Hilarisch en toch confronterend
Voor wie de filmposter nog vers in het geheugen heeft, is het omslag van De helaasheid der dingen opvallend bescheiden. Geen naakt fietsende mannen, maar een eenvoudige sanseveria - de plant is overigens belangrijker in het verhaal dan de fietswedstrijd. Dimitri Verhulst hoeft het dan ook absoluut niet van een schokkende omslag te hebben.
De helaasheid der dingen kwam uit in 2006 en is inmiddels bijna aan zijn zestigste druk toe. In 2008 al verscheen de verfilming onder dezelfde titel, in het buitenland uitgebracht als The Misfortunates, met Felix Van Groeningen als regisseur. Alle hoofdstukken van het werk zijn op zichzelf staande verhalen, die toch onderling genoeg met elkaar samenhangen om het geheel als een roman te kunnen beschouwen.
De dertienjarige Dimitri groeit op in armoede in het fictieve Oost-Vlaamse dorp Reetveerdegem. Zowel plaats als verhaal zijn gedeeltelijk gebaseerd op de jeugd die Verhulst (1972) doorbracht in Aalst, eveneens in Oost-Vlaanderen. Verhulst beschrijft Dimitri’s tragische jeugd in een gezin met vier alcoholistische mannen, zijn vader en drie ‘nonkels’. Iedere nacht worden zij, als het ze gelukt is thuis te komen, weer opgekalefaterd door grootmoeder, zodat ze met schone kleren aan de volgende kroegentocht kunnen beginnen.
Dimitri weet zich met de hulp van Jeugdzorg uit dit leven te bevrijden, en groeit op tot de schrijver Dimitri Verhulst, maar over dit opgroeien wordt weinig losgelaten. Des te groter is het contrast tussen de jonge Dimitri uit Reetveerdegem en de volwassen Dimitri die, bijna volledig vervreemd, zijn volkomen ongewenste zoontje een keer meeneemt naar dit dorp.
Verhulst beschrijft Dimitri’s jeugd soms zo hilarisch dat de lezer op deze momenten haast vergeet hoe vreselijk dit leven voor een kind moet zijn. Het Vlaamse dialect trekt ook aan de Nederlandse lezer in een werveling van platvloersheid - die toch zo aantrekkelijk is dat de enkele zinnen in het Algemeen Nederlands zeker in de eerste helft van het boek als vreemd en onwennig voelen.
Verhulst weet de taal naar zijn hand te zetten. In het begin confronteert hij de lezer hierdoor hardhandig met het armoedige leven in Reetveerdegem met plastische beschrijvingen van de vele lichaamssappen die dankzij de vier alcoholisten door het hele huis te vinden zijn. De auteur maakt het contrast met de volwassen Dimitri ook in de taal duidelijk. Nu komt hij met de prachtige observatie waaraan het boek de titel ontleent. Dimitri gaat op bezoek bij zijn nu dementerende grootmoeder, “in een cafetaria vol lekkende mensen, en jengelende kinderen die andere bezoekers hadden meegebracht, ter compensatie, of om er de nadruk op te leggen dat het leven van de oude doorgegeven was, als stokjes in een eeuwige estafette waar niemand de zin van kent maar waar men zich aan vastklampt in de grote helaasheid der dingen”.
Verhulst zorgt ervoor dat de armoedige grofheid van Reetveerdegem niet blijft hangen in New Kids-achtige onderbroekenlol. Het verschil tussen dit dorp, waarin de jonge Dimitri de doopceel van iedere cafébezoeker kent en niemand ouder dan zestig wordt, en ‘beschaafd’ Vlaanderen, is weliswaar enorm humoristisch beschreven, maar ook schrijnend. Dimitri Verhulst, als personage en als auteur, toont hoe zwaar het is om aan de armoede te ontkomen, en doet dit op een meesterlijke manier.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kanta
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
