Een trage reis naar zelfreflectie
Mark H. Stokmans, de winnaar van de Boekhandelsprijs 2023 voor zijn debuut Land van echo’s, heeft een losstaand vervolg hierop geschreven met zijn tweede boek, Spiegeldagen. Deze nieuwe roman kan gelezen worden als een zelfstandig verhaal, maar de kennis van het eerste boek maakt het wel eenvoudiger om dieper door te dringen tot de personages en het verhaal beter te begrijpen.
'Ruben is melancholiek en gelaagd, maar het ontbreekt hem aan de authentieke pijn.' – recensent Kamila
In zijn eerste boek concentreerde Stokmans zich op de lotgevallen van Herman Kruijssen, de grootvader van het hoofdpersonage in het tweede boek, Ruben. Ruben is makelaar en wil zijn werkzaamheden uitbreiden naar het buitenland. Zijn voorkeur gaat eerst uit naar Venetië, een stad die een sterke aantrekkingskracht op hem uitoefent. Ruben houdt van Venetië in de herfst, wanneer alle schreeuwende en drukke toeristen zijn vertrokken en de stilte en de mist omhullen de eeuwenoude kanalen. Meer het Venetië van Thomas Manns Dood in Venetië dan een uitbundige, kleurrijke stad vol uitgelaten bezoekers.
In de eerste vijftig pagina’s wordt niet veel duidelijk gemaakt over Ruben behalve zijn afkeer van Nederland en zijn liefde voor het Spaanse huis van zijn jeugd, de Alquería. Zijn afkeer voor Nederland heeft geen duidelijke oorzaak behalve '[...] Nederland, die verbleekte plek waar alle geur en kleur en klank uit het leven zijn getrokken [...]' en '[...] monotoon Nederland, [...] een land dat ruikt naar kruipruimte [...]'. De lezer krijgt de indruk dat Ruben nooit naar Amsterdam en zijn grachten is afgereisd als een mogelijke tegenhanger in het in mist gehulde Venetië en het door de zon verschroeide Spanje.
Ruben is gedeprimeerd, licht verward en onzeker over wat zijn toekomstplannen zijn. Ook heeft hij onverwerkte gedeeltes in zijn verleden, misschien een geheim. Zijn geestelijk crisis openbaart zich volledig wanneer de familie tijdens zijn afwezigheid unaniem besluit om het Spaanse huis van zijn overleden opa en verdwenen oma te verkopen. Ruben wordt over de plannen ingelicht door zijn broer en het vooruitzicht om het huis van zijn kinderjaren te verliezen komt hard en confronterend bij hem aan.
Op dat punt begint het verhaal van Ruben zich te verweven met het verleden. Hij ontmoet in Venetië de welbespraakte oude man Ortolani en dankzij hem ontdekt hij een oud schilderij van Giorgione met afbeelding van een zigeunerin, een soldaat en een baby. De zigeunerin en de soldaat lijken erg veel op de opa en oma van Ruben. Wie is de baby op het schilderij? Is alles een toeval of heeft het een diepere voorspellende betekenis? Geïnspireerd door het schilderij en de naderende verkoop van Alquería, besluit Ruben op onderzoek te gaan en het mysterie van het leven van zijn opa en het verdwijnen van zijn oma te verhelderen.
De sterkste kant van het verhaal zijn de prachtige beschrijvingen van Venetië en de Spaanse natuur, verweven met schilderachtige herinneringen van een jongen die zijn gelukkige kinderjaren meer verbindt aan de plaats dan aan de mensen. Stokmans is beslist een begenadigd verteller en schildert met zijn woorden beelden die mooi genoeg zijn om te onthouden.
Het personage van Ortolani, mysterieus, welbespraakt en grappig, is het sterkste personage in het boek. Bestaat hij echt? Is hij 'mon semblable, mon frère', iemand die Ruben wil zijn? Zijn de gracieuze bombarie, aristocratie en elegantie van de oude man eigenschappen die hij begeert? Alle kleur en geur die hij, net als Nederland in zijn perceptie, zo mist? Of is Ortolani een engel (of duivel) die hem stuurt en verleidt? De lezer kan kiezen welke mogelijkheid hem of haar het meest aanspreekt.
De kwinkslag met het ontdekte schilderij waarop de afgebeelde zigeunerin, soldaat en de baby Ruben van slag brengen, is helaas gekunsteld en ongeloofwaardig. Jammer, er was vast een meer geloofwaardige manier om Ruben te bewegen tot een zoektocht. De emoties van de personages voelen niet altijd echt aan waardoor het verhaal minder indruk bij de lezer achterlaat en soms te langdradig is. Ruben is melancholiek en gelaagd, maar het ontbreekt hem aan de authentieke pijn.
Spiegeldagen is een familiesaga, een verhaal over geheimen, schuld en vergeving of acceptatie. waarin de kleinzoon Ruben geleidelijk kennismaakt met zichzelf.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een kwetsbaar boek' en 'Lees een ver boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kamila Straatsburg
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
