zich maar moeilijk kunnen vinden in de ellenlange beschrijvingen van personen, kamers, inrichting en de ingewikkelde gedachten van de hoofdpersonages.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kamila Straatsburg
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
