Klaagzang van een vrouw die alles heeft
De term first world problems is inmiddels al aardig ingeburgerd: ook rijke mensen in ontwikkelde landen zit het wel eens tegen. De garage is te klein voor een derde auto, de iPhone 6 Plus is te groot voor de achterzak van je designerjeans, je zit in het vliegtuig en de landing begint voordat je film is afgelopen. Dit is het soort problemen waar de hoofdpersoon mee te worstelen heeft in Overspel (2014), het zestiende en nieuwste boek van de wereldberoemde Braziliaanse auteur Paulo Coelho. Hij benadert het onderwerp vanuit een positie waar moeilijk mee te identificeren valt.
De 31-jarige Linda begint een buitenechtelijke relatie met Jacob, een jeugdliefde, die ook getrouwd is. Ze vertelt ons dat ze het in de ogen van anderen goed voor elkaar heeft, maar dat zijzelf dat totaal niet zo ervaart. Ze woont in Genève, is fulltime journaliste bij een prestigieuze krant, heeft twee jonge kinderen, en is getrouwd met een rijke man die onvoorwaardelijk van haar houdt. Haar gevoel vast te zitten in een bedrukkende sleur is echter zo erg dat ze alles op het spel wil zetten voor wat spanning.
Dit idee is voor velen vast al genoeg om eens diep te zuchten en te denken: had ik maar zulke problemen. Toch weet Coelho aanvankelijk medelijden op te wekken met Linda, vooral als zij er langzaam achter lijkt te komen dat ze depressief is. Want dat is een depressie: vaak onbegrijpelijk voor de buitenwereld, onzichtbaar, loodzwaar en pijnlijk, terwijl in het begin de schijn naar de buitenwereld nog op te houden valt. Het medelijden van de lezer valt echter langzamerhand uiteen, en verschuift onwankelbaar naar haar man en de echtgenote van Jacob. Linda’s man blijft voor de lezer een hol, leeg personage: we krijgen zelfs zijn naam niet te weten. Linda roept dat ze verbaasd is dat haar man zo volmaakt is, vergeleken met andere mannen: hij drinkt niet, hij gaat nooit uit, hij brengt nooit een dag met zijn vrienden door. Afschuwelijk! Afschuwelijk voor haar man, en afschuwelijk dat Linda dit volmaakt vindt.
Marianne, Jacobs echtgenote, wekt ook medelijden. Linda ziet haar als rivale die uit de weg geruimd moet worden, en ze heeft er duizenden Zwitserse franken voor over om dit voor elkaar te krijgen. Marianne is namelijk perfect, in Linda’s ogen, ze heeft alles. Geen moment komt het bij Linda op dat dit wel erg bekend klinkt, of dat Marianne een slachtoffer is van dit overspel, net als Linda’s naamloze echtgenoot. Linda gedraagt zich als zo’n ongelofelijk verwend nest dat we de depressie alweer vergeten zijn – o, wacht, Linda is het ook al vergeten! Ze denkt nu dat ze een bipolaire stoornis heeft. Weg geloofwaardigheid.
Coelho heeft Genève zeer treffend als locatie uitgekozen. Aan de ene kant maakt dit schatrijke, politiek stabiele belastingparadijs Linda’s status als vrouw die alles heeft nog eens erger. Aan de andere kant weet Coelho de stad te beschrijven als een ultiem saaie locatie, zeker voor een journaliste: er gebeurt nooit iets van enige nieuwswaarde, en men is niet geïnteresseerd in roddels. Genève biedt ook de aanleiding voor een literaire referentie naar Frankenstein, waarover Linda de lezer drie bladzijden lang de oren van het hoofd kletst. Coelho lijkt namelijk aan te nemen dat zijn vele lezers niet weten wie het boek geschreven heeft, wat lichtelijk beledigend is. Na deze synopsis volgen samenvattingen van Dr Jekyll and Mr Hyde, de geschiedenis van Calvijn en de mythe van Eros en Psyche. Waar een schrijver als Harry Mulisch bekend staat om zijn vele onuitgelegde literaire referenties, doet Coelho hier het tegenovergestelde.
De laatste hoofdstukken vormen een soort apotheose, met een opgeheven religieus vingertje. Linda zegt in het boek dat ze niet gelovig is, maar uiteindelijk haalt ze haar wijze lessen wel uit die hoek. Dit vormt een bizar contrast met de expliciete pornografische scènes en fantasieën die door de rest van het boek gesprenkeld zijn. Het einde overtuigt daardoor niet, en voelt oncomfortabel moraliserend.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kanta
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
